Cuốn sách Thế Giới Mới: Trật tự Toàn cầu Thế kỷ 21 và Ấn Độ (The New World: 21st Century Global Order and India) của Ram Madhav, do Rupa Publications xuất bản năm 2025, ra đời vào một thời điểm then chốt trong các vấn đề toàn cầu. Khi trật tự quốc tế tự do được thiết lập sau Thế chiến thứ hai tiếp tục xói mòn dưới áp lực của các cuộc tranh giành đa cực, các cường quốc đang trỗi dậy như Trung Quốc và Ấn Độ đang định hình lại đường nét của chính trị thế giới. Madhav, một chiến lược gia Ấn Độ nổi bật, cựu lãnh đạo Đảng Bharatiya Janata (BJP) và Chủ tịch Quỹ Ấn Độ, đã vận dụng kinh nghiệm sâu rộng của mình trong các giới hoạch định chính sách để đưa ra một phân tích toàn diện về quá trình chuyển đổi này. Cuốn sách định vị Ấn Độ không chỉ là một người tham gia mà còn là một kiến trúc sư tiềm năng của "Thế giới Mới" đang nổi lên, ủng hộ một chính sách đối ngoại thực dụng, đa liên kết bắt nguồn từ các truyền thống triết học bản địa. Dù sự tham vọng và tính đúng lúc của tác phẩm rất đáng khen ngợi, cơ sở tư tưởng và đôi khi là sự cường điệu hoài bão của nó cần được xem xét một cách có phê phán.

Luận điểm của Madhav được neo bám vào nhận định rằng trật tự tự do hậu năm 1945 với đặc trưng là quyền bá chủ phương Tây, các thể chế đa phương như Liên Hợp Quốc, và các chuẩn mực về dân chủ và thị trường tự do đang suy tàn. Ông truy nguyên sự xói mòn này vào nhiều lực lượng: sự trỗi dậy của các cường quốc độc tài, đặc biệt là chủ nghĩa bành trướng quyết đoán của Trung Quốc; sự rút lui của Mỹ khỏi vai trò lãnh đạo toàn cầu dưới các xung lực biệt lập; và vai trò gây rối của các chủ thể phi nhà nước, bao gồm các gã khổng lồ công nghệ và các mạng lưới tư tưởng. Chẩn đoán này phù hợp với diễn ngôn học thuật rộng hơn về sự dịch chuyển từ đơn cực sang "dị cực", như được các nhà tư tưởng như Amitav Acharya trình bày trong tác phẩm về trật tự thế giới đa tầng. Madhav giới thiệu khái niệm về một thế giới "dị cực", nơi quyền lực được phân tán giữa các thực thể nhà nước và phi nhà nước, tạo ra một bối cảnh linh hoạt và khó dự đoán.

Trọng tâm của cuốn sách là vị thế của Ấn Độ trong dòng chảy này. Madhav lập luận rằng Ấn Độ phải vượt qua tư duy không liên kết mang tính lịch sử - một chính sách mà ông cho là thụ động và lỗi thời trước các thách thức đương đại - và chấp nhận "đa liên kết". Điều này bao hàm việc thiết lập các quan hệ đối tác linh hoạt mà không cứng nhắc về tư tưởng, ưu tiên lợi ích quốc gia thông qua sự kết hợp giữa chủ nghĩa hiện thực và tư duy thực dụng. Ông viện dẫn các tiền lệ lịch sử, chẳng hạn như Arthashastra của Kautilya, để ủng hộ lý thuyết "mandala" về liên minh, nơi Ấn Độ điều hướng các vòng tròn đồng tâm của bạn và thù. Từ góc độ kinh tế, cuốn sách nhấn mạnh quỹ đạo tăng trưởng của Ấn Độ và vai trò ngày càng tăng của nước này như một trung tâm đầu tư, và lập luận về sự cấp thiết phải kết hợp sức mạnh mềm - đặc biệt là ngoại giao văn hóa dựa trên các khái niệm như Vasudhaiva Kutumbakam (thế giới đại đồng) - với sức mạnh cứng để có thể phóng chiếu hiệu quả "sức mạnh thông minh".

Một trong những đóng góp sáng tạo nhất của cuốn sách là khái niệm "Dharmocracy" (tạm dịch: Pháp trị dân chủ), một mô hình quản trị lai ghép coi trọng dharma hơn là nền dân chủ thuần túy. Madhav phê phán nền dân chủ tự do phương Tây vì sự trống rỗng đạo đức và chủ nghĩa cá nhân được cho là của nó, và đề xuất một hệ thống lấy cảm hứng từ các văn bản Ấn Độ cổ đại như Rajdharma trong Mahabharata. Trong khuôn khổ này, quản trị không chỉ là về các quy trình bầu cử mà còn về phúc lợi toàn diện, bản sắc văn hóa và công bằng toàn cầu bền vững. Điều này cộng hưởng với các cuộc tranh luận đang diễn ra trong lý thuyết quan hệ quốc tế, đặc biệt trong học thuật hậu thuộc địa, nơi các học giả như Partha Chatterjee đã đặt câu hỏi về tính phổ quát của các chuẩn mực dân chủ phương Tây. Madhav hình dung Ấn Độ dẫn dắt một lựa chọn thay thế "Dharmocratic", đặc biệt cho Phương Nam toàn cầu, bằng cách tận dụng di sản văn minh của mình để đối trọng lại các mô hình lấy Trung Quốc hay phương Tây làm trung tâm.

