“Chúng tôi đã sẵn sàng cho việc triển khai một mô hình AI an toàn, bảo mật và phát triển trong nước với chi phí hợp lý,” ông Vaishnaw khẳng định. “Mục tiêu là đưa Ấn Độ trở thành cường quốc đáng tin cậy trong việc cung cấp các giải pháp AI đạo đức và bền vững.”

Điểm nổi bật của dự án này là chi phí thấp đến bất ngờ. Trong khi các mô hình AI toàn cầu hiện nay có giá vận hành dao động từ 2,50 đến 3 USD mỗi giờ, mô hình của Ấn Độ được dự đoán chỉ mất chưa tới 1,15 USD mỗi giờ sau khi nhận được trợ cấp 40% từ chính phủ. Đây được coi là bước đi chiến lược để cạnh tranh với các gã khổng lồ công nghệ từ Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Ấn Độ đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ trong lĩnh vực AI, nhờ vào hệ sinh thái khởi nghiệp sôi động và sự hậu thuẫn ngày càng mạnh mẽ từ chính phủ. Theo Chỉ số AI Toàn cầu của Đại học Stanford, quốc gia Nam Á này hiện đang xếp thứ tư thế giới về đổi mới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, chỉ sau Mỹ, Trung Quốc và Vương quốc Anh.

Nhận thấy tiềm năng chuyển đổi to lớn của AI đối với các ngành công nghiệp, chính phủ Ấn Độ đã khởi động nhiều sáng kiến quy mô lớn. Tháng 3 năm ngoái, Nội các do Thủ tướng Narendra Modi đứng đầu đã phê duyệt sứ mệnh quốc gia “IndiaAI” với ngân sách 10.372 crore rupee (tương đương khoảng 1,24 tỷ USD). Mục tiêu của sứ mệnh này là xây dựng một hệ sinh thái AI toàn diện, thúc đẩy các chương trình chiến lược và hợp tác công – tư.

Đáng chú ý, trong Dự toán Ngân sách Liên bang 2025 được công bố đầu tháng này, chính phủ đã tăng mạnh ngân sách cho sứ mệnh IndiaAI lên 2.000 crore rupee – gần gấp bốn lần so với năm trước. Khoản đầu tư này sẽ được dùng để thành lập ba Trung tâm Xuất sắc AI trong lĩnh vực giáo dục, nhằm tích hợp công nghệ AI vào môi trường học thuật và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Dù đã có những tiến bộ đáng kể, việc ứng dụng AI trên quy mô lớn tại Ấn Độ vẫn còn khá chậm. Các chuyên gia cho rằng cần một chiến lược tổng thể, phối hợp giữa giới hoạch định chính sách, giới học thuật và khu vực tư nhân để tạo ra đột phá.

“Ấn Độ là một trong những quốc gia có sự chuẩn bị tốt nhất cho chuyển đổi AI,” ông S. Krishnan, Thư ký Bộ Điện tử & CNTT, phát biểu tại một hội thảo tại Viện Khoa học Ấn Độ. “Chúng ta cần thúc đẩy đầu tư, xây dựng hạ tầng AI mạnh mẽ và có các can thiệp chính sách hợp lý để phát triển AI theo hướng có trách nhiệm.”

Tuy nhiên, các thách thức hiện hữu vẫn còn đó: dữ liệu chất lượng cao còn khan hiếm, đội ngũ chuyên gia lành nghề chưa đáp ứng đủ nhu cầu, các lo ngại về quyền riêng tư và bảo mật, cùng với sự thiếu vắng khung pháp lý rõ ràng đang cản trở tiến trình phát triển AI.

Ông Luke Preskey, Giám đốc doanh thu của hãng phân tích thị trường Resonance, nhấn mạnh vai trò của hợp tác công – tư trong việc vượt qua những rào cản này. “Ấn Độ có quy mô và tài năng để trở thành lãnh đạo toàn cầu trong lĩnh vực AI, nhưng điều đó chỉ thành hiện thực nếu có sự đầu tư lớn hơn cho nghiên cứu và một khung pháp lý hỗ trợ đổi mới mà không làm tổn hại đến đạo đức,” ông chia sẻ với tờ Nature India.

Dù được hậu thuẫn mạnh mẽ bởi chính phủ, hệ sinh thái AI tại Ấn Độ vẫn cần thời gian và sự kiên trì để vượt qua những rào cản cơ cấu. Việc tiếp cận dữ liệu, quản trị đạo đức và tính minh bạch pháp lý là những vấn đề cốt lõi. “Sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan là yếu tố then chốt để đảm bảo rằng AI sẽ trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng bền vững và bao trùm,” ông Krishnan nói thêm.

Thành bại của mô hình AI do Ấn Độ phát triển sẽ phụ thuộc vào khả năng cân bằng giữa đổi mới sáng tạo, chi phí hợp lý và quản trị đạo đức – một bài toán không dễ giải, nhưng là con đường mà quốc gia này đang chọn để định hình tương lai công nghệ của mình.