Phát biểu vào ngày 2 tháng 9 năm 2022 khi tham gia vào buổi lễ biên chế hoạt động tàu sân bay INS Vikrant - tàu sân bay bản địa đầu tiên và là tàu chiến phức tạp nhất từng được chế tạo của Ấn Độ, Thủ tướng Narendra Modi cho biết, những lo ngại về an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương đã bị phớt lờ trong thời gian dài, nhưng ngày nay khu vực này là một ưu tiên quốc phòng chính của Ấn Độ.

Ông nói: “Tàu sân bay Vikrant là một biểu hiện độc đáo về việc Ấn Độ trở nên tự chủ”. Ông nói thêm rằng, chính phủ đang làm việc theo mọi hướng, từ tăng ngân sách cho Hải quân đến cường tăng năng lực của lực lượng này.

Con tàu được đặt tên theo tên của tàu sân bay đầu tiên của Ấn Độ Vikrant - đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến năm 1971. Từ năm 2013 đến năm 2017, Hải quân Ấn Độ đã biên chế hai tàu sân bay - chiếc Viraat đầu tiên được mua lại từ Vương quốc Anh và chiếc INS Vikramaditya từ Nga hiện đang được biên chế. Một khi Vikrant hiện tại đi vào hoạt động đầy đủ, Hải quân Ấn Độ một lần nữa sẽ có thể triển khai hai nhóm tác chiến tàu sân bay, mở rộng đáng kể dấu chân trên khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

“Từ trước đến nay, những hàng không mẫu hạm như vậy chỉ do các nước phát triển chế tạo. Thông qua việc trở thành một thành viên của nhóm này, Ấn Độ đã tiến một bước để trở thành một quốc gia phát triển”, ông Modi phát biểu tại buổi lễ vận hành chính thức có sự hiện diện của một số cựu chiến binh hải quân, những người đã chỉ huy và phục vụ trên tàu Vikrant trước đó. Các phái viên và Tùy viên Quốc phòng của một số quốc gia cũng có mặt tại buổi lễ bao gồm Cao ủy Australia Barry O’Farrell, Cao ủy Anh Alex Ellis và Đại sứ Nga Denis Alipov.

Ông Modi nói rằng, INS Vikrant vô cùng đồ sộ, buổi lễ biên chế rất hoành tráng, nổi bật và cũng rất đặc biệt, đây không chỉ là một minh chứng cho sự chăm chỉ, tài năng, ảnh hưởng và cam kết của Ấn Độ trong thế kỷ 21. “Nếu những mục tiêu xa vời, những chuyến đi dài, đại dương và những thách thức là vô tận - thì câu trả lời của Ấn Độ là Vikrant.”

Sĩ quan Chỉ huy, Đại úy Vidhyadhar Harke, đọc lệnh vận hành và cờ hiệu được kéo lên khi bài quốc ca được vang lên, sau đó là việc phá vỡ mặt dây chuyền vận hành. INS Vikrant đã có cờ hiêu mới khi được đưa vào sử dụng.

Con tàu có lượng choán nước 42.800 tấn được thiết kế bởi Cục thiết kế tàu chiến của Hải quân (WDB) và được chế tạo bởi Cochin Shipyard Limited (CSL), một nhà máy đóng tàu khu vực công thuộc Bộ Cảng, Vận tải biển và Đường thủy.

Phù hợp với thông lệ phổ biến ở các quốc gia khai thác tàu sân bay, các cuộc thử nghiệm hàng không dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 11 và dự kiến sẽ tiếp tục cho đến giữa năm 2023. Các quan chức đã tuyên bố rằng con tàu dự kiến sẽ hoạt động đầy đủ vào cuối năm tới.

Con tàu sẽ có khả năng vận hành một cánh không quân gồm 30 máy bay, bao gồm máy bay chiến đấu MiG-29K, trực thăng cảnh báo sớm Kamov-31 và trực thăng đa chức năng MH-60R, cùng với Trực thăng hạng nhẹ được sản xuất nội địa (ALH) và  chiến đấu cơ hạng nhẹ (LCA-Hải quân). Máy bay chiến đấu hoạt động trên nguyên tắc STOBAR. INS Vikrant còn được trang bị bộ phóng cất cánh dạng nhảy cầu (ski-jump) và một bộ ba 'dây hãm' để hãm máy bay.

Hải quân Ấn Độ dự kiến sẽ sớm hoàn tất việc mua sắm máy bay chiến đấu - được lựa chọn giữa Boeing F/A-18 E/F Super Hornet và Dassault Aviation Rafale, để hoạt động trên các tàu sân bay cho đến khi dòng máy bay chiến đấu động cơ đôi hoạt động trên tàu sân bay đang được phát triển bản địa ( TEDBF).

26.000 tấn thép dùng để đóng tàu INS Vikrant là loại thép cấp tàu chiến, lần đầu tiên được sản xuất trong nước bởi Steel Authority of India Limited (SAIL), phối hợp với Phòng thí nghiệm Nghiên cứu và Phát triển Quốc phòng (DRDL) và Hải quân. Thép hiện đang được sử dụng trong việc đóng tất cả các tàu chiến nội địa Ấn Độ.

Việc cắt thép bắt đầu vào tháng 4 năm 2005, ke của tàu được đặt vào tháng 2 năm 2009 và được hạ thủy vào tháng 8 năm 2013. Tàu INS Vikrant dài 262m và rộng 62m được trang bị 4 động cơ General Electric LM 2500 cho tốc độ tối đa 28 Knots và độ bền 7500 NM, có nghĩa là con tàu có thể thực hiện một chuyến đi từ Kochi đến Brazil mà không cần tiếp nhiên liệu.

Con tàu có khoảng 2.200 khoang, được thiết kế cho thủy thủ đoàn khoảng 1.600 người, bao gồm các cabin chuyên dụng dành cho các nữ sĩ quan và thủy thủ.

Vikrant là con tàu đầu tiên của Hải quân Ấn Độ có máy quét CT 64 lát trên tàu, bên cạnh các máy siêu âm và X-quang kỹ thuật số và hai phòng phẫu thuật chuyên dụng. Các máy thẩm thấu ngược của tàu sản xuất hơn bốn vạn lít nước mỗi ngày.

Tàu sân bay này có một số lượng lớn thiết bị và máy móc bản địa và những nỗ lực tập trung hóa cũng đã dẫn đến sự phát triển của các ngành công nghiệp phụ trợ tạo cơ hội việc làm cho 2.000 nhân viên CSL và khoảng 13.000 nhân viên trong các ngành phụ trợ.

Trên phạm vi toàn cầu, các cường quốc đang tiếp tục thúc đẩy triển khai tàu sân bay bất chấp các mối đe dọa ngày càng tăng đối với các phương tiện mặt nước lớn từ tên lửa và các phương tiện bay không người lái (UAV). Trong khi Mỹ đang trang bị thế hệ siêu tàu sân bay mới, Anh đã trang bị các tàu sân bay mới, còn Nhật Bản đang chuyển đổi các tàu sân bay trực thăng để vận hành máy bay chiến đấu F-35. Trung Quốc đang trên đà hiện đại hóa hàng hải ồ ạt, với việc hiện đang vận hành hai tàu sân bay và đã hạ thủy tàu sân bay thứ ba mang tên Phúc Kiến vào tháng 6 năm nay.