Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ làm dấy lên lo ngại về lạm phát lương thực toàn cầu

Lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ làm dấy lên lo ngại về lạm phát lương thực toàn cầu

Hành động của nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất diễn ra trong cùng tuần mà Nga nhắm mục tiêu vào lúa mì

09:00 22-07-2023 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Ấn Độ đã cấm xuất khẩu gạo trắng non-basmati, làm dấy lên lo ngại về lạm phát lương thực toàn cầu hơn nữa, cũng như việc Nga nhắm mục tiêu vào các tàu chở ngũ cốc đã đẩy giá lúa mì và ngô lên cao.

Hôm thứ Năm (20/7), Bộ các vấn đề người tiêu dùng của Ấn Độ cho biết, họ sẽ cấm xuất khẩu để “giảm giá cũng như đảm bảo sự sẵn có ở thị trường nội địa”. Theo Bộ này, giá gạo ở Ấn Độ đã tăng 11,5% trong năm qua và 3% trong tháng qua, phản ánh khối lượng xuất khẩu tăng 35% so với cùng kỳ năm ngoái trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 6.

Ấn Độ là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 40% xuất khẩu toàn cầu. Tiếp theo là Thái Lan và Việt Nam, nơi giá gạo 5% tấm cũng tăng trong năm nay, làm tăng chi phí cho các quốc gia hy vọng lách lệnh cấm của New Delhi. Các nhà phân tích cho biết giá cao hơn đối với ngũ cốc - lương thực chính của hàng tỷ người trên toàn thế giới - có khả năng gây ra lạm phát lương thực toàn cầu.

Vào tháng 9, Ấn Độ đã áp thuế 20% đối với xuất khẩu gạo trắng chưa xay xát, gạo lứt đã xát vỏ, gạo bán thành phẩm và gạo nguyên cám. Như với lệnh cấm mới nhất, thuế không áp dụng cho basmati, loại ngũ cốc nổi tiếng nhất của Ấn Độ.

Ấn Độ đã phải đối mặt với tình trạng giá lương thực tăng cao trong những tuần gần đây sau khi mưa gió mùa lớn gây thiệt hại cho mùa màng và làm gián đoạn giao thông vận tải, làm tăng giá cà chua và các mặt hàng chủ lực khác.

Ashok Gulati, giáo sư tại Hội đồng Nghiên cứu Quan hệ Kinh tế Quốc tế Ấn Độ, cho biết: “Đây là một phản ứng tức thời, đặc biệt là kể từ ngày 1 tháng 7, lượng gạo dự trữ của chính phủ đã gấp ba lần so với định mức dự trữ đệm. Về mặt cổ phiếu mà nói, chúng tôi đang ở một vị trí cực kỳ thoải mái.”

Gulati cho biết, động thái này sẽ đẩy giá gạo toàn cầu tăng cao và đặc biệt ảnh hưởng đến các nước ở châu Phi. Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng, thông báo về lệnh cấm cho biết vẫn có thể cho phép xuất khẩu sang các quốc gia đã xin phép chính phủ Ấn Độ “để đáp ứng nhu cầu an ninh lương thực của họ và dựa trên yêu cầu của chính phủ họ”.

Zanna Aleksahhina, nhà phân tích ngũ cốc tại nhóm nghiên cứu hàng hóa Mintec cho biết: “Đây [lệnh cấm xuất khẩu] là một thỏa thuận lớn vì Ấn Độ là một quốc gia quan trọng đối với sản xuất gạo. “Tôi hy vọng chúng ta đã chứng kiến lạm phát lương thực cao nhất, nhưng tôi lo ngại rằng điều đó có thể không xảy ra.”

Aleksahhina cho biết thêm, tồn kho gạo toàn cầu được dự báo sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong 6 năm qua, ước khoảng 170 triệu tấn vào cuối năm nay, với thời tiết khắc nghiệt có thể sẽ tàn phá hơn nữa trong những tháng tới.

Kona Haque, trưởng bộ phận nghiên cứu tại ED&F Man, nhà kinh doanh nông nghiệp, cho biết, lệnh cấm xuất khẩu gạo non-basmati của Ấn Độ cho thấy tác động của El Nino.Bà nói rằng, sự thắt chặt của thị trường gạo có thể tác động trực tiếp đến lúa mì, bởi vì “cả hai, đều là lương thực chính, gần như có thể thay thế cho nhau”.

El Niño là một mô hình thời tiết phát triển ở Thái Bình Dương, khi các dòng nước ấm mang lượng mưa đến Nam Mỹ và tạo ra các điều kiện gây khô hạn hơn ở Úc và Châu Á.

Lệnh cấm của Ấn Độ được đưa ra cùng tuần khi Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen, sáng kiến này trong 11 tháng qua đã cho phép hơn 30 triệu tấn ngũ cốc và dầu ăn của Ukraine được xuất khẩu khắp thế giới. Giá lúa mì đã tăng 11% trong năm ngày qua. Ngô đã tăng gần 9%.

Nga chiếm khoảng một phần năm xuất khẩu lúa mì của thế giới, trong khi Ukraine trước chiến tranh chiếm khoảng một phần mười.

Arif Husain, nhà kinh tế trưởng tại Chương trình Lương thực Thế giới của Liên Hợp Quốc, cho biết: “Các quốc gia đã phải đối phó với tình trạng lạm phát lương thực nghiêm trọng, đặc biệt là các nước nghèo. “Khi bạn đặc biệt phụ thuộc vào nhập khẩu thực phẩm và gánh nặng nợ nần chồng chất, đồng tiền của bạn đang mất giá và lãi suất đang tăng . . . nếu bạn là một quốc gia nghèo nhập khẩu thực phẩm hoặc phân bón của bạn, bạn sẽ gặp rắc rối.”

Tổ chức Thương mại Thế giới năm ngoái đã miễn trừ lệnh cấm xuất khẩu đối với Chương trình Lương thực Thế giới, Husain nói thêm. “Nếu chúng tôi muốn mua gạo từ Ấn Độ, chúng tôi vẫn có thể làm điều đó.”

 

Nguồn:

CIS

Cùng chuyên mục