Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

banner-vi banner-vi

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025: Vẽ lại bản đồ an ninh và cơ hội cho Ấn Độ

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025: Vẽ lại bản đồ an ninh và cơ hội cho Ấn Độ

Chiến lược an ninh quốc gia Mỹ 2025 (NSS 2025) tái định hướng chiến lược Mỹ, thu hẹp phạm vi, ưu tiên Tây bán cầu, chú trọng lợi ích kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, kêu gọi chia sẻ gánh nặng với đồng minh, khích lệ hợp tác an ninh và hợp tác kinh tế.

04:00 09-12-2025 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Trước hết, đặc trưng nổi bật của NSS 2025 là sự thu hẹp phạm vi lợi ích chiến lược: ưu tiên chuyển sang Tây bán cầu, đặt an ninh kinh tế và chuỗi cung ứng làm trung tâm, đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc "chia sẻ gánh nặng" với đồng minh. Về mặt lý thuyết, logic này vừa là sự đáp ứng nội bộ nhằm phục hồi cơ sở công nghiệp, an sinh xã hội và tính chủ quyền kinh tế, vừa là nỗ lực phân bổ lại trách nhiệm quốc tế theo lẽ lợi ích. Về thực tiễn, điều này báo hiệu khả năng rút lực lượng và cam kết từ những khu vực mà Washington đánh giá không trực tiếp quyết định an ninh quốc gia, trừ khi lợi ích kinh tế hoặc chuỗi cung ứng bị đe dọa.

Thứ hai, NSS duy trì quan tâm tới Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, song theo lăng kính kinh tế: bảo vệ tuyến hàng hải, duy trì tự do hàng hải, ngăn chặn hành vi kinh tế “độc chiếm” của Trung Quốc, và khuyến khích phối hợp với các đồng minh về khoáng sản thiết yếu và công nghệ. Việc văn bản sử dụng rõ thuật ngữ “Indo-Pacific” và nhắc tới nỗ lực củng cố Quad là dấu hiệu tích cực đối với New Delhi: Washington vẫn xem Ấn Độ là đối tác trọng yếu trong cấu trúc cân bằng lực lượng khu vực. Tuy nhiên, chú ý là cách tiếp cận mang tính lựa chọn: hợp tác khi cần thiết để bảo vệ lợi ích chiến lược chứ không phải thúc đẩy một trật tự giá trị phổ quát.

Đối với Ấn Độ, NSS 2025 vừa đem lại cơ hội vừa đặt ra thách thức. Cơ hội nằm ở lời mời tham gia sâu hơn trong các sáng kiến an ninh khu vực, hợp tác về khoáng sản quan trọng ở châu Phi, và sự khuyến khích đối đa phương hóa chuỗi cung ứng công nghệ. Điều này có thể tăng vị thế chiến lược của Ấn Độ, thúc đẩy năng lực hải quân và công nghiệp quốc phòng, và mở rộng không gian ngoại giao với các đối tác châu Âu và châu Á. Ngược lại, thách thức bắt nguồn từ mâu thuẫn nội tại của chính sách Mỹ: tuy NSS 2025 xác nhận tầm quan trọng của Ấn Độ, nhưng các biện pháp thương mại của chính quyền Trump lại có thể làm xói mòn niềm tin và tạo bất ổn trong quan hệ kinh tế song phương. Sự tồn tại ý tưởng về một “G2” tiềm năng với Trung Quốc cùng chính sách thương mại mang tính áp lực, buộc New Delhi phải duy trì chiến lược phòng vệ đa phương và cơ chế tự cân bằng.

Về chiến lược quân sự, NSS nhấn mạnh vai trò sức mạnh hải quân và duy trì cân bằng trên "chuỗi đảo thứ nhất". Đối với Ấn Độ, thông điệp này hàm ý cần tăng cường khả năng hiện diện trên Biển Đông và phía đông eo Malacca, phát triển năng lực tác chiến xuyên đại dương và năng lực hợp tác tác chiến với các đối tác Quad. Đầu tư vào hải quân không chỉ là vấn đề khả năng quân sự mà còn là tín hiệu chính trị cho các nước ASEAN và các đối tác nhỏ hơn phụ thuộc vào tự do hàng hải.

Nói chung, bước đầu có thể nhận định rằng, NSS 2025 phản ánh một nước Mỹ ưu tiên lợi ích cốt lõi, đề cao chia sẻ gánh nặng và nhấn mạnh an ninh kinh tế. Đối với Ấn Độ, thời điểm này vừa là dịp để tranh thủ nâng cao vị thế chiến lược, vừa là lời cảnh báo phải quản trị mối quan hệ với Washington một cách khôn ngoan, tránh phụ thuộc quá mức và chuẩn bị cho những mâu thuẫn thương mại có thể nảy sinh. Trong môi trường chiến lược đang tái cấu trúc chóng mặt, khả năng kết nối lợi thế quốc gia với cấu trúc liên minh linh hoạt sẽ quyết định mức độ thành công của chính sách ngoại giao Ấn Độ.

Viết bình luận

Bình luận

Cùng chuyên mục