Cuộc đời và sự nghiệp của chính trị gia Chanakya
Chanakya, còn được gọi là Kauṭilya hoặc Vishnu Gupta, là một chính khách quyền lực dưới thời hoàng đế thứ nhất của vương triều Maurya. Chanakya là một triết gia, nhà kinh tế học và chính trị gia Ấn Độ. Ông là tác giả của cuốn sách Arthashastra (Kinh tế học), được coi là luận thuyết kinh tế chính trị của Ấn Độ. Trong tác phẩm đặc biệt này, ông đã lý luận hầu hết mọi khía cạnh của kinh tế chính trị Ấn Độ, về tài sản và sự thành công vật chất. Ông được coi là người tiên phong trong các lĩnh vực khoa học chính trị và kinh tế ở Ấn Độ, là nhà tư tưởng có nhiều đóng góp to lớn cho sự phát triển của kinh tế chính trị Ấn Độ.
Chanakya sinh ra trong một gia đình Bà la môn vào năm 350 trước Công nguyên. Theo nhà văn Hemachandra, Chanakya sinh ra tại làng Chanaka thuộc vùng Golla, có cha là Chanin (Chanak) và mẹ là Chaneshvari. Ông được học tại Takshashila, một trung tâm học tập cổ xưa nằm ở phía tây bắc Ấn Độ cổ đại (Pakistan ngày nay). Thời niên thiếu, ông rất ham đọc sách, có kiến thức về nhiều lĩnh vực bao gồm kinh tế, khoa học chính trị, chiến lược quân sự, y học và chiêm tinh học. Ông biết thêm tiếng Hy Lạp và tiếng Ba Tư. Ông cũng hoàn toàn hiểu biết về văn học kinh Vệ Đà. Sau khi học xong, ông trở thành một giáo viên khoa học chính trị và kinh tế tại Takshashila.
Chanakya được giới thiệu với vua Dhana Nanda trị vì vương triều Nanda. Ông ta là một vị vua gian ác bị thần dân xa lánh. Vua Nanda xúc phạm Chanakya, và Chanakya thề sẽ tiêu diệt vương quốc Nanda.
Chanakya gặp hoàng tử Chandragupta trẻ tuổi của vương triều Maurya. Họ lập ra liên minh với một số nhà cai trị quyền lực khác để thực hiện kế hoạch diệt Nanda. Chanakya nghĩ ra một số chiến lược quân sự lôi kéo sự tham gia của Nanda và cuối cùng đã thành công trong việc dẫn đến sự sụp đổ của triều đại Nanda tại Pataliputra, trong vùng Magadha. Sau thất bại của vị vua Nanda cuối cùng, ông thành lập một đế chế mới, lập Chandragupta Maurya làm hoàng đế và tiếp tục giữ vai trò cố vấn chính trị đáng tin cậy của vương triều.
Dưới sự cố vấn của Chanakya, Chandragupta đã tiến hành đánh bại các tướng lĩnh của Alexander Đại đế ở Gandhara, Afghanistan ngày nay. Thông minh và quyết liệt, Chanakya đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Chandragupta biến đế chế Mauryan thành một trong những đế chế hùng mạnh nhất thời bấy giờ. Lãnh thổ ban đầu do Chandragupta kiểm soát trải dài khắp miền Bắc Ấn Độ từ sông Indus ở phía tây đến vịnh Bengal ở phía đông, và được mở rộng thêm khi đế chế Mauryan giành được quyền kiểm soát Punjab.
Là một người uyên bác, am hiểu nhiều chủ đề, Chanakya đã viết chuyên luận Arthashastra bàn về chính sách kinh tế, chiến lược quân sự, các vấn đề phúc lợi xã hội và các chủ đề quan trọng khác. Tác phẩm được biên soạn như một cẩm nang tư vấn cho nhà vua về cách quản lý vương quốc trong thời kỳ chiến tranh, đói kém và dịch bệnh. Arthashastra cũng khám phá các vấn đề liên quan đến nhà nước và pháp luật, hệ thống tòa án dân sự và hình sự, đạo đức, kinh tế, thị trường và thương mại, bản chất của hòa bình cũng như bổn phận và nghĩa vụ của người trị quốc. Các chủ đề như nông nghiệp, khoáng sản, khai thác mỏ và kim loại, chăn nuôi, y học, rừng và động vật hoang dã cũng được đề cập trong chuyên luận này.
Chanakya mất năm 275 trước Công nguyên. Các chi tiết liên quan đến cái chết của Chanakya vẫn còn trong bí ẩn. Theo một truyền thuyết, Chanakya đã lui vào rừng và chết trong rừng. Cũng có ý cho rằng, ông chết do một âm mưu chính trị dưới thời vua Bindusara.
Khu ngoại giao đoàn ở New Delhi được đặt tên là Chanakyapuri để vinh danh Chanakya. Tên của ông còn được đặt cho một số địa danh và viện nghiên cứu. Cuộc đời của ông là chủ đề của nhiều phim truyền hình và sách.
Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ
Nguồn: https://www.thefamouspeople.com/profiles/chanakya-990.php
- Share
- Copy
- Comment( 0 )
Cùng chuyên mục
