Ấn Độ đã ngừng cấp thị thực cho người Canada và yêu cầu Ottawa giảm hiện diện ngoại giao ở nước này, trong một động thái leo thang lớn trong tranh chấp giữa hai nước về vụ sát hại một người ly khai theo đạo Sikh.

Arindam Bagchi, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Ấn Độ, cho biết, việc đình chỉ xử lý thị thực là do Canada không giải quyết được “các mối đe dọa” đối với hoạt động ngoại giao của mình.

Trong một cuộc họp báo hôm thứ Năm, Bagchi nói rằng: “Mọi người biết về các mối đe dọa an ninh mà ủy ban cấp cao và lãnh sự quán của chúng tôi ở Canada đang phải đối mặt. Điều này đã làm gián đoạn hoạt động bình thường của họ”.

Ấn Độ đã phản ứng giận dữ trước thông báo hôm thứ Hai của Thủ tướng Canada Justin Trudeau rằng, các cơ quan tình báo nước ông đang theo đuổi “những cáo buộc đáng tin cậy” về việc đặc vụ Ấn Độ có liên quan đến vụ sát hại nhà ly khai người Canada theo đạo Sikh Hardeep Singh Nijjar ở ngoại ô Vancouver vào tháng 6.

Bagchi cho biết, New Delhi đã kêu gọi Canada giảm số lượng nhà ngoại giao ở Ấn Độ để đảm bảo sự hiện diện ngoại giao “bình đẳng”.

Bagchi nói: “Chúng tôi nghĩ rằng con số của họ còn cao hơn nhiều, và những chi tiết đó đang được giải quyết”.

Cao ủy Canada tại New Delhi trước đó cho biết, họ sẽ “tạm thời điều chỉnh” nhân sự để đảm bảo an toàn cho các nhà ngoại giao.

“Với việc một số nhà ngoại giao đã nhận được những lời đe dọa trên nhiều nền tảng truyền thông xã hội khác nhau, Bộ Ngoại giao Canada đang đánh giá đội ngũ nhân viên của mình ở Ấn Độ,” và nói thêm rằng, động thái này là “hết sức thận trọng”.

Cả Ấn Độ và Canada đều không đưa ra thông tin chi tiết về số lượng nhà ngoại giao Canada có thể rời đi.

Những nghi ngờ của Ottawa về sự dính dáng của New Delhi vào một vụ giết người ngoài lãnh thổ đã bị chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi kiên quyết bác bỏ, và mô tả các cáo buộc là "vô lý và có động cơ" đồng thời trục xuất một nhà ngoại giao cấp cao của Canada.

Hôm thứ Năm (21/9), ông Trudeau nhắc lại tuyên bố rằng, có “những lý do đáng tin cậy để tin rằng các đặc vụ của chính phủ Ấn Độ có liên quan đến vụ sát hại một công dân Canada trên đất Canada”.

Thủ tướng Trudeau không trả lời trực tiếp câu hỏi của phóng viên về cách Canada phản ứng với việc Ấn Độ ngừng cấp thị thực, thay vào đó kêu gọi Ấn Độ hợp tác với Canada để “đảm bảo hoàn toàn minh bạch” về vụ sát hại Nijjar.

Hôm thứ Tư (20/9) Chính phủ Ấn Độ đã cảnh báo công dân “hết sức thận trọng” khi đi du lịch đến Canada vì “các hoạt động chống Ấn Độ ngày càng gia tăng cũng như tội ác căm thù và bạo lực hình sự được dung túng về mặt chính trị”.

Các cuộc trao đổi hôm thứ Năm đánh dấu sự gia tăng mạnh mẽ hơn nữa về ngôn từ, với việc Ấn Độ và Canada đều viện dẫn Công ước Vienna về Quan hệ Ngoại giao năm 1961 để cáo buộc bên kia làm quá ít để bảo vệ các đặc phái viên của họ.

Canada cho biết, họ mong muốn Ấn Độ đảm bảo an toàn cho các nhà ngoại giao và quan chức lãnh sự của mình theo đúng công ước.

Ông Bagchi nói rằng: “Chúng tôi sẽ cung cấp an ninh và hỗ trợ, đồng thời hy vọng chính quyền Canada thể hiện sự nhạy cảm tương tự đối với các áp phích đe dọa ám sát và đe dọa bạo lực nhằm vào các nhà ngoại giao của chúng tôi [và] các cuộc tấn công vào cơ sở của chúng tôi”.

Chính phủ Modi đã cáo buộc Canada nhắm mắt làm ngơ trước chủ nghĩa cực đoan và các mối đe dọa chống lại các cơ sở ngoại giao và nhân sự của họ, bao gồm một tấm áp phích được các nhà hoạt động theo đạo Sikh lưu hành vào đầu năm nay với dòng chữ “Giết Ấn Độ” và ảnh của hai nhà ngoại giao Ấn Độ.

Đầu năm nay, họ cũng đưa ra các phản đối ngoại giao ở Anh và Mỹ sau các cuộc biểu tình của những người theo đạo Sikh ly khai bên ngoài các trụ sở của họ ở London và San Francisco.

Trước khi Nijjar bị bắn chết bên ngoài gurdwara (nhà thờ) của đạo Sikh, ở Surrey, British Columbia, Ấn Độ đã xem ông Nijjar là phần tử khủng bố và yêu cầu bắt giữ vì liên quan đến một số vụ án hình sự.

Nijjar cố gắng tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý không chính thức giữa những người theo đạo Sikh hải ngoại về việc thành lập một nhà nước độc lập cho tôn giáo thiểu số ở tỉnh Punjab phía bắc Ấn Độ, một quan điểm mà New Delhi kịch liệt phản đối.

Theo ủy ban cấp cao của Ấn Độ tại Ottawa, Canada là một trong những quốc gia có cộng đồng người Ấn Độ hải ngoại lớn nhất thế giới, với khoảng 700.000 công dân Ấn Độ và 1,6 triệu người gốc Ấn Độ.

Cao ủy cho biết thương mại hàng hóa song phương giữa hai nước đạt 10,5 tỷ USD vào năm ngoái.