Mạng lưới Star India là một trong những viên ngọc quý mà Công ty giải trí và truyền thông đa phương tiện Disney (DIS) giành được khi mua lại hãng phim 21st Century Fox từ Rupert Murdoch với giá 71 tỷ USD cách đây 5 năm.

Với thỏa thuận bom tấn đó, Vương quốc Phép thuật Disney đã tiếp quản hoạt động kinh doanh của Fox ở Ấn Độ, thu hút lượng khán giả mới lên tới hơn 700 triệu người ở quốc gia Nam Á này, một trong những thị trường truyền thông nóng nhất thế giới.

Tuy nhiên, Disney đã không có được niềm hạnh phúc như mong đợi. Giám đốc điều hành Bob Iger thừa nhận trong một cuộc họp báo vào cuối năm ngoái rằng "các bộ phận tham gia hoạt động kinh doanh ở Ấn Độ đang gặp thách thức".

Mới đây, House of Mouse ( Ngôi nhà của Chuột ) - loạt phim hoạt hình truyền hình Mỹ do Walt Disney Television Animation sản xuất đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề vào năm 2022 sau khi mất quyền kỹ thuật số để phát trực tuyến các trận đấu cricket cực kỳ nổi tiếng của Giải Ngoại hạng Ấn Độ (IPL) cho tập đoàn của tỷ phú Mukesh Ambani.

Hiện công ty Mỹ này đang cố gắng cứu vãn giấc mơ Ấn Độ. Disney và tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani, ông chủ của Tập đoàn Reliance Industries được cho là đang thảo luận về việc kết hợp các doanh nghiệp truyền thông Ấn Độ để tạo nên gã khổng lồ giải trí, trong đó ông trùm Ấn Độ sẽ chiếm thế thượng phong.

Hãng Reuters tuần trước đưa tin, trích dẫn các nguồn giấu tên cho biết tập đoàn năng lượng-viễn thông của tỷ phú Ambani sẽ sở hữu 51% và Disney sẽ nắm giữ 49% còn lại. Trong khi đó, The Economic Times cũng đưa tin vào tháng 12, trích dẫn các nguồn giấu tên cho biết việc sáp nhập có thể sẽ được hoàn thành vào tháng tới.

Disney hiện chưa đưa ra bình luận đối với câu hỏi của CNN, trong khi Reliance từ chối bình luận.

Gần đây, Disney tìm kiếm đối tác tại nền kinh tế lớn đang phát triển nhanh nhất thế giới. Giống như các đối thủ cạnh tranh, ông trùm Hollywood đang phải đối mặt với một môi trường không chắc chắn ở Mỹ khi người xem ngày càng bỏ qua truyền hình tuyến tính để chuyển sang TikTok và YouTube. Và Disney đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề bởi một số thất bại lớn ở phòng vé và những biến động trong công ty.

Ông Iger cho biết vào tháng 11, công ty đang tìm kiếm cơ hội mở rộng ở Ấn Độ và xem xét các lựa chọn ở đó.

Ngôi sao ấm áp

Thật dễ dàng để biết lý do tại sao. Với thị trường tương đối tự do và dân số nói tiếng Anh đông đảo, Ấn Độ là quốc gia hấp dẫn đối với các công ty giải trí toàn cầu.

Chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi kỳ vọng nước này sẽ sớm trở thành thị trường giải trí và truyền thông lớn thứ 3 thế giới, từ vị trí thứ 5 hiện nay. Với việc mua lại Fox, Disney đã phục vụ thị trường đó một cách dễ dàng.

Star India đã xây dựng được lượng khán giả khổng lồ bằng cách chi hàng tỷ USD vào bản quyền phát sóng một số môn thể thao lớn nhất của Ấn Độ, bao gồm cả môn thể thao quốc gia của đất nước là môn cricket.

Năm 2017, Star India đã đánh bại Facebook (META) và Sony (SONY) để đạt được thỏa thuận trị giá 2,6 tỷ USD trong 5 năm cho IPL, một trong những tài sản thể thao có giá trị nhất thế giới. Ưu điểm lớn khác của mạng lưới là nội dung địa phương. Ở đất nước sử dụng gần hai chục ngôn ngữ, Star India cung cấp hơn 70 kênh truyền hình bằng 9 ngôn ngữ.

