Giới thiệu

Chương trình Sứ mệnh Ấn Độ Số (viết tắt là DIM), khởi động vào tháng 7 năm 2015,[1] có vai trò quan trọng trong hành trình chuyển đổi số của Ấn Độ. Qua nhiều năm, sáng kiến ​​này đã phát triển từ một tầm nhìn đơn thuần thành động lực chuyển đổi, trao quyền cho người dân và định hình lại nền quản trị quốc gia.

Mục tiêu của DIM là chuyển đổi đất nước thành một xã hội được trao quyền kỹ thuật số và nền kinh tế tri thức. Sứ mệnh này về cốt lõi thúc đẩy ba mục tiêu liên kết chặt chẽ: tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, cung cấp dịch vụ chính phủ kỹ thuật số và trao quyền cho người dân thông qua việc học tập và việc làm kỹ thuật số.[2] Khi Ấn Độ theo đuổi tầm nhìn