Nếu các báo cáo tin tức gần đây đáng tin cậy thì Quad có khả năng không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh dưới sự quản lý của Joe Biden. Vào ngày 7 tháng 2, tờ Japan Times đưa tin rằng, Chính quyền Biden đã đề xuất một cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến giữa các nhà lãnh đạo Quad – điều này sẽ khiến nhóm Bộ tứ mang tính biểu tượng to lớn. Nhiều dấu hiệu khác cho thấy Quad, được tái sinh vào năm 2017 và được thúc đẩy tích cực bởi chính quyền Trump trước đây, có thể tiếp tục là một phần quan trọng trong chính sách Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ.

Bản nội dung cuộc điện đàm ngày 8 tháng 2 giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cho thấy rằng, cả hai nhà lãnh đạo “nhất trí tiếp tục hợp tác chặt chẽ để thúc đẩy một khu vực Ấn Độ -Thái Bình Dương tự do và cởi mở, bao gồm hỗ trợ tự do hàng hải, toàn vẹn lãnh thổ và một cấu trúc khu vực mạnh mẽ hơn thông qua Quad". Trong khi tài liệu tương ứng từ phía Ấn Độ không thấy đề cập đến Quad – mà chỉ tuyên bố rằng, cả hai “nhắc lại tầm quan trọng của việc hợp tác với các quốc gia cùng chí hướng để đảm bảo trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do, cởi mở và bao trùm”- sự thiếu vắng rõ rệt này nhanh chóng bị đẩy về phía sau.

Một dòng tweet của Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar vào ngày hôm sau, sau cuộc gọi của ông với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, tuyên bố rằng hai bên “đã xem xét sự phát triển của Ấn Độ-Thái Bình Dương và hợp tác của nhóm  Bộ tứ" – đây là lần hiếm hoi mà Chính phủ Ấn Độ đã đề cập rõ ràng đến nhóm Bộ tứ theo biệt danh của nhóm.

Tất cả những điều này đều từ quyết định của Ấn Độ mời Úc tham gia cuộc tập trận hải quân Malabar vào tháng 11 năm ngoái, khiến nó trên thực tế trở thành cuộc tập trận của Quad. Trong khi câu chuyện của Japan Times vào ngày 7 tháng 2 về cuộc họp của các nhà lãnh đạo Quad lưu ý rằng "dù các cuộc đàm phán sẽ sớm thành hiện thực hay không là tùy thuộc vào Ấn Độ, quốc gia được biết đến với lập trường tương đối thận trọng về khuôn khổ này", vì thế có thể suy đoán một cách hợp lý rằng, thái độ của Ấn Độ đối với Quad đã thay đổi đáng kể trong vài năm qua, đặc biệt là do cộng đồng chiến lược ở New Delhi đã nhiệt tình ủng hộ nó.

Điều đó nói rằng, ba lá bài bất định (mỗi lá bài là phỏng đoán vào thời điểm hiện tại) có thể gây ra những phức tạp đáng kể cho tương lai của nhóm khi nói đến Ấn Độ.

Thứ nhất, các điều khoản theo đó Ấn Độ có thể đảm bảo hòa bình với Trung Quốc ở đông Ladakh và khôi phục nguyên trạng trên toàn bộ diện tích rộng lớn ở đó. Vào thời điểm viết bài, tin tức vẫn tiếp tục râm ran rằng, một cuộc rút quân ở bờ Bắc và Nam của hồ Pangong – trên nhiều phương diện, tranh chấp chính dẫn đến cuộc bế tắc kéo dài 9 tháng - đang được thực hiện. Trong quá khứ, những báo cáo như vậy cuối cùng đã được chứng minh là hư cấu. Tuy nhiên, một ám chỉ tinh tế rằng cả hai bên đều thực sự quan tâm đến việc chấm dứt xung đột lần này đến từ một tuyên bố báo chí ngày 9 tháng 2 của Bộ Ngoại giao sau cuộc họp video giữa hai bên để thảo luận về các vấn đề của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC) vào ngày hôm đó. Một dòng trong đó viết rằng: “Cả hai bên nhất trí tiếp tục tiếp xúc về các vấn đề quan trọng trong chương trình nghị sự của UNSC” – nó cho thấy rằng, Ấn Độ thực sự có thể đang tìm cách điều chỉnh một cách thích hợp lập trường của mình trong việc tiếp xúc với Trung Quốc. (Lưu ý rằng, cho đến nay, vào thời kỳ bế tắc ở Ladakh, Chính phủ Modi đã luôn kiên quyết yêu cầu "hòa bình và an ninh" dọc theo Ranh giới Kiểm soát Thực tế là điều tối quan trọng để duy trì mối quan hệ song phương một cách toàn vẹn).

Nếu một giải pháp cho tranh chấp Ladakh thực sự đang trong tầm nhìn, người ta chỉ có thể tự hỏi những nhượng bộ ngoại giao nào (nếu có) đối với Trung Quốc để đảm bảo an ninh của nước này, bao gồm cả mức độ mà Ấn Độ sẽ rõ ràng là thành viên các nhóm chẳng hạn như Quad để chống lại Trung Quốc.

Thứ hai, các lệnh trừng phạt của Mỹ sau khi Nga giao hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga vào cuối năm nay cho Ấn Độ gần như sẽ gây thiệt hại nặng nề cho mối quan hệ Ấn Độ - Mỹ, từ đó có thể gây thiệt hại liên đới tới Quad. Mặc dù một người theo chủ nghĩa thực dụng như Modi có thể xem nhẹ các biện pháp trừng phạt và tiếp tục hành động, nhưng điều này sẽ đến trong bối cảnh chủ nghĩa chống Mỹ đang gia tăng ở Ấn Độ, dù đó là vì nhiều người Ấn Độ có sự ngờ vực tiềm ẩn đối với Biden, hoặc điều mà một số người cho là Mỹ đang can thiệp bởi vào các vấn đề đối nội của Ấn Độ. Trong hoàn cảnh như vậy, ông Modi sẽ rất khó để tiếp tục công việc như bình thường và phải chứng minh khả năng chịu áp lực từ phía Mỹ.

Thứ ba, liên quan đến điều này, phần lớn sẽ phụ thuộc vào cách Chính quyền Biden tiếp tục giữ cân bằng giữa nhu cầu chính trị hiện thực và các cam kết tự do. Đây vẫn còn là giai đoạn sơ khởi trong việc đưa ra phán đoán chắc chắn về việc nó sẽ nghiêng về phía nào của phương trình nói trên. Điều đó cũng có nghĩa là, một số người ở New Delhi (bao gồm cả Shyam Saran, cựu ngoại trưởng Ấn Độ) đã suy đoán từ bài phát biểu về chính sách đối ngoại ngày 4/2 của ông Biden rằng Ấn Độ rất có thể phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn của Mỹ trong bối cảnh vấn đề nhân quyền và dân chủ thụt lùi ở Ấn Độ. Một lần nữa, bất kỳ sự thúc đẩy công khai nào từ Chính quyền Biden tới Chính phủ Modi để điều chỉnh đường lối có thể làm phức tạp mối quan hệ Ấn Độ-Mỹ trên nhiều mặt trận, bao gồm cả Quad.

Abhijnan Rej là Biên tập viên mục An ninh & Quốc phòng tại The Diplomat và Giám đốc Nghiên cứu về Tình báo Rủi ro ngoại giao (Diplomat Risk Intelligence).

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Nguồn: https://thediplomat.com/2021/02/india-and-the-quad-3-wildcards/

Bấm vào đây để đọc bản tiếng Anh của bài viết này/Click here to read the English version of this article