Ấn Độ và Trung Quốc nhất trí nối lại đường bay, thúc đẩy giải quyết bất đồng kinh tế

Thư viện

Copy

Ấn Độ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận nối lại các chuyến bay trực tiếp sau gần năm năm gián đoạn, đồng thời cam kết thúc đẩy giải quyết các bất đồng trong lĩnh vực thương mại và kinh tế — một tín hiệu cho thấy quan hệ song phương đang dần ấm lại kể từ sau cuộc đụng độ biên giới vào năm 2020.

10:00 30-01-2025 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Thông báo từ Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết, trong cuộc gặp ngày thứ Hai tại Bắc Kinh giữa nhà ngoại giao hàng đầu của Ấn Độ, ông Vikram Misri, và Ủy viên Quốc vụ kiêm Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, hai bên đã thống nhất sẽ sớm đàm phán một khuôn khổ để khôi phục dịch vụ hàng không trực tiếp.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận thông tin này vào ngày thứ Ba và cho biết ông Vương đã kêu gọi hai nước nên hướng tới “hỗ trợ và thành tựu chung” thay vì “nghi kỵ” và “xa cách”.

Phía Ấn Độ cho biết thêm, các mối quan tâm cụ thể trong lĩnh vực kinh tế và thương mại đã được nêu ra với mục tiêu hướng tới việc giải quyết các khác biệt và thúc đẩy sự minh bạch cũng như tính dự báo dài hạn trong chính sách. Tuy nhiên, chi tiết cụ thể chưa được công bố.

Theo giới phân tích, bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại và những sức ép thương mại từ Tổng thống Mỹ Donald Trump đang khiến cả Bắc Kinh và New Delhi tìm cách xích lại gần nhau hơn.

Ông Harsh Pant, Giám đốc chương trình chính sách đối ngoại tại Viện Nghiên cứu Observer (ORF) ở New Delhi, nhận định: “Cả Ấn Độ và Trung Quốc đều đang đối mặt với những lực cản kinh tế và đều có lợi ích chung trong việc duy trì mối quan hệ kinh tế theo hướng đôi bên cùng có lợi. Nếu sức ép từ ông Trump đối với kinh tế Trung Quốc gia tăng, Bắc Kinh sẽ càng có nhu cầu xây dựng một quan hệ ổn định về chiến lược và mạnh mẽ về kinh tế với Ấn Độ, thay vì căng thẳng như năm 2020.”

Cũng trong ngày thứ Hai, một cuộc họp cấp thứ trưởng giữa hai bên đã nhất trí thúc đẩy trao đổi phóng viên giữa hai quốc gia — theo thông báo từ phía Trung Quốc.

Thương mại song phương giữa Ấn Độ và Trung Quốc tăng 4% trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2024, đạt 118,4 tỷ USD, trong đó phần lớn là hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Ấn Độ.

Quan hệ giữa hai nước xấu đi nghiêm trọng sau vụ đụng độ biên giới trên dãy Himalaya vào năm 2020, khiến ít nhất 20 binh sĩ Ấn Độ và 4 binh sĩ Trung Quốc thiệt mạng. Kể từ đó, Ấn Độ đã siết chặt đầu tư từ Trung Quốc, cấm hàng trăm ứng dụng phổ biến có xuất xứ Trung Quốc, và đình chỉ các tuyến bay chở khách trực tiếp, dù đường bay chở hàng vẫn được duy trì.

Tuy nhiên, quan hệ đã có dấu hiệu cải thiện kể từ sau thỏa thuận tháo gỡ căng thẳng quân sự trên tuyến biên giới hồi tháng 10 — thời điểm trùng với cuộc gặp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi bên lề một hội nghị tại Nga.

Nhiều cuộc gặp cấp cao đã diễn ra kể từ đó. Tuy nhiên, việc Trung Quốc phê duyệt dự án xây dựng đập thủy điện khổng lồ ở Tây Tạng vào tháng 12 tiếp tục làm dấy lên lo ngại từ phía Ấn Độ. Công trình được dự kiến xây dựng trên sông Yarlung Zangbo — đoạn thượng nguồn của sông Brahmaputra khi chảy vào Ấn Độ — với công suất điện ước tính lên tới 300 tỷ kWh mỗi năm, lớn nhất thế giới.

Dù phía Trung Quốc khẳng định các dự án thủy điện ở Tây Tạng sẽ không ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường hay nguồn nước hạ lưu, Ấn Độ vẫn bày tỏ lo ngại.

Trong cuộc đối thoại hôm thứ Hai, hai bên cũng nhất trí tiếp tục hợp tác về vấn đề "các con sông xuyên biên giới" và hướng tới một vòng đối thoại mới về vấn đề này.

Ngoài ra, hai nước thống nhất thúc đẩy việc nối lại các chuyến hành hương của công dân Ấn Độ tới các vùng núi và hồ thiêng ở Tây Tạng vào năm 2025.

Tuy vậy, theo các nhà quan sát, sự nghi kỵ vẫn còn hiện diện.

“Việc quan hệ hai bên ấm lại là điều rất đáng hoan nghênh, nhưng về lâu dài, tôi không cho rằng hai nước có thể trở thành những láng giềng hòa bình và hợp tác một cách ổn định,” ông Happymon Jacob, giảng viên chính sách đối ngoại tại Đại học Jawaharlal Nehru ở New Delhi, nhận định.

Source:

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