Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Chương 3 - Cuốn sách "Why Bharat Matters"

Chương 3 - Cuốn sách "Why Bharat Matters"

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ xin trân trọng giới thiệu Bản lược dịch Chương 3 cuốn sách WHY BHARAT MATTERS của tác giả Subrahmanyam Jaishankar - Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ấn Độ.

10:00 29-02-2024 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

CHƯƠNG 3: TÌNH TRẠNG CỦA THẾ GIỚI

Cái nhìn toàn cảnh

Khi Thủ tướng Ấn Độ Modi tuyên bố tại Samarkand vào tháng 9 năm 2022 rằng, đây không phải là thời kỳ chiến tranh, tuyên bố này đã gây được tiếng vang trên toàn thế giới. Nó làm như vậy một cách tự nhiên vì bối cảnh trực tiếp của nó. Nhưng thông điệp cũng thể hiện sự phụ thuộc lẫn nhau trong thế giới của chúng ta, điều này hiện đã khiến xung đột trở nên rất nguy hiểm đối với tất cả mọi người. Theo một nghĩa nào đó, đó cũng là một lời cảnh báo đối với những người khác có thể đang cân nhắc các lựa chọn của riêng mình. Việc phải đưa ra một tuyên bố như vậy phản ánh sự mong manh của trật tự toàn cầu hiện nay. Rằng nó đang trong quá trình chuyển đổi đã được công nhận rõ ràng. Nhưng rất ít người có thể dự đoán được rằng quá trình này có thể diễn ra theo những hình thức mà chúng ta đang chứng kiến ngày nay.

Vào năm 2020, khi tôi viết cuốn sách Con đường Ấn Độ, thế giới dường như không chắc chắn và khó đoán. Lúc đó chúng tôi không biết rằng chúng tôi chưa dự báo được điều gì cả. Trong những năm qua, chúng ta đã bị tổn thương bởi đại dịch Covid, bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột Ukraine, phải vật lộn với mức độ bạo lực mới ở Tây Á, bị ảnh hưởng bởi các sự kiện khí hậu thường xuyên và chịu áp lực kinh tế nghiêm trọng. Chúng đã làm trầm trọng thêm sự phân cực Đông-Tây và sự phân chia Bắc-Nam. Tiếp nối với chủ đề bàn trong cuốn sách trước đây của tôi, thì đó là hiện tượng cơ bản về cách các quốc gia đấu tranh với các vấn đề toàn cầu hóa, và đó vẫn là khái niệm then chốt của quan hệ quốc tế. Điều này cũng áp dụng cho bài học chính, rằng thế giới quan trọng đối với mỗi chúng ta hơn bao giờ hết. Bài toán câu hỏi mà mỗi người Ấn Độ phải tìm lời giải là giá trị, sức nặng và triển vọng của chúng ta trong thời đại đương đại là gì. Chúng ta làm như vậy mà không biết ngay cả tương lai trước mắt sẽ ra sao vì tốc độ thay đổi công nghệ, kinh tế và xã hội đã tăng tốc rất nhiều. Đây không còn là vấn đề có nhiều biến số nữa; chúng ta đang thực sự tiến vào lãnh thổ chưa được khám phá. Đương nhiên, vào thời điểm đó, thật đáng để suy ngẫm về cách tổ tiên chúng ta đối phó với những điều không chắc chắn trong thời đại của họ. Và trong bối cảnh đó, những so sánh trong quá khứ chắc chắn sẽ mang lại một số hướng dẫn cho chúng ta thời nay.

Hai nhân vật gắn liền với ngoại giao phổ biến nhất trong truyền thống Ấn Độ chắc chắn là vua khỉ Hanuman trong sử thi Ramayana và thánh Sri Krishna trong sử thi Mahabharata. Một người được coi là hiện thân mẫu mực của sự cống hiến, và thực hiện nhiệm vụ mà không nản lòng trước bất kỳ trở ngại nào. Người còn lại được coi là một nhà chiến lược và cố vấn, mang lại những lời khuyên đầy trí tuệ trong những thời điểm khó khăn. Mỗi người đều có tầm quan trọng riêng trong bối cảnh nhất định và Hanuman sẽ thể hiện tốt nhất khi đối mặt với sự không chắc chắn và khó khăn. Quá trình trỗi dậy của một quốc gia không khác gì những con đường gian khổ đã ăn sâu cả hai chiến dịch đó vào tâm thức chúng ta. Trên thực tế, nó không chỉ là một chiến dịch; đó là một bài tập vô tận để mở rộng triển vọng. Và giống như Hanuman, nó đòi hỏi những người tin tưởng thực sự và những người giải quyết vấn đề phải làm việc 24/7.