Cấu trúc cuốn sách hỗ trợ hiệu quả cho lập luận này. Các chương đầu cung cấp một khảo sát lịch sử về các trật tự toàn cầu, từ Hiệp ước Westphalia đến hệ thống Bretton Woods, trước khi đi sâu vào các xáo trộn đương đại. Phân tích của Madhav về Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc như một công cụ tân đế quốc đặc biệt sắc sảo, cảnh báo về các bẫy nợ và sự bao vây chiến lược đe dọa khu vực lân cận của Ấn Độ. Các phần tiếp sau phác thảo bản thiết kế chiến lược của Ấn Độ: tăng cường năng lực quốc phòng, thúc đẩy tự chủ kinh tế thông qua các sáng kiến như Atmanirbhar Bharat (Ấn Độ tự cường), và khuếch đại sức mạnh mềm văn hóa thông qua mạng lưới kiều bào và các diễn đàn toàn cầu như G20. Các chương cuối đưa ra các khuyến nghị chính sách, thúc giục Ấn Độ ưu tiên sáu lĩnh vực "công nghệ sâu" - trí tuệ nhân tạo, máy tính lượng tử, công nghệ sinh học và các lĩnh vực khác - để đạt được vị thế siêu cường vào năm 2047, trùng với kỷ niệm một trăm năm độc lập.

Từ góc độ địa chính trị, tác phẩm đóng góp đáng kể vào các phân tích về quỹ đạo chính sách đối ngoại của Ấn Độ. Lập luận của Madhav cộng hưởng với tác phẩm Con đường Ấn Độ (The India Way, 2020) của Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar trong việc ủng hộ một nền ngoại giao tự tin, lấy lợi ích làm trung tâm, nhưng đẩy cuộc thảo luận đi xa hơn bằng cách tích hợp rõ ràng ngôn ngữ tư tưởng và văn minh vào diễn ngôn chiến lược. Về mặt thực tiễn, sự tham gia ngày càng sâu rộng của Ấn Độ thông qua các cơ chế như Đối thoại An ninh Tứ giác có thể mang lại sự bổ trợ cho các quốc gia có liên quan trong các lĩnh vực như nhận thức vùng biển, xây dựng năng lực và thúc đẩy các chuẩn mực ở Biển Đông, ngay cả khi các ràng buộc địa lý và chính trị giới hạn phạm vi ảnh hưởng trực tiếp của Ấn Độ.

Hơn nữa, cách xử lý các quan điểm phi phương Tây của cuốn sách còn chưa đồng đều. Dù có đề cập đến Phương Nam toàn cầu, nó ít đề cập đến các quan điểm của châu Phi hay Mỹ Latinh, tập trung chủ yếu vào động lực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tuy nhiên, sự thiếu vắng những phân tích sâu hơn về quan hệ ASEAN-Ấn Độ, vốn có thể làm phong phú thêm cuộc thảo luận về đa liên kết do những quan ngại chung về sự quyết đoán của Trung Quốc. Lời kêu gọi "Dharmocracy" của Madhav khơi dậy sự hoài nghi: đây có phải là một lựa chọn thay thế chân chính hay chỉ là sự tái thương hiệu cho chính trị đa số? Lời khẳng định rằng Ấn Độ có thể lãnh đạo Phương Nam toàn cầu cũng đòi hỏi phải được chứng minh nhiều hơn thay vì chỉ nêu lên như một tuyên bố về tiềm năng.

Thế Giới Mới đưa ra một lập luận thuyết phục cho vai trò chủ động của Ấn Độ trong việc định hình lại trật tự toàn cầu. Sự kết hợp giữa tầm nhìn lịch sử, chỉ dẫn chiến lược và sự ủng hộ văn hóa giúp nó khác biệt so với những cuốn sách chính sách khô khan. Đối với các học giả quan hệ quốc tế, nó cung cấp một cánh cửa nhìn vào các dòng chảy trí tuệ của giới cầm quyền Ấn Độ, giống như The Golden Road (2024) của William Dalrymple làm sáng tỏ các trao đổi Ấn-Á cổ đại. 

Tóm lại, cuốn sách là một đóng góp kích thích tư duy và giàu thông tin cho các cuộc tranh luận về vai trò đang lên của Ấn Độ. Nó vạch ra một cách thuyết phục những đường nét trí tuệ trong giới tinh hoa chính sách Ấn Độ và đưa ra một bản thiết kế chiến lược khả thi. Tuy nhiên, các đề xuất chuẩn tắc rộng hơn của nó - đặc biệt là khái niệm "Dharmocracy" và tuyên bố rằng Ấn Độ có thể lãnh đạo một lựa chọn thay thế cho Phương Nam toàn cầu - đòi hỏi sự diễn giải lý thuyết chặt chẽ hơn và xác thực bằng chứng thực nghiệm. Cuốn sách nên được đọc như một tuyên bố ý định từ trong trí tưởng tượng chiến lược của Ấn Độ hơn là một lộ trình hoàn chỉnh cho một trật tự toàn cầu mới.