Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Thương mại Mỹ – Ấn: Cân bằng giữa lợi ích nội địa và áp lực đối ngoại

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và các chính sách thương mại liên tục biến động, mối quan hệ kinh tế – ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ đang chịu nhiều ảnh hưởng từ các quyết định chính sách căng thẳng, trong đó có các biện pháp thuế quan. Bài phân tích này nhằm làm sáng tỏ các động thái của chính quyền Mỹ đối với Ấn Độ, đồng thời đánh giá tác động của chúng đối với chiến lược đối nội và đối ngoại của Thủ tướng Narendra Modi.

04:00 03-03-2025 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

1. Động cơ và tác động của các biện pháp thuế quan

Chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, được trình bày rõ nét qua việc phản đối các thâm hụt thương mại, đã đặt Ấn Độ vào tình thế khó xử. Mặc dù thâm hụt giữa hai nước (khoảng 46 tỷ USD) không bằng trường hợp của Trung Quốc, Trump và các nhà hoạch định chính sách Mỹ vẫn không dung thứ với bất kỳ quốc gia nào có cán cân thương mại không có lợi cho Hoa Kỳ. Những lời khen ngợi tài năng đàm phán của Modi – dù mang tính hình thức – lại không làm giảm áp lực từ phía Washington, khi các biện pháp “đối ứng” như việc áp dụng mức thuế quan cao được thông báo sẽ có hiệu lực trong thời gian tới.

2. Chiến lược đàm phán và các nỗ lực mở rộng thị trường

Trong những nỗ lực nhằm duy trì mối quan hệ kinh tế song phương, Ấn Độ đã thực hiện một loạt các bước chiến lược để cân bằng giữa việc thỏa mãn yêu cầu của Mỹ và bảo vệ lợi ích nội địa:

Đàm phán quốc phòng: Dù Modi đã đề xuất khả năng mua thêm máy bay chiến đấu F-35 nhằm điều chỉnh cán cân thương mại, động thái này vẫn chưa đủ để thuyết phục Mỹ hay thay đổi được quan điểm của Trump, nhất là khi Ấn Độ vẫn chưa hoàn toàn hài lòng với trang bị quốc phòng từ Nga.
Chính sách về phổ tần và dịch vụ vệ tinh: Quyết định phân bổ phổ tần cho các dịch vụ vệ tinh theo phương thức hành chính đã mở đường cho Starlink của Elon Musk tiến vào thị trường Ấn Độ, tạo ra sức ép cạnh tranh với các nhà cung cấp nội địa như Reliance Jio.
Thu hút đầu tư từ ngành ô tô điện: Với “Chương trình thúc đẩy sản xuất ô tô điện” (SMEC), Ấn Độ mong muốn thu hút các nhà đầu tư như Tesla, không chỉ thông qua việc ưu đãi thuế mà còn bằng cách cho phép thử nghiệm thị trường trước khi đầu tư cơ sở sản xuất. Việc lựa chọn không gian trưng bày tại Delhi và Mumbai là một minh chứng cho chiến lược này.
3. Yêu cầu và áp lực đối với cán bộ lãnh đạo ấn độ

Bên cạnh các yêu cầu về điều chỉnh cán cân thương mại, Trump cũng bày tỏ mong muốn Hoa Kỳ trở thành đối tác chính về cung cấp dầu khí cho Ấn Độ. Sự tận dụng của Ấn Độ đối với các lệnh trừng phạt dầu Nga nhằm mua dầu thô với giá thấp càng làm phức tạp thêm bức tranh ngoại giao. Đồng thời, các thông báo về thuế quan từ phía chính quyền Mỹ được đưa ra với tốc độ nhanh chóng, trong bối cảnh hai nước đang đàm phán về một hiệp định thương mại song phương có tiềm năng nâng tổng kim ngạch lên tới 500 tỷ USD. Sự căng thẳng này buộc Modi phải đánh giá cẩn trọng giữa nhu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và sự bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp trong nước.

4. Triển vọng tương lai

Trong những năm gần đây, khi các chính sách thương mại toàn cầu không ngừng được điều chỉnh, cả Hoa Kỳ và Ấn Độ đều đang tìm cách xây dựng lại mối quan hệ kinh tế theo hướng ổn định và đôi bên cùng có lợi. Dù các biện pháp trừng phạt và đối ứng vẫn còn là đề tài nóng, các bên đang mở ra các cuộc đàm phán nhằm điều chỉnh lại các thỏa thuận song phương, phù hợp với bối cảnh cạnh tranh kinh tế quốc tế và sự thay đổi trong chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ sau thời kỳ Trump.

Nhìn chung, triển vọng của mối quan hệ thương mại Mỹ – Ấn phụ thuộc vào khả năng của Modi trong việc cân bằng giữa áp lực từ các đối tác quốc tế và yêu cầu của thị trường nội địa. Các bước nhượng bộ có thể cần thiết, nhưng quy mô và tính chất của chúng sẽ được quyết định bởi phản ứng từ phía các doanh nghiệp trong nước và bối cảnh chính trị – kinh tế quốc tế trong thời gian tới.

Viết bình luận

Bình luận

Cùng chuyên mục