Tuy nhiên, động lực tăng trưởng của Ấn Độ đã suy giảm đáng kể trong quý II của năm tài khóa hiện tại, khi nền kinh tế chỉ đạt mức tăng trưởng 5,4%. Đây là mức tăng trưởng thấp nhất trong sáu quý gần đây, thấp hơn gần ba điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.

Sự giảm tốc của nền kinh tế Ấn Độ đã được xác nhận bởi Văn phòng Thống kê Quốc gia khi các ước tính sơ bộ cho năm tài khóa 2024–25 cho thấy GDP có thể chỉ tăng 6,4%, giảm gần hai điểm phần trăm so với năm trước. Mặc dù với mức tăng này, Ấn Độ vẫn duy trì vị thế nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất, nhưng tốc độ dưới 7% đặt ra những thách thức đối với tham vọng gia nhập nhóm các quốc gia phát triển vào năm 2047.

Những trở ngại đối với đà tăng trưởng

Để lấy lại quỹ đạo tăng trưởng, nền kinh tế Ấn Độ cần khắc phục một loạt yếu kém, trong đó đáng chú ý là nhu cầu tiêu dùng sụt giảm. Chi tiêu tiêu dùng tư nhân – động lực chính của GDP – đã duy trì xu hướng chững lại kể từ khi các gói kích thích kinh tế của chính phủ trong giai đoạn đại dịch COVID-19 dần mất tác dụng. Tỷ trọng chi tiêu tiêu dùng tư nhân trong GDP từng vượt 60% trong nhiều quý từ 2021–23, nhưng sau đó chủ yếu dao động trong khoảng giữa 50%, thậm chí giảm xuống 53% trong quý III năm tài khóa 2023–24.

Xu hướng này phần lớn phản ánh tình trạng tiền lương đình trệ, đặc biệt là đối với lực lượng lao động phi chính thức chiếm đa số tại Ấn Độ. Ngay cả lao động chính thức cũng chứng kiến mức lương thực tế suy giảm trong những năm gần đây. Một báo cáo của Liên đoàn Phòng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ (FICCI) phối hợp với Quess Corp Ltd cho thấy mức lương danh nghĩa trong sáu ngành sản xuất và cơ sở hạ tầng chính chỉ tăng từ 0,8–5,4%, trong khi lạm phát bán lẻ dao động từ 4,8% đến 5,7%. Điều này đồng nghĩa với việc lương thực tế của người lao động Ấn Độ gần như không tăng hoặc thậm chí giảm.

Chi phí sinh hoạt thực tế có thể còn cao hơn con số lạm phát chính thức, do lạm phát thực phẩm tại Ấn Độ trong giai đoạn này liên tục ở mức cao, thường tiệm cận hai chữ số. Trái ngược với thu nhập đình trệ của người lao động, lợi nhuận doanh nghiệp đã tăng gấp bốn lần trong cùng kỳ. Tỷ trọng lợi nhuận trong nền kinh tế tăng mạnh trong khi tỷ trọng tiền lương giảm, kéo theo tình trạng nhu cầu tiêu dùng yếu kém.

Thị trường lao động và bài toán việc làm

Các dữ liệu từ Khảo sát Lực lượng Lao động Định kỳ (PLFS) xác nhận xu hướng được nêu trong báo cáo FICCI–Quess Corp. Trong năm 2023–24, chỉ khoảng 20% lực lượng lao động tại Ấn Độ có việc làm chính thức, trong đó 58% không có hợp đồng lao động bằng văn bản, và 53% không được hưởng bất kỳ chế độ an sinh xã hội nào.

Khoảng 80% lực lượng lao động vẫn làm việc trong khu vực phi chính thức, bao gồm lao động tự do và lao động thời vụ với mức thu nhập bấp bênh. Chính phủ đã đặt mục tiêu chính thức hóa khu vực lao động phi chính thức và thúc đẩy các sáng kiến tạo việc làm trong ngành sản xuất nhằm cải thiện điều kiện kinh tế của người lao động.

Chương trình Khuyến khích Liên kết Sản xuất (PLI) của Ấn Độ là một kế hoạch đầy tham vọng nhằm củng cố ngành sản xuất, tập trung vào 14 lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng cao. Tuy nhiên, chương trình này chưa đạt được kết quả như kỳ vọng, buộc chính phủ phải điều chỉnh chính sách để đưa sáng kiến này trở lại đúng hướng. Mặc dù vậy, bài toán việc làm của Ấn Độ có thể cần nhiều giải pháp đồng bộ hơn là chỉ dựa vào một chương trình duy nhất.

Cán cân thanh toán và biến động tài chính

Bên cạnh những thách thức trong nước, năm 2024 cũng ghi nhận các quan ngại liên quan đến cán cân thanh toán của Ấn Độ. Thâm hụt thương mại hàng hóa trong tám tháng đầu năm tài khóa hiện tại tiệm cận mức cao kỷ lục, song điều này chưa tác động nghiêm trọng đến thâm hụt tài khoản vãng lai nhờ xuất khẩu dịch vụ gia tăng mạnh mẽ.

Tuy nhiên, tài khoản vốn vẫn đối mặt áp lực do dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư danh mục (FPI) chảy ra lớn. Mặc dù dòng vốn FDI vào Ấn Độ từ tháng 4 đến tháng 10 năm 2024 đạt 49 tỷ USD – cao hơn hai năm trước – nhưng lượng vốn thoái lui của các nhà đầu tư nước ngoài cũng lên tới hơn 34 tỷ USD trong cùng kỳ. Xu hướng rút vốn FPI gia tăng vào cuối năm 2024, khiến tổng dòng vốn ròng rơi vào trạng thái âm. Nếu xu hướng này tiếp tục, áp lực lên đồng rupee có thể gia tăng.

Trên thực tế, đồng rupee đã trải qua quá trình mất giá nhẹ vào cuối năm 2024, và xu hướng này dường như đang gia tăng trong những tháng đầu năm 2025.

Triển vọng và giải pháp

Dù tăng trưởng của Ấn Độ vẫn cao hơn nhiều nền kinh tế lớn khác, nhưng việc duy trì tốc độ tăng trưởng bền vững trên 7% là điều kiện cần thiết để đạt được tham vọng phát triển dài hạn. Chính phủ cần có những giải pháp mạnh mẽ nhằm thúc đẩy tiêu dùng, cải thiện điều kiện lao động, đồng thời ổn định dòng vốn và tỷ giá hối đoái. Hiệu quả của các chính sách trong thời gian tới sẽ là yếu tố quyết định khả năng Ấn Độ tiếp tục duy trì vị thế nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới trong thập kỷ tới.