Tuy nhiên, Disney vẫn phải vật lộn để nắm bắt cơ hội.

Iger cho biết vào tháng 11, trong khi mảng kinh doanh truyền hình đang hoạt động tốt ở Ấn Độ thì công ty cũng gặp khó khăn ở các lĩnh vực khác. Ứng dụng phát trực tuyến Hotstar đã mất hàng triệu người đăng ký kể từ khi mất quyền IPL cho Reliance gần hai năm trước.

Vào tháng 3/2023, Hotstar lại phải hứng chịu một đòn khác khi ngừng phát trực tuyến nội dung HBO. Vài tuần sau, Warner Bros. Discovery (WBD), công ty mẹ của cả HBO và CNN, đã chuyển nội dung sang JioCinema của tỉ phú Mukesh Ambani, thu hút những khán giả Ấn Độ trung thành của các chương trình ăn khách như "Game of Thrones" và "Succession" cùng tham gia.

Các nhà phân tích còn đặt câu hỏi về chiến lược của Disney ở Ấn Độ, đặc biệt là việc chi tiêu mạnh tay cho thể thao.

"Tài sản giải trí của công ty sẽ hấp dẫn đối với bất kỳ người mua hoặc đối tác nào nhưng hoạt động kinh doanh thể thao của Disney tại Ấn Độ đang phải đối mặt với nhiều thách thức," ông Mihir Shah, phó chủ tịch công ty nghiên cứu Media Partners Asia lưu ý.

Mặc dù Disney mất bản quyền kỹ thuật số đối với các trận đấu IPL vào năm 2022 nhưng hãng vẫn giữ bản quyền truyền hình cho đến năm 2027 bằng cách trả hơn 3 tỷ USD. Shah cho biết, họ cũng giữ quyền chiếu các giải đấu của Hội đồng Cricket Quốc tế đến năm 2027 với một "con số đáng kinh ngạc là 3 tỷ USD".

Ông nói thêm, những khó khăn về tài chính đối với hoạt động kinh doanh sẽ tiếp tục xảy ra trong những năm tới, "phần lớn là do Disney đang tích cực đấu thầu gia hạn quyền".

Từ cạnh tranh đến hợp tác

Những bước đi sai lầm của công ty Mỹ xảy ra vào thời điểm sự cạnh tranh đang gia tăng ở Ấn Độ. Thương vụ tiềm năng giữa Reliance-Disney không phải là thương vụ sáp nhập duy nhất đang được thực hiện.

Sony và Zee Entertainment của Ấn Độ đã đàm phán trong hơn 2 năm để hợp nhất hoạt động và tạo ra gã khổng lồ trị giá 10 tỷ USD. Tuy nhiên, kết quả của thỏa thuận đó vẫn chưa rõ ràng. Dù vậy, các nhà phân tích cho rằng những quan hệ hợp tác doanh nghiệp này sẽ là chìa khóa để đạt được quy mô và cạnh tranh với những gã khổng lồ phát trực tuyến toàn cầu như Netflix (NFLX) và Amazon (AMZN) khi cả hai đều đã có ảnh hưởng lớn ở Ấn Độ.

Aliasgar Shakir, nhà phân tích tại Motilal Oswal Financial Services nhận định những thương vụ tiềm năng này là dấu hiệu cho thấy ngành công nghiệp giải trí Ấn Độ đang bước vào giai đoạn hợp nhất và chỉ một số ít người chơi có túi tiền dồi dào mới có thể tham gia.

Trong cuộc họp báo cáo thu nhập vào tháng 11, Iger cho biết Disney không chỉ đơn giản muốn tiếp tục ở Ấn Độ mà còn hướng tới khả năng "xem liệu có thể tiếp tục tăng cường sức mạnh để cải thiện lợi nhuận hay không".

Và tỷ phú Ambani, người giàu thứ hai châu Á, với khối tài sản hàng tỷ USD cũng như tham vọng truyền thông ngày càng sâu sắc, có thể giúp Disney làm được nhiều hơn thế. Thực thể được sáp nhập sẽ rất lớn, với hơn 100 kênh truyền hình và hai nền tảng phát trực tuyến./.

Hồng Nhung