Với tư cách là sứ giả của chúa Rama đến Sri Lanka, sự thông minh của vua khỉ Hanuman trong việc thu thập thông tin tình báo quan trọng về kẻ thù và thậm chí tiếp cận được nữ hoàng Sita đang bị giam giữ, là những bước phát triển quan trọng. Ngoài ra, anh ta còn lợi dụng sự ngược đãi của các la sát, những kẻ đã đốt đuôi anh ta, để gây ra thiệt hại khôn lường cho họ bằng cách đốt cháy thành phố. Nhưng ông cũng đã phát triển những hiểu biết quan trọng về Ravana, tính khí và những cố vấn của ông. Điều quan trọng không kém là sự phán xét của anh ta đối với Vibheeshana, anh trai của Ravana, người một mình đứng ra bảo vệ anh ta khi anh ta bị đưa ra trước tòa. Chính sự chứng nhận về tính chính trực của Hanuman đã khuyến khích Rama sau này chào đón Vibheeshana sau khi anh đào thoát khỏi Ravana. Thông thường, mọi người có xu hướng nghĩ ngoại giao chỉ là hòa giải. Nhưng trên thực tế, nó còn có nhiều thứ hơn thế, bao gồm khả năng đọc hiểu đối thủ, đồng minh và bối cảnh một cách chính xác.

Hanuman cũng được chú ý vì đức tính kiên trì, một phẩm chất mà anh đã thể hiện khi những con khỉ đồng loại có xu hướng dừng việc tìm kiếm Nữ hoàng Sita. Khả năng ứng biến và giải quyết vấn đề của Hanuman cũng được thể hiện rõ ràng khi anh nâng cả ngọn núi để mang về một cây thuốc cứu sinh. Khi chiến tranh kết thúc, anh được giao một nhiệm vụ tế nhị là thông báo cho Bharata về kết quả và đánh giá xem liệu anh có thực sự chào đón sự trở lại Ayodhya của Chúa Rama hay không. Ngày nay, mỗi đức tính này đều là phẩm chất được đánh giá cao của một nhà ngoại giao thành công.

Một minh họa khác về sự phức tạp vốn có trong ngoại giao được quan sát ở nhân vật hoàng tử khỉ Angada. Anh ta cũng được Rama cử đến triều đình của Ravana ở Lanka và khéo léo phát huy thế mạnh. Khi anh đã đặt vững chân trên mặt đất thì không ai có thể suy chuyển được. Hoàng tử khỉ đã thách thức mọi người khiến anh di chuyển nhưng không ai thành công. Cuối cùng, anh ta đã làm bẽ mặt Ravana vì Ravana cố gắng suy chuyển Angada và đánh rơi vương miện, Angada sau đó nhặt được vương miện và đưa lại cho Chúa Rama. Với tư cách là một đặc phái viên, anh ta không chỉ chống lại những lời tán tỉnh của Ravana mà còn ứng biến để đưa ra quan điểm một cách hiệu quả. Khi bị từ chối không cho chỗ ngồi, anh đã tự làm một chiếc ghế cho mình bằng cách kéo dài đuôi và đặt mình ngang hàng với quỷ vương trước mặt. Xét cho cùng, trò chơi trí tuệ là một yếu tố then chốt của ngoại giao.

Một loại kỹ năng rất khác đã được thể hiện bởi mẹ anh là Tara, vợ của vua khỉ Vali, người trước đó đã bị Chúa Rama giết chết. Trong trường hợp của Hanuman và Angada, họ đang đối phó với Ravana, một kẻ thù kiêu kỳ và không thể hòa giải. Nhiệm vụ của họ là vừa thu thập thông tin vừa để lại những vết sẹo tâm lý có thể ảnh hưởng đến tinh thần của đối phương. Trong trường hợp của Tara, cô phải đối mặt với sự tức giận của các đồng minh của Sugriva, vị vua đương thời là Rama và Lakshmana.

Sugriva đã không thực hiện được lời hứa xác định vị trí của Sita sau khi lên ngôi sau Vali. Sau đó, Tara được cử đến đàm phán với Lakshmana khi anh ta tiếp cận Kishkinda, giật dây cung để báo hiệu ý định hung hãn. Chiến thuật của cô ấy rất khôn ngoan, và ban đầu cô đã xoa dịu Lakshmana bằng cách thừa nhận tính hay thay đổi của Sugriva. Sau khi làm như vậy, cô nhấn mạnh sự tận tâm của anh đối với Rama và thêu dệt hiện thực bằng cách nêu bật việc tìm kiếm Sita đã được tiến hành ngay lúc đó. Ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải tự do hơn trong các chi tiết, nỗ lực của cô ấy trong việc xoa dịu xung đột giữa hai anh em và các chiến binh vanara (khỉ) đã thành công. Nếu Tara nổi bật, đó cũng bởi vì cô là một ngoại lệ đối với tính ích kỷ vốn là đặc điểm của họ hàng và người nhà của cô ấy.

Ba trường hợp này có thể khác nhau về mục tiêu và cách tiếp cận. Nhưng điều gắn kết họ lại với nhau là sự hiểu biết chung về nhiệm vụ lớn hơn mà họ phải đối mặt. Họ phải nắm bắt được mức độ nghiêm trọng của mối đe dọa và đóng góp tích cực vào việc tìm kiếm giải pháp. Cần có cả sự nhạy cảm đối với môi trường rộng lớn hơn cũng như nhận thức về tình trạng khó khăn của chính họ. Các lựa chọn chiến lược phải tiến bộ nhưng phải khôn ngoan về mặt chiến thuật. Tôn trọng các cam kết và đề cao các nguyên tắc là điều cần thiết, nhưng ngay cả những điều này cũng cần phải được tối ưu hóa. Sự năng động phức tạp giữa bối cảnh và kế hoạch trò chơi luôn là vấn đề lâu năm trong ngoại giao. Làm cho cả hai đều đúng là điều kiện tiên quyết để thành công.

HƯỚNG TỚI MỘT TƯƠNG LAI KHÔNG CHẮC CHẮN, KHÔNG AN TOÀN

Suy ngẫm về sự phức tạp của thời đại chúng ta, chúng ta có thể muốn bắt đầu bằng cách suy ngẫm về việc một đại dịch ban đầu nhấn chìm một thành phố xa xôi của Trung Quốc sau đó tiếp tục xâm chiếm hoàn toàn cuộc sống của chúng ta trong hơn hai năm. Hoặc làm thế nào và tại sao một cuộc xung đột đang diễn ra ở châu Âu, cách xa cả một lục địa, hiện đang ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày và chi phí cho cuộc sống của chúng ta. Và về vấn đề đó, những tác động mà các sự kiện khí hậu đang gây ra đối với nhiều quá trình mà chúng ta coi là đương nhiên. Hoặc đó có thể là một loại chấn thương khác, nếu bất kỳ ai trong chúng ta bị cuốn vào một hành động khủng bố hoặc bạo lực có nguồn gốc từ xa. Trong một số trường hợp, như chúng tôi đã thấy với những sinh viên bị mắc kẹt ở Ukraine hoặc những du khách bị mắc kẹt trong thời kỳ Covid, căng thẳng có thể xảy ra khi chúng tôi rời khỏi đất nước của mình. Nhưng ở những nơi khác, có thể là Covid, xung đột, khủng bố hay thiên tai, những diễn biến như vậy có thể đến ngay trước cửa nhà chúng ta, đôi khi ngay cả trong nhà của chúng ta. Trong thời đại toàn cầu hóa, không thể thoát khỏi thế giới.

Điều đó không có nghĩa là chúng ta cần phải e ngại trước những diễn biến toàn cầu hoặc phòng thủ trong cách tiếp cận của mình. Mặt trái của sự phụ thuộc lẫn nhau là cùng một thế giới cũng có rất nhiều khả năng. Nếu chúng tôi mang về hơn 7 triệu người Ấn Độ trong thời kỳ Covid thông qua Sứ mệnh giải cứu Vande Bharat, điều đó nhắc nhở chúng ta rằng người Ấn Độ ngày nay đang làm việc trên toàn cầu. Điều đó cũng là do tài năng và kỹ năng của chúng ta hiện là yếu tố nội tại của sự đổi mới, sản xuất và dịch vụ toàn cầu. Điều này cũng phản ánh số lượng người Ấn Độ đi du lịch vì mục đích cá nhân hoặ công việc. Quả thực, những vấn đề này hiện đang là trọng tâm trong các ưu tiên ngoại giao của Ấn Độ. Chúng tôi cố gắng đảm bảo khả năng tiếp cận tốt hơn với nhân tài Ấn Độ, bảo vệ mạnh mẽ hơn cho người lao động, cơ hội lớn hơn cho sinh viên và thị trường công bằng hơn cho doanh nghiệp của chúng ta.

Nhưng thế giới không chỉ đơn giản là về sự di chuyển và di cư. Đó là những mối quan hệ đối tác, thỏa thuận và sự hiểu biết có ích cho tất cả các bên. Trên thực tế, sự tham gia sâu hơn có thể dẫn đến việc đẩy nhanh sự phát triển quốc gia, khám phá thêm thị trường, thu mua tài nguyên, cải thiện chất lượng cuộc sống, mở rộng việc làm và nhất là định hình các vấn đề toàn cầu quan trọng quyết định tương lai của hành tinh chúng ta.

Để đánh giá chính xác ý nghĩa của thế giới đối với chúng ta, trước hết chúng ta phải đánh giá cao rằng thời đại toàn cầu hóa mà chúng ta đang sống thực sự là con dao hai lưỡi. Thật khó để tách biệt các điểm yếu khỏi sự phụ thuộc hoặc rủi ro với lợi ích. Chính khả năng di chuyển đã đưa Covid đến cửa nhà nhưng lại là nguồn sinh kế khổng lồ cho rất nhiều người. Các chuỗi cung ứng, tạo ra sự gián đoạn khi chúng không có nó, thực sự là một lợi ích khi chúng thực sự hoạt động hiệu quả. Sự phức tạp của chúng có thể khó mô tả, cũng như sự quan trọng thực sự của chúng đối với các khía cạnh thiết yếu trong cuộc sống của chúng ta. Nhưng kỷ nguyên Covid đã cho chúng ta thấy tất cả chúng ta phụ thuộc đến mức nào vào dòng hàng hóa và dịch vụ xuyên biên giới.

Không có gì ngạc nhiên khi Ấn Độ vừa là người đóng góp vừa là người được hưởng lợi trong vấn đề đó. Chúng ta đã gửi các chuyến hàng vắc xin đến gần một trăm quốc gia. Nhưng chúng ta cũng nhận được nguyên liệu từ nhiều nước trong số đó. Các quốc gia vùng Vịnh phụ thuộc rất nhiều vào hàng xuất khẩu của Ấn Độ để tiêu dùng hàng ngày. Và điều đó tiếp tục không bị gián đoạn bởi vì tôi đã hiểu sâu sắc về yêu cầu này. Điều này đã được đền đáp trong cuộc khủng hoảng oxy y tế vào năm 2021, khi chính các quốc gia đó viện dẫn nó để vận chuyển hàng hóa cho Ấn Độ.

Quả thực, nếu có một bài học lớn cho nền kinh tế toàn cầu hóa từ trải nghiệm Covid, thì đó là bài học về nhiều khả năng và lựa chọn hơn. Cách tiếp cận ‘đúng lúc’ với sự tập trung vào một khu vực địa lý hạn chế cho thấy thế giới có thể dễ bị tổn thương như thế nào trong một cuộc khủng hoảng. Giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế thế giới hiện nay đòi hỏi một triển vọng 'dự phòng' với hoạt động sản xuất đa dạng hơn. Đối với Ấn Độ, điều này có thể có nghĩa là một cơ hội khác để bước lên con đường sản xuất mà chúng tôi đã bỏ lỡ vài lần trước đây. Và đây chính xác là điều mà cách tiếp cận “dễ dàng kinh doanh” và đưa ra “khuyến khích liên kết sản xuất” nhằm đảm bảo.

Vài năm gần đây cũng đã khuyến khích tất cả chúng ta trở nên số hóa hơn. Chúng tôi, ở Ấn Độ, có thành tích đang tạo được sự tôn trọng rộng rãi vì những lý do chính đáng. Quy mô cung cấp kỹ thuật số của chúng tôi, cho dù đó là về thực phẩm, tài chính, y tế, lương hưu hay phúc lợi xã hội, đều là chủ đề được cả thế giới bàn tán. Ở đây, hiệu quả rõ ràng của sự chuyển đổi đó cũng đi kèm với những rủi ro tương ứng về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Dữ liệu của chúng ta nằm ở đâu và ai thu thập dữ liệu đó ngày càng quan trọng. Xã hội học chính trị về việc cư trú hoặc xử lý thông tin như trước không còn phù hợp nữa.

Do đó, sự tin cậy và minh bạch đã trở thành yếu tố định hướng quan trọng trong việc ra quyết định kỹ thuật số. Điều này thậm chí còn phù hợp hơn khi chúng ta bước vào kỷ nguyên được thúc đẩy bởi trí tuệ nhân tạo (AI). Tiềm năng của các công nghệ quan trọng và mới nổi (CET) cũng đặt ra những vấn đề riêng. Cho dù đó là vì biến đổi khí hậu hay các mối quan tâm chiến lược, các quốc gia đã chuyển sang các nguồn năng lượng và di chuyển xanh hơn, sạch hơn. Các tài nguyên, công nghệ và hoạt động sản xuất gắn liền với chúng đều có mức độ tập trung và hậu quả dễ bị tổn thương riêng. Kết quả là, các quốc gia đã coi CET là ưu tiên hàng đầu cho cả năng lực quốc gia cũng như nỗ lực hợp tác của họ.

Ngoài sự phức tạp của chuỗi cung ứng và lỗ hổng trong việc thu thập dữ liệu, còn có những thay đổi lớn hơn đang diễn ra trong các vấn đề quốc tế. Những điều này bắt nguồn từ việc vũ khí hóa một loạt các dịch vụ và hoạt động mà cho đến nay vẫn được coi là về cơ bản là lành tính. Trong thời gian gần đây, chúng ta đã chứng kiến thương mại, kết nối, các khoản nợ, tài nguyên và thậm chí cả du lịch trở thành những áp lực chính trị. Cuộc xung đột tại Ukraine đã mở rộng đáng kể phạm vi và cường độ của đòn bẩy như vậy. Quy mô của các biện pháp tài chính, kiểm soát công nghệ, hạn chế dịch vụ và tịch thu tài sản thực sự rất ngoạn mục.

Đồng thời, cũng có một thực tế không thể phủ nhận là các quy tắc, chế độ và thông lệ toàn cầu đã được vận dụng vì lợi ích quốc gia trong nhiều thập kỷ. Trong kịch bản đó, lợi thế so sánh không có cơ hội chống lại “nền kinh tế không hạn chế”. Sự tự mãn của thời đại trước đã dứt khoát chấm dứt, và mỗi dòng chất vấn giờ đây đang tạo ra những nhận thức vô cùng khó chịu. Sự cạnh tranh giữa các cường quốc ngày càng sâu sắc chắc chắn sẽ làm tăng thêm các yếu tố gây căng thẳng trên nhiều lĩnh vực. Và chúng sẽ không dừng lại chỉ vì những lợi ích được đảm bảo và sự đúng đắn về chính trị muốn che đậy chúng. Thách thức đối với nhiều quốc gia, trong đó có Ấn Độ, là liệu chúng có thể biến chúng thành cơ hội hay không.

Ở một mức độ nào đó, những bất ổn ngày nay khiến chúng ta phải thận trọng hơn khi đối mặt với rủi ro quốc tế, cho dù chúng ta xem xét nó từ góc độ thực hiện chiến lược hay lấp chỗ trống. Ấn Độ có mối lo ngại về cả hai góc độ. Nhưng điều đó không thể được phòng ngừa hoàn toàn, vì bản chất sự tồn tại của chúng ta hiện nay đã mang tính toàn cầu hóa rất cao. Đối với mỗi quốc gia, đặc biệt là các cường quốc, cần phải tìm ra một loạt câu trả lời để tối ưu hóa rủi ro và lợi ích.

Điều này đã dẫn đến sự hồi sinh mối quan tâm về quyền tự chủ chiến lược, hiện được xác định lại là đảm bảo năng lực quốc gia trong các lĩnh vực cốt lõi và nhạy cảm. Quá trình điều chỉnh hướng tới một cơ sở tương tác toàn cầu khác đã tự nhiên tạo ra quan điểm riêng của nó. Trong diễn ngôn tại Ấn Độ, chúng ta gọi đây là Atmanirbhar Bharat, tức là Ấn Độ tự cường. Lĩnh vực kỹ thuật số đã chứng kiến sự biến đổi riêng của những sức ép tương tự. Các sự kiện năm 2020 đã nâng cao nhận thức ở Ấn Độ về mối nguy hiểm đã được hình thành trong nhiều thập kỷ. Cách tiếp cận ứng dụng sạch và việc áp dụng các khái niệm như “nhà cung cấp đáng tin cậy” và “khu vực địa lý đáng tin cậy” là kết quả cuối cùng.

Có một nghịch lý ở nhiều khía cạnh là trong khi chúng ta nói về những tiến bộ của công nghệ và hứa hẹn của khoa học, thì nền chính trị thế giới thực sự lại đang “quay trở lại tương lai”. Một số điều này xuất phát từ những kỳ vọng đặt vào toàn cầu hóa tỏ ra quá lạc quan. Điều này không có nghĩa là sự phụ thuộc lẫn nhau về mặt kinh tế cơ bản là không có cơ sở vững chắc. Nhưng sự khác biệt ngày càng lớn giữa và trong các xã hội cũng như việc tạo ra các phương trình toàn cầu mới có nghĩa là các lực lượng phản đối toàn cầu hóa đã bắt đầu hoạt động. Một khi các thách thức bắt đầu xuất hiện, mô hình toàn cầu hóa không dễ bảo vệ vì lợi ích của nó bị sai lệch quá nhiều.

Những biểu hiện chính trị của toàn cầu hóa cũng đã tạo ra phản ứng dữ dội của riêng chúng. Khi những người tự bổ nhiệm với những hoài nghi về tính chính danh lại phán xét các đại diện được bầu một cách dân chủ, họ không thể mong đợi mình không bị thách thức, đặc biệt khi họ có lợi ích rõ ràng như vậy trong các kết quả được ưu tiên. Thêm vào đó, một số quốc gia đang thúc đẩy các khía cạnh của mô hình của chính họ để làm ví dụ ở nước ngoài. Tích tụ lại, điều này đã dẫn đến một tình trạng mà bản sắc chính trị và xã hội lại nổi lên một cách mạnh mẽ, tạo ra những căng thẳng cố hữu với bản chất của các dòng chảy kinh tế. Vì có rất nhiều bộ phận chuyển động nên những tình trạng khó khăn này không dễ giải quyết.

Do đó, các quốc gia khác nhau đang nỗ lực tìm kiếm sự cân bằng phù hợp, mặc dù lý do trong mỗi trường hợp có thể khác nhau. Một số tìm cách giải quyết vấn đề an ninh của chế độ, những người khác để bảo vệ công nghệ hoặc lối sống của họ, và vẫn còn nhiều người muốn hạn chế tiếp xúc và xây dựng năng lực cho chính họ. Những hình thức cạnh tranh mới này có thể là một trong những đặc điểm cơ bản của chính trị thời đại chúng ta. Thế giới toàn cầu hóa của chúng ta có thể sẽ bị rạn nứt ở một số khía cạnh và thậm chí sẽ bị tách ra một cách có chọn lọc trong các lĩnh vực có nhiều tranh chấp cụ thể. Đây là một số điều tất yếu mà Ấn Độ cần phải lập kế hoạch một cách thông minh.

PHÂN TÍCH VÀ CHÍNH SÁCH LÀM MỚI

Những ví dụ như vậy có thể phản ánh những xu hướng gần đây hơn, nhưng chúng ta không thể quên rằng sự cạnh tranh quốc gia kiểu cũ vẫn tiếp tục diễn ra. Đặc biệt sau năm 2008, thế giới chứng kiến sự tái cân bằng rõ nét hơn và sự xuất hiện ổn định của thế giới đa cực. Những điều khoản thay đổi trong sự can dự của Mỹ với nước này trong thập kỷ qua là một khía cạnh quan trọng. Sự kết thúc của “cuộc chiến tranh dài bất tận” ở Afghanistan chỉ báo trước những cách khác nhau để đảm bảo an ninh của Mỹ và thúc đẩy lợi ích của Mỹ. Nhưng cách thức mà nó làm có thể báo hiệu một điểm yếu không mong muốn. Điều đó cũng đang trải qua một quá trình điều chỉnh.

Sự trỗi dậy của Trung Quốc là một diễn biến sâu sắc không kém, một diễn biến mà những hậu quả toàn cầu của chúng đang trở nên rõ ràng hơn. Phần lớn hoạt động này đang diễn ra bên ngoài các cấu trúc đã được thiết lập rõ ràng là thách thức về mặt khái niệm đối với cả các nhà hoạch định và phân tích chính sách. Không chỉ là một trò chơi có tổng bằng 0, những phát triển này còn mở ra không gian cho những người chơi khác, một số về cơ bản là trong khu vực và những người khác có tiềm năng lớn hơn. Rõ ràng, thế giới nhìn nhận Ấn Độ thuộc loại thứ hai. Khi tất cả những điều này đang diễn ra, cuộc xung đột Ukraine đã nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của Nga đồng thời nhấn mạnh đến việc huy động chiến lược của châu Âu. Nếu ma trận này vốn đã phức tạp thì sự biến động sẽ càng trở nên phức tạp hơn do tác động của hàng loạt thách thức kinh tế lên các nước đang phát triển. Ném vào rất nhiều vấn đề đã có từ trước và bị bỏ quên. Kết quả là thế giới nói chung đang phải đối mặt với tương lai bất ổn và bất an hơn nhiều.

Viễn cảnh như vậy rõ ràng đòi hỏi phải có những năng lực ngoại giao và sáng tạo chính trị lớn hơn. Điều cần thiết hơn bây giờ là phải hài hòa việc theo đuổi lợi ích quốc gia với trách nhiệm vì lợi ích tập thể. Đối với quốc gia như Ấn Độ, nơi có một bộ phận lớn dân số rất dễ bị tổn thương, điều đó trước hết có nghĩa là phải giảm thiểu tác động của các xu hướng tiêu cực chính. Khi làm như vậy, chúng tôi không chỉ đứng lên vì lợi ích của chính mình mà còn lên tiếng thay mặt cho khối các quốc gia đang phát triển (phương Nam toàn cầu). Quả thực, quan điểm trong nước ủng hộ mạnh mẽ tăng trưởng bao trùm có xu hướng thể hiện cách tiếp cận tương tự ở nước ngoài. Đồng thời, chúng tôi cũng có mối quan tâm rõ ràng cùng với phần còn lại của phương Nam bán cầu trong việc hạ nhiệt nền chính trị toàn cầu đang quá nóng. Điều này rõ ràng sẽ không xảy ra trong một đêm, tuy nhiên, chúng ta phải kiên trì.

Ngoài những sự ép buộc trước mắt, còn có những thách thức mang tính cấu trúc của trật tự thế giới hiện tại mà chúng ta phải đối mặt. Hầu hết những điều đó bắt nguồn từ kết quả của Chiến tranh thế giới thứ hai và xu hướng kiến trúc quốc tế năm 1945. Nhưng chúng cũng được củng cố bởi sự thống trị của phương Tây trong vài thế kỷ mà các khía cạnh trí tuệ và văn hóa vẫn còn nổi bật. Thủ thuật lâu đời nhất trong sách ngoại giao là tận dụng thời cơ để có lợi cho mình. Điều này được phản ánh trong các sự kiện và kết quả hái quả anh đào (chiến thuật chọn cơ hội tốt nhất) và miêu tả chúng là 'bình thường' hoặc trong việc tạo ra các cơ chế và khái niệm được trình bày là bất biến. Trên thực tế, đó là điều mà một số quốc gia đã làm rất thành công trong 8 thập kỷ qua. Do đó, việc theo đuổi cải cách trong lĩnh vực đa phương và đảm bảo rằng việc ra quyết định toàn cầu phản ánh thực tế dân chủ là một nhiệm vụ có tầm quan trọng không hề nhỏ.

Tuy nhiên, để quá khứ ảnh hưởng đến suy nghĩ không phải là một tình trạng khó khăn chỉ có thể đổ lỗi cho người khác. Đôi khi, chúng ta giả định rằng chúng ta duy trì bản thân vì một trải nghiệm cụ thể tiếp tục gây tiếng vang. Vì vậy, thậm chí sáu thập kỷ sau, cuộc chiến tranh năm 1962 với Trung Quốc vẫn khơi dậy sự nghi ngờ trong tâm trí công chúng. Tương tự như vậy, sự do dự của chúng ta đối với phương Tây xuất phát từ ký ức về các cuộc xung đột năm 1947, 1965 và 1971. Ví dụ, các cuộc cải cách kinh tế năm 1991 có tác động đủ lớn đến mức nhu cầu xây dựng dựa trên nó không được ưu tiên cho đến gần đây. Cho đến một thập kỷ trước, sự tự mãn như vậy đã góp phần tạo ra sự thờ ơ trong việc tăng cường sản xuất và phát triển công nghệ cũng như cải thiện các chỉ số xã hội của chúng ta.

Ở giai đoạn trỗi dậy, Ấn Độ phải có can đảm nhìn lại quá khứ và rút ra những bài học đúng đắn từ nước ngoài cũng như trong nước. Đôi khi, điều này bị hiểu sai là sự xa cách chính trị trong khi trên thực tế, đó là một cuộc kiểm điểm khách quan. Việc vẫn là tù nhân của những trải nghiệm của chúng ta không chỉ nguy hiểm mà còn lãng mạn hóa chúng hơn nữa. Bây giờ chúng ta có khả năng định hình cảnh quan một cách rõ ràng hơn và phải sử dụng khả năng đó thường xuyên hơn. Nó đã được thể hiện trong các khái niệm mới như Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, các cơ chế như Bộ tứ hoặc Ấn Độ - Israel – các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất – Mỹ (I2U2) và các sáng kiến như  sáng kiến liên minh năng lượng mặt trời (ISA). Thách thức của Trung Quốc chỉ có thể được giải quyết bằng cách đảo ngược tình trạng thờ ơ trước đây đối với cơ sở hạ tầng biên giới và duy trì việc triển khai quân, và trên thực tế, bằng cách tận dụng các khả năng mà động lực toàn cầu có thể mang lại. Về mặt kinh tế, chúng ta phải sáng suốt trong việc lựa chọn các hiệp định thương mại tự do (FTA) và khuôn khổ thực sự phục vụ lợi ích của chúng ta. Nhu cầu làm mới cả phân tích và chính sách sẽ chỉ tăng lên trong một thế giới hỗn loạn.

TIẾP TỤC VÀ THAY ĐỔI

Đối với bất kỳ chính thể nào, an ninh quốc gia có tính ưu việt không thể phủ nhận. Người Ấn Độ nhận thức rõ hơn về điều này hơn ai hết vì nó thường xuyên bị thách thức trong 75 năm qua. Trên thực tế, khi chúng ta đánh giá giá trị của khả năng lãnh đạo, nó phần lớn được coi là sự kết hợp giữa việc giải quyết khủng hoảng và đảm bảo triển khai hoạt động. Phần lớn chính sách đối ngoại của chúng ta được dành cho việc chuẩn bị, ngăn chặn, giảm thiểu và phản ứng với các mối đe dọa an ninh. Rõ ràng, đã đến lúc chúng ta phải giải quyết dứt điểm những điểm yếu lâu đời mà một thế giới cạnh tranh thường xuyên khai thác. Có thể là bất ngờ chính trị vào tháng 8 năm 2019 khi vấn đề Điều 370 đã được giải quyết ổn thỏa. Nhưng thực tế là việc lồng ghép vấn đề Jammu & Kashmir đã lạc hậu từ lâu và chỉ có những lợi ích được đảm bảo mới cản trở.

Chúng ta cần phải nỗ lực như nhau cho nhiệm vụ khó khăn là bảo vệ biên giới một cách hiệu quả, bao gồm cả việc thúc đẩy Chương trình Ngôi làng sôi động. Đồng thời, khi thế giới thâm nhập vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta một cách rõ ràng hơn, chúng ta phải phát triển nhận thức và phản ứng trước những vấn đề do 'điều bình thường' đặt ra. Đây là những mối nguy hiểm bắt nguồn từ thói quen, có thể là kỹ thuật số, tài chính, hệ tư tưởng hoặc thậm chí liên quan đến di chuyển. Giống như nền kinh tế quốc tế đang vật lộn với những thách thức của các hoạt động mới, an ninh quốc gia cũng phải giải quyết nhiều mối nguy hiểm đương thời hơn.

