Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Trung Quốc công bố Sách Trắng về chiến lược quân sự (Phần 5)

Trung Quốc công bố Sách Trắng về chiến lược quân sự (Phần 5)

Ngày 26/5/2015, Trung Quốc công bố Sách Trắng đầu tiên mang tên "Chiến lược Quân sự Trung Quốc", do Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc ấn hành, có tổng cộng 9.000 từ, nội dung chủ yếu đề cập đến việc xây dựng lực lượng quân sự, nhấn mạnh đường lối "phòng thủ chủ động", đồng thời cam kết hợp tác an ninh quốc tế chặt chẽ hơn. Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ trân trọng giới thiệu phần 5 nội dung Sách Trắng này.

05:42 26-08-2022 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

(Tiếp theo phần 4)

CHIẾN LƯỢC QUÂN SỰ TRUNG QUỐC
(Tháng 5 năm 2014)

Kiện toàn thể chế, cơ chế động viên quốc phòng: Tăng cường giáo dục quốc phòng, đề cao quan niệm quốc phòng toàn dân. Tăng cường xây dựng lực lượng dự bị, tối ưu hóa kết cấu bộ đội theo chế độ dự bị, nâng cao tỉ lệ giữa lực lượng dự bị và lực lượng có nhiệm vụ chi viện đảm bảo hậu cần ở các quân binh chủng, đổi mới mô hình vận dụng tổ chức nhóm, tổ trong lực lượng dự bị. Tăng cường hàm lượng khoa học công nghệ trong động viên quốc phòng, làm tốt công tác chuẩn bị động viên đảm bảo trưng dụng nguồn lực thông tin, tăng cường xây dựng đội ngũ đảm bảo hậu cần chuyên nghiệp, xây dựng được hệ thống động viên quốc phòng thích ứng với yêu cầu đánh thắng chiến tranh thông tin, nhất thể hóa giữa ứng cấp và ứng chiến.

V. CHUẨN BỊ ĐẤU TRANH QUÂN SỰ

Chuẩn bị đấu tranh quân sự là hoạt động thực tiễn cơ bản của quân đội, là đảm bảo quan trọng để bảo vệ hòa bình, ngăn chặn khủng hoảng, đánh thắng chiến tranh. Muốn mở rộng chuẩn bị đấu tranh quân sự và làm cho công tác chuẩn bị này được sâu sắc hơn, cần phải kiên trì coi việc giải quyết các vấn đề trọng điểm và những vấn đề vướng mắc làm hướng chủ đạo, chuẩn bị thực sự và chuẩn bị sẵn sàng thường xuyên, nâng cao toàn diện khả năng răn đe và khả năng thực chiến.

Nâng cao năng lực tác chiến dựa trên cơ sở hệ thống thông tin: Nhanh chóng chuyển đổi mẫu hình tạo sức chiến đấu, sử dụng hệ thống thông tin để tập trung các thành tố như lực lượng tác chiến, đơn vị tác chiến, yếu tố tác chiến thành năng lực tác chiến nhất thể hóa trên tổng thể, từng bước xây dựng hệ thống tác chiến liên hợp nhất thể hóa, bao gồm chuỗi yếu tố tác chiến liền mạch và mặt bằng tác chiến hiệp đồng tự chủ. Tập trung giải quyết các mâu thuẫn và vấn đề phát sinh đột xuất gây hạn chế năng lực tác chiến hệ thống, phát triển nguồn lực thông tin và sử dụng nguồn lực thông tin một cách hữu hiệu. Xây dựng và kiện toàn cơ cấu chỉ huy tác chiến hỗn hợp của quân ủy và thể chế chỉ huy tác chiến hỗn hợp ở các khu vực chiến đấu.

Chuẩn bị đấu tranh quân sự từ các hướng và các lĩnh vực: Môi trường địa chiến lược của Trung Quốc phức tạp, các hướng các lĩnh vực đều có những đe dọa và thách thức khác nhau, cần phải trù tính toàn cục, làm rõ trọng điểm, đẩy mạnh chuẩn bị đấu tranh quân sự một cách toàn diện, đầy đủ, giữ được cân bằng và ổn định chiến lược toàn cục. Trù tính chuẩn bị đấu tranh quân sự trong các lĩnh vực an ninh truyền thống và an ninh kiểu mới phi truyền thống, làm tốt công tác chuẩn bị bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia, bảo vệ quyền và lợi ích biển quốc gia, đối phó với xung đột vũ trang và sự kiện đột phát. Thích ứng với những thay đổi trong việc đổi mới thay thế trang thiết bị vũ khí và trong hình thức tác chiến, tiếp tục làm tối ưu hóa cục diện chiến trường, tăng cường bố trí chiến lược chu đáo.

Giữ trạng thái chuẩn bị tác chiến thường xuyên: Nâng cao toàn diện trình độ chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu, duy trì trạng thái cảnh giới, chuẩn bị chiến đấu cao độ, tổ chức chặt chẽ tuần tra và thi hành nhiệm vụ chuẩn bị chiến đấu vùng ven biển, trên không. Lục quân xây dựng bố cục hệ thống lực lượng sẵn sàng chiến đấu liên hoàn giữa các hướng, đa binh chủng,  đảm bảo tốt hậu cần, duy trì trạng thái năng động tức thời, ứng phó hữu hiệu. Hải quân tổ chức và thực thi tuần tra sẵn sàng chiến đấu thường xuyên,có sự hiện diện quân sự thường xuyên ở vùng biển liên quan. Không quân kiên trì nguyên tắc nhất thể hòa bình và chiến tranh, phản ứng toàn khu vực, đến cả mọi cương vực, giữ trạng thái chuẩn bị chiến đấu một cách nhạy bén, hiệu quả cao. Lực lượng pháo binh hai thời bình ở trạng thái cảnh giới, chuẩn bị chiến đấu thích hợp, giữ nguyên tắc kết hợp giữa thời bình và thời chiến, thường xuyên, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng hệ thống trực ban tác chiến bao gồm các yếu tố hợp thành, chức năng hoàn bị, nhạy cảm hiệu quả cao.

Nâng cao trình độ thực chiến hóa trong huấn luyện quân sự: Đặt thực chiến hóa huấn luyện quân sự lên vị trí chiến lược, xuất phát từ nhu cầu thực chiến huấn luyện bộ đội nghiêm ngặt và gian khổ theo cương lĩnh, tăng cường đổi mới huấn luyện theo sự thay đổi về phương pháp tác chiến và phương pháp huấn luyện, hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn và pháp quy trong huấn luyện quân sự, đẩy nhanh tốc độ xây dựng cơ sở huấn luyện tổng hợp quy mô lớn, tạo môi trường huấn luyện thực chiến hóa. Đi sâu triển khai huấn luyện mô phỏng theo thực cảnh xuất phát từ yêu cầu thực chiến, huấn luyện mô phỏng tình huống thật trên cơ sở khoa học công nghệ thông tin, huấn luyện thực binh đối kháng phù hợp tiêu chuẩn thực chiến, tăng cường huấn luyện chỉ huy đối với cơ quan chỉ huy và huấn luyện hỗn hợp nhiều quân binh chủng, tăng cường mức độ huấn luyện trong điều kiện ở những môi trường từ tính phức tạp, các khu vực lạ phức tạp, khí hậu phức tạp. Xây dựng và kiện toàn chế độ giám sát huấn luyện, nỗ lực làm cho huấn luyện đạt đến độ nhất thể hóa gồm cả huấn luyện và thực chiến.

Chuẩn bị hành động quân sự phi chiến tranh: Thực thi nhiệm vụ trong hành động quân sự phi chiến tranh như cứu hộ cứu nạn, chống khủng bố giữ gìn ổn định, bảo vệ quyền lợi và lợi ích, cảnh giới bảo vệ an ninh, cứu viện quốc tế…, đó là yêu cần đặt ra tất yếu mà quân đội phải thi hành sứ mệnh chức trách trong thời kỳ mới, cũng là hướng đi quan trọng để nâng cao năng lực tác chiến. Đưa nhiệm vụ xây dựng khả năng hành động quân sự phi chiến tranh vào quá trình xây dựng hiện đại hóa quân đội và đưa vào toàn cục chuẩn bị đấu tranh quân sự để hoạch định và thực thi, làm tốt công tác trong các mặt như cơ chế chỉ huy ứng cấp, xây dựng lực lượng ứng cấp, đào tạo nhân tài chuyên nghiệp, vận dụng thích hợp vào công tác đảm bảo trang bị hậu cần, kiện toàn chính sách, pháp quy có liên quan. Phối hợp cơ chế chỉ huy ứng cấp trong xứ trí sự kiện đột phát của quân đội với cơ chế quan lý ứng cấp của nhà nước, thống nhất tổ chức, sự dụng binh lực một cách khoa học, đẩy nhanh hành động có hiệu quả cao và chấp hành nghiêm túc chính sách và các quy định pháp luật.

VI. HỢP TÁC AN NINH QUÂN SỰ

Quan điểm an ninh của quân đội Trung Quốc là an ninh chung, an ninh tổng hợp, an ninh hợp tác và an nin bền vững, phát triển quan hệ quân sự không liên minh, không đối kháng, không nhắm vào bên thứ ba, thúc đẩy xây dựng cơ chế an ninh tập thể công bằng hữu hiệu và cơ chế tin cậy lẫn nhau về quân sự công bằng hữu hiệu, tích cực mở rộng không gian hợp tác an ninh quân sự, tạo môi trường an ninh có lợi cho công cuộc phát triển hòa bình của quốc gia.

Phát triển toàn diện quan hệ quân sự đối ngoại: Làm sâu sắc hơn nữa hợp tác giao lưu giữa quân đội Trung Quốc và quân đội Nga trong khuôn khổ quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, từng bước xây dựng cấu trúc cơ chế toàn diện đa nguyên, bền vững, thúc đẩy quân đội hai nước phát triển trong các lĩnh vực rộng hơn, đa tầng nấc hơn. Xây dựng quan hệ quân sự kiểu mới với Mỹ phù hợp với quan hệ nước kiểu mới, tăng cường đối thoại, giao lưu, hợp tác trong lĩnh vực phòng vệ, hoàn thiện cơ chế thông báo cho nhau những biện pháp đảm bảo tin cậy lẫn nhau trong các hành động quân sự lớn và hoàn thiện quy tắc hành động an ninh khi gặp nhau giữa biển và không trung, tăng cường lòng tin, phòng tránh rủi ro, kiểm soát khủng hoảng. Củng cố và phát triển quan hệ quân sự với các nước láng giềng xung quanh theo ý niệm gần nhau chân thành, hòa chung lợi ích trong phạm trù ngoại giao láng giềng. Nâng cấp quan hệ quân sự với các nước châu Âu, phát triển quan hệ quân sự hữu hảo truyền thống với các nước châu Phi, châu Mỹ Latinh và các nước NamThái Bình Dương. Làm sâu sắc hơn nữa hợp tác an ninh phòng vệ của Tổ chức hợp tác Thượng Hải, tham gia đối thoại và cơ chế hợp tác đa phương như Hội nghị Bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng, Diễn đàn khu vực ASEAN, Đối thoại Shangri-La, Hội nghị đối thoại quốc phòng quốc tế Giacáta, Diễn đàn hải quân Tây Thái Bình Dương…, tổ chức Diễn đàn Hương Sơn với tư cách là diễn đàn đa phương, thúc đẩy xây dựng cơ cấu an ninh và hợp tác có lợi cho hòa bình, ổn định, phồn vinh ở kkhu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Thúc đẩy hợp tác quân sự mang tính thiết thực: Trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng cùng có lợi, hợp tác cùng thắng, triển khai hợp tác thiết thực với quân đội các nước trên thế giới. Thích ứng với những thay đổi theo tình hình, tìm kiếm những lĩnh vực hợp tác mới, nội dung mới, mô hình mới, cùng đối phó với nhiều kiểu đe dọa và thách thức về an ninh. Mở rộng giao lưu đối thoại trong các lĩnh vực như chính sách phòng vệ, xây dựng quân binh chủng, giáo dục theo hệ thống các trường viện, xây dựng hậu cần…, tăng thêm lòng tin và hiểu biết lẫn nhau, học hỏi lẫn nhau. Tăng cường hợp tác với quân đội nước hữu quan trong các lĩnh vực huấn luyện nhân viên, viện trợ vật tư quân sự, trang bị kỹ thuật…, ủng hộ lẫn nhau, nâng cao năng lực tác chiến phòng vệ của mỗi bên. Mở rộng huấn luyện và diễn tập hỗn hợp song phương, đa phương với nhiều cấp độ, nhiều lĩnh vực, nhiều quân binh chủng, nội dung các khoa mục mở rộng từ lĩnh vực an ninh phi truyền thống đến lĩnh vực an ninh truyền thống, nâng cao năng lực hành động hỗn hợp. Tích cực tham gia đối thoại và hợp tác quốc tế trên biển về an ninh, kiên trì hợp tác đối phó với những đe dọa an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống trên biển.

Thi hành trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế: Tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, chấp hành sự ủy quyền của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc, cố gắng giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình, thúc đẩy phát triển và tái thiết, giữ gìn hòa bình và an ninh khu vực.Tích cực tham gia cứu trợ thiên tai quốc tế và cứu trợ nhân đạo quốc tế, đưa lực lượng cứu viện chuyên nghiệp đến nước bị hại để cứu viện và giảm nhẹ hậu quả thiên tai, cung cấp vật tư cứu viện và hỗ trợ y tế, tăng cường giao lưu quốc tế về cứu viện, giảm nhẹ thiên tai, nâng cao năng lực thi hành nhiệm vụ và trình độ thi hành nhiệm vụ. Thi hành nghĩa vụ quốc tế một cách trung thực, căn cứ theo nhu cầu tiếp tục mở rộng hoạt động hộ tống hàng hải như hộ tống ở Vịnh Aden, tăng cường giao lưu hợp tác với lực lượng hộ tống của nhiều nước khác, cùng bảo vệ an ninh tuyến đường giao thông trên biển. Tham gia rộng rãi các công việc an ninh của quốc tế và khu vực, thúc đẩy xây dựng cơ chế thông báo tình hình các vụ việc xảy ra đột phát, phòng ngừa các mối nguy hiểm quân sự, kiểm soát khủng hoảng và xung  đột. Cùng với sức mạnh tổng hợp quốc gia không ngừng tăng lên, quân đội Trung Quốc sẽ nâng cao mức độ tham gia các hoạt động giữ gìn hòa bình quốc tế, cứu trợ nhân đạo quốc tế, sẽ đảm nhận trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế nhiều hơn, trong phạp vi khả năng có được của mình, cung cấp những sản phẩm và công trình liên quan đến an ninh chung nhiều hơn, góp phần lớn hơn trong việc gìn giữ hòa bình quốc tế, thúc đẩy phát triển chung./. 

Biên dịch: Trần Huy Cậy

Nguồn:

Cùng chuyên mục