Các căng thẳng leo thang giữa Iran và Israel cũng đang tạo ra những đợt chấn động trên thị trường chứng khoán toàn cầu, với chỉ số tham chiếu Sensex của Ấn Độ đóng cửa giảm 573 điểm vào thứ Sáu. Khi mà các hãng vận tải biển và thương nhân toàn cầu vừa có thể thở phào sau quãng thời gian chịu mức cước vận tải cao, khi các tàu trở lại tuyến đường Biển Đỏ – vốn ngắn hơn so với lộ trình vòng qua Mũi Hảo Vọng – thì một cuộc xung đột giữa hai cường quốc Tây Á là Iran và Israel lại làm dấy lên nỗi lo về giá dầu tăng vọt và gián đoạn thương mại thêm nữa. Những căng thẳng này tiếp tục gây ra những đợt chấn động trên thị trường chứng khoán toàn cầu, khi Sensex của Ấn Độ giảm 573 điểm vào thứ Sáu vừa qua.

Những dấu hiệu về một sự leo thang kéo dài xuất hiện sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố các cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu quân sự và hạt nhân khắp Iran sẽ tiếp diễn “bao nhiêu ngày tùy ý” cho tới khi đạt được mục tiêu. Trước đó, các cuộc không kích của Israel đã khiến ít nhất ba sĩ quan cấp cao của quân đội Iran, trong đó có Tướng Hossein Salami – Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran – thiệt mạng. Đáp lại, Iran gọi các cuộc tấn công này là “tuyên chiến” và đã phóng khoảng 100 máy bay không người lái (drone) về phía Israel vào sáng sớm ngày 13 tháng 6, phần lớn trong số đó bị lực lượng Israel bắn hạ.

Góp phần làm gia tăng căng thẳng, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu rằng các cuộc không kích bổ sung của Israel “có thể còn tàn bạo hơn nữa”. Các chuyên gia cảnh báo Iran có thể đáp trả bằng cách phong tỏa eo biển Hormuz – tuyến hàng hải chiến lược qua đó từ 20–25% nguồn cung dầu mỏ toàn cầu được vận chuyển, đồng thời cũng là hành lang quan trọng cho các chuyến xuất khẩu khí đốt hóa lỏng (LNG) từ Qatar và UAE. Đáng chú ý, Qatar là một trong những nhà cung cấp LNG lớn nhất cho Ấn Độ.
Sự bất ổn tái diễn này có thể gây ra những thách thức vĩ mô sâu hơn cho Ấn Độ, vượt ra ngoài khuôn khổ thương mại, nhất là khi phụ thuộc vào nguồn dầu nhập khẩu vẫn đang gia tăng. Mặc dù Ấn Độ đã bị buộc phải ngừng nhập khẩu dầu từ Iran sau các biện pháp trừng phạt của Mỹ năm 2019, Goldman Sachs ước tính sản lượng dầu Iran có thể giảm 1,75 triệu thùng/ngày trong sáu tháng trước khi dần hồi phục. “Giả sử OPEC+ bù đắp một nửa khối lượng thiếu hụt đỉnh điểm từ công suất dự phòng, giá dầu Brent có thể vượt ngưỡng 90 USD/thùng trước khi lùi về mức 60 USD vào năm 2026 khi nguồn cung hồi phục,” ngân hàng đầu tư này nhận định. Đà giảm giá của các mặt hàng như trái cây, đậu và ngũ cốc từng giúp lạm phát tiêu dùng của Ấn Độ hạ xuống mức thấp nhất trong 75 tháng, đạt 2,82% vào tháng 5 năm 2025. Khuynh hướng lạm phát dịu bớt này đã thúc đẩy Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC) Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) cắt giảm lãi suất tái cấp vốn (repo rate) 50 điểm cơ bản – mức cắt giảm lớn hơn dự kiến. Tuy nhiên, RBI cũng cảnh báo “chính sách tiền tệ hiện chỉ còn rất ít dư địa để hỗ trợ tăng trưởng”.
S&P Global ghi nhận rằng, tính đến nay, cả Iran lẫn Israel đều tránh nhắm thẳng vào cơ sở hạ tầng năng lượng. Tuy nhiên, Israel đã tạm thời đóng cửa mỏ khí đốt Leviathan – nguồn cung chủ chốt cho Ai Cập và Jordan – như một biện pháp phòng ngừa. Trong khi đó, Iran báo cáo không có thiệt hại nào đáng kể tại các nhà máy lọc dầu hay kho chứa trong đợt tấn công ban đầu. Iran hiện sở hữu khoảng 2,2 triệu thùng/ngày công suất lọc dầu thô và thêm 600.000 thùng/ngày công suất tách ngưng tụ (condensate splitter). Trong tháng 5, nước này sản xuất khoảng 4 triệu thùng/ngày gồm cả thô và condensate. Theo S&P Global, xuất khẩu dầu thô của Iran có thể giảm xuống dưới 1,5 triệu thùng/ngày trong tháng này.

Ông S C Ralhan, Chủ tịch Liên đoàn Các Tổ chức Xuất khẩu Ấn Độ (FIEO), từng nhận định vào tháng 5 rằng điều kiện ở Biển Đỏ đang cải thiện khi các tàu quay về lộ trình thông thường. Các nhà xuất khẩu cho rằng rủi ro một cuộc xung đột rộng hơn vẫn nằm trong tầm kiểm soát – miễn là các cường quốc như Israel và Iran giữ khoảng cách trong đối đầu trực tiếp. Giờ đây, khi nỗi lo tồi tệ nhất của thương nhân trở thành hiện thực, các tàu có thể buộc phải tiếp tục vòng qua Mũi Hảo Vọng, kéo dài thời gian hành trình và duy trì áp lực tăng lên đối với cước phí vận tải. Khủng hoảng tại Biển Đỏ từng khiến chi phí vận chuyển gia tăng do thời gian hành trình kéo dài thêm 10–14 ngày; quãng đường dài hơn cũng làm thắt chặt nguồn cung tàu, gia tăng áp lực lạm phát trên cước phí.

Cuộc khủng hoảng cũng ảnh hưởng tới dòng chảy khí đốt hóa lỏng (LNG) qua kênh đào Suez, giảm xuống còn 4,15 triệu tấn trong năm 2024 – từ mức 32,36 triệu tấn năm 2023 và 34,94 triệu tấn năm 2022, theo dữ liệu của Kpler. Trong khi đó, khối lượng LNG vận chuyển qua Mũi Hảo Vọng đã tăng hơn năm lần, từ 11,76 triệu tấn năm 2022 lên 59,37 triệu tấn năm 2024.