Một chính sách đối ngoại tác động đến rất nhiều khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta có thể hiểu được là có ý nghĩa cá nhân sâu sắc hơn đối với sự an toàn, phúc lợi, triển vọng và cơ hội của chúng ta. Nó có ý nghĩa giao dịch và hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế và công nghệ. Tất nhiên, có những sợi dây liên tục chạy song song với sự bắt buộc phải thay đổi. Như mọi khi, chính sách đối ngoại là việc thực hiện thường xuyên việc xây dựng quyền lực và gây ảnh hưởng, dù vì mục đích quốc gia hay tập thể. Nó có thể là sự cạnh tranh giữa các ý tưởng, giá trị hoặc văn hóa kết hợp với nhau để đưa ra tầm nhìn về tương lai của chúng ta. Mỗi khía cạnh này, cũ và mới, cùng tồn tại với những khía cạnh khác có lẽ năng động hơn nhiều trong thời đại phụ thuộc lẫn nhau và thâm nhập lẫn nhau. Quan hệ quốc tế được diễn ra trên nhiều lĩnh vực và có tính hội nhập sâu rộng hơn trước. Nhưng chính vì nó tác động sâu sắc đến chúng ta nên mỗi người trong chúng ta ngày nay có nghĩa vụ quan tâm nhiều hơn đến trò chơi mà các quốc gia tham gia.

Trong khi chúng ta vượt qua những hạn chế, rào cản, thói quen và thiên nga đen (những chuyện khó có thể xảy ra nhưng vẫn xảy ra), điều đặc biệt cần thiết là thế hệ trẻ phải đánh giá cao cách thế giới nhìn nhận Ấn Độ hiện nay. Quả thực, rất nhiều vấn đề trong vài năm vừa qua đã giúp Ấn Độ được ghi nhận vì đã vượt qua theo cách mà chúng ta đã làm. Sự kết hợp của những thay đổi về vị thế chính trị, sức nặng kinh tế, khả năng công nghệ, ảnh hưởng văn hóa và những thành công của cộng đồng người Ấn Độ ở nước ngoài đang đưa quốc gia này vào một quỹ đạo cao hơn. Phải thừa nhận rằng còn rất nhiều việc phải làm. Tuy nhiên, chúng ta thấy thế giới ngày càng thừa nhận rằng Ấn Độ cuối cùng đã cùng nhau hành động. Một số nhà quan sát thực tế đã nói rằng Thủ tướng Modi đã thành công trong việc đánh thức tiềm năng của  Ấn Độ theo cách không thể lường trước được.

Tương tự, có một nhận thức rằng những vấn đề lớn của thời đại chúng ta không thể được giải quyết nếu không có sự đóng góp hoặc tham gia của Ấn Độ. Đây là thời điểm Ấn Độ có thể thiết lập lại các điều khoản trong cam kết của mình với thế giới. Đó cũng là thời điểm mà chúng ta nên chuẩn bị để đảm nhận những trách nhiệm lớn hơn. Nhiệm kỳ chủ tịch G20 đã mang đến cơ hội quan trọng để chứng minh điều đó với thế giới. Bằng cách đưa ra những ý tưởng mới, định hình chương trình nghị sự, đảm bảo sự đồng thuận, xây dựng các kế hoạch hành động và thúc đẩy việc mở rộng G20, Ấn Độ chắc chắn đã tận dụng tối đa lợi thế đó.

Đối với những người đang bắt đầu cuộc sống, tôi chỉ có thể nói rằng họ có mọi lý do để tự tin hơn. Ấn Độ ngày nay có quyết tâm, tầm nhìn cũng như sự kiên trì để nâng cao vị thế toàn cầu của mình. Những người có kinh nghiệm hơn và là một phần trong hành trình của chúng tôi trong 75 năm qua sẽ đánh giá cao sự chuyển đổi đang diễn ra và đánh giá cao những kết quả mà nó đã tạo ra. Nhưng tất cả họ chắc chắn sẽ có chung niềm tin rằng ngày nay, ngay cả khi thế giới bước vào một kỷ nguyên hỗn loạn mới, chúng ta vẫn quan trọng hơn. Và với sự lãnh đạo đúng đắn, chúng ta chắc chắn có thể vượt qua giông bão và tận dụng tối đa các cơ hội của mình. Sự tự tin mà nhờ đó chúng ta sẽ hoàn thành được tất cả những điều này là một trong những đặc điểm nổi bật của Bharat.

Nguồn:

Viết bình luận

Bình luận

Cùng chuyên mục