Di sản thế giới: lăng mộ vua Humayun

Thư viện

Copy

Kể từ khi được xây dựng năm 1569, lăng mộ vua Humayun, tại Delhi, Ấn Độ, đã phải trải qua nhiều thăng trầm lịch sử như chính cuộc đời lưu vong của vị hoàng đế vương triều Mughal. Nằm trong danh sách những tòa nhà có kiến trúc đẹp nhất thế giới, lăng mộ vua Humayun được UNESCO công nhận là di sản văn hóa của nhân loại từ năm 1993.

05:25 26-08-2022 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Nói đến Ấn Độ và lối kiến trúc Mughal, du khách thường nghĩ tới lăng mộ Taj Mahal, một biểu tượng về tình yêu vĩnh cửu của người chồng dành cho vợ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng cảm hứng cho thiết kế vĩ đại ấy bắt nguồn từ lăng mộ vua Humayun vương triều Mughal. Công trình này được xây dựng khoảng từ năm 1572-1576 dưới sự chỉ đạo của hoàng hậu Hamida Baba Begum làm nơi an nghỉ cho người chồng, vua Humayun. Lăng mộ này mới chính là công trình tiêu biểu nhất cho phong cách Mughal vang danh thế giới.

Lăng mộ vua Humayun là chuẩn mực cho phong cách kiến trúc thời Mughal về độ cao hình vòm kép với các ki-ốt trên quy mô lớn, những đường đắp cao và kênh nước xung quanh nó. Ngôi mộ bằng đá sa thạch đỏ này được xây dựng giữa một khu vườn hình vuông, được chia thành bốn khu chính được. Ở trung tâm của khu vườn có một kênh nước nông. Có hai cổng hai tầng ở phía tây và nam của di tích. Trung tâm của bức tường phía tây có các gian hàng, trung tâm của bức tường phía bắc có một phòng tắm. Lăng mộ đặt trên một nền cao, rộng và có bậc thang đi lên. Trên khắp các bề mặt của lăng có nhiều ô hình mái vòm nhỏ. Lăng được thiết kế theo hình bát giác không đối xứng, với bốn cạnh dài và bốn cạnh ngắn. Một mái vòm đôi cao 42,5m được thiết kế bằng đá cẩm thạch trắng. Toàn bộ cấu trúc được xây dựng bằng đá cát đỏ với các đường viền bằng đá cẩm thạch dát trắng và đen.

Vua Humayun là con trai vị hoàng đế Mughal đầu tiên - Babur. Ông thừa kế ngai vàng năm 23 tuổi, khi còn chưa ý thức được vị trí đang nắm giữ. Ông đắm mình vào những trò vui và các tiệc rượu chốn hậu cung. Chính điều này dẫn đến sự tranh chấp giữa Humayun và ba người em trai có ý định chiếm quyền nắm giữ vương quốc. Họ cấu kết tấn công nhà vua Humayun từ phía đông và lập nên nhà Sur trên lãnh thổ của Humayun. Humayun bị bao vây và buộc phải bỏ trốn sang Ba Tư, sống lưu vong trong suốt 15 năm. Đây cũng là khoảng thời gian ông tiếp cận với nghề thủ công tinh xảo của các nghệ nhân Safavid. Năm 1556, với sự ủng hộ của Ba Tư, Humayun quay trở về Delhi để giành lại ngai vàng. Nhưng chỉ 6 tháng kể từ ngày quay về ngôi vị, ông qua đời, chấm dứt quãng thời gian trị vì ngắn ngủi.

Nhằm tôn vinh người chồng đã mất, hoàng hậu Hamida Baba Begum đã mời Mirak Mirza Ghiyas, kiến trúc sư từ thành phố Herat, phía tây bắc Afghanistan, để xây lăng mộ trong vườn đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Công trình có sự pha trộn các yếu tố Ba Tư và Mughal, lập nên một khuôn mẫu cho kiến trúc Mughal các đời tiếp theo mà đỉnh cao là Taj Mahal hoàn thành vào năm 1648.

Di tích này nằm tại thủ đô Dehli và du khách có thể dễ dàng tới đây bằng đường bộ, cũng như các tuyến đường sắt nội đô.

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Nguồn: https://www.tourmyindia.com/heritage/humayun-tomb.htmlAttraction in Delhi

Nguồn: