Ấn Độ đang khẳng định vị thế “miền đất hứa” cho các tập đoàn công nghệ muốn mở rộng năng lực lưu trữ và sản xuất chip, theo báo cáo “AI Is Beating the Odds” của Moody’s Analytics công bố ngày 18/6. Dù dòng vốn xuyên biên giới đang chững lại và thương mại toàn cầu phân mảnh, nhu cầu đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) vẫn chưa có dấu hiệu chậm lại.
Các nền kinh tế phát triển và mới nổi ở Đông Nam Á vốn đã trở thành sân chơi cạnh tranh cho các dự án dữ liệu và chip. Tuy nhiên, Ấn Độ, Singapore và Malaysia đang độc chiếm những vị trí hàng đầu nhờ lợi thế về chi phí vận hành, quy mô thị trường tiềm năng và chính sách ưu đãi mạnh tay. Trong đó, Ấn Độ – với lực lượng kỹ sư CNTT dồi dào và chi phí thuê mặt bằng, nhân công tương đối thấp – thu hút đặc biệt mạnh mẽ các nhà cung cấp trung tâm dữ liệu và nhà lắp ráp, đóng gói chip.
Chính phủ Ấn Độ đã phê duyệt gói đầu tư lên tới 1.260 tỷ rupee (tương đương 15,2 tỷ USD) nhằm phát triển sản xuất chất bán dẫn và điện tử. Theo đó, trong vòng 100 ngày tới, ba dự án nhà máy chế tạo, đóng gói và kiểm định sẽ khởi công, bao gồm một “fab” bán dẫn hiện đại đầu tiên của quốc gia. Cụ thể, liên doanh trị giá 11 tỷ USD giữa Powerchip Semiconductor (Đài Loan) và Tata Electronics sẽ sản xuất chip 28, 40, 55 và 110 nm với công suất 50.000 wafer mỗi tháng.
Sự xuất hiện của “fab” mới không chỉ đáp ứng nhu cầu nội địa tăng cao mà còn giúp Ấn Độ trở thành mắt xích then chốt trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu. Frank Hong, Chủ tịch Powerchip Semiconductor, nhận định: “Ấn Độ vừa có nhu cầu nội địa mạnh, vừa được các khách hàng toàn cầu tìm đến để nâng cao độ bền chuỗi cung ứng.” Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cuộc khủng hoảng chip toàn cầu giai đoạn 2020–2022 khiến nhiều ngành công nghiệp trì trệ.
Ngoài “fab”, hai nhà máy lắp ráp, kiểm định và đóng gói (ATP) cũng được cấp vốn mạnh mẽ. Tata Electronics đổ 3,25 tỷ USD vào nhà máy tại Jagiroad (Assam), dự kiến tạo ra 27.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp, cung cấp các công nghệ đóng gói từ wire-bond, flip-chip đến System-in-Package. Liên doanh giữa Renesas (Nhật), Stars Microelectronics (Thái Lan) và CG Power (Ấn Độ) với vốn 900 triệu USD sẽ xây dựng nhà máy ATP tại Sanand (Gujarat). Trước đó, Micron Technology (Mỹ) cũng đã cam kết 825 triệu USD cho cơ sở tương tự tại khu vực này.
Để thu hút nhà đầu tư, chính phủ Ấn Độ và các bang chủ chốt như Gujarat, Assam đưa ra gói hỗ trợ tài chính rất hấp dẫn. Theo ITIF, với một “fab” trị giá tối thiểu 2,5 tỷ USD và công suất 40.000 wafer/tháng, liên doanh có thể nhận hoàn lại tới 50% chi phí đầu tư; bang địa phương hỗ trợ thêm 20%. Với các cơ sở ATP, mức tối thiểu đầu tư chỉ là 6,5 triệu USD, kèm ưu đãi hoàn vốn tương tự.
Giá trị thị trường chất bán dẫn Ấn Độ đã tăng từ 22 tỷ USD năm 2019 lên dự báo 64 tỷ USD năm 2026, và có thể chạm 110 tỷ USD vào năm 2030 – chiếm 10% tiêu thụ toàn cầu. Cùng với đó, hơn 20% kỹ sư thiết kế chip toàn cầu hiện làm việc tại Ấn Độ, và nhu cầu tuyển dụng trong ngành đã tăng 7% giai đoạn 2019–2023. Đây là cơ sở để các đại học và trung tâm nghiên cứu đẩy mạnh đào tạo, tận dụng làn sóng đầu tư.
Làn sóng đầu tư FDI không chỉ tạo ra việc làm và cơ sở hạ tầng mà còn khuyến khích hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ phát triển. Các startup về thiết kế chip mềm (fabless), tích hợp hệ thống (SoC) và giải pháp phần mềm cho tự động hóa nhà máy thu hút nguồn vốn mạo hiểm mạnh mẽ. Nhiều dự án công nghệ cao trong lĩnh vực ô tô điện, y tế số và viễn thông 5G tại Ấn Độ được hưởng lợi trực tiếp từ quy mô chuỗi cung ứng mới.
Dù tiềm năng lớn, Ấn Độ vẫn phải đối mặt với thách thức về hoàn thiện hạ tầng điện, nước, đường sá, cũng như chi phí logistics. Việc đảm bảo chuỗi cung ứng nguyên liệu thô và thiết bị sản xuất cao cấp cũng đòi hỏi hợp tác quốc tế sâu rộng hơn. Tuy nhiên, với quyết tâm chính trị mạnh mẽ, chính sách ưu đãi và nền tảng nhân lực dồi dào, Ấn Độ đang tiến gần mục tiêu trở thành “Silicon Valley phương Đông” trong lĩnh vực dữ liệu và chất bán dẫn.

Bằng việc biến mình thành điểm đến chiến lược cho các tập đoàn công nghệ lớn, Ấn Độ không chỉ gia tăng giá trị chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn tạo động lực mới cho nền kinh tế số, đưa quốc gia này đi đầu trong kỷ nguyên AI và công nghiệp 4.0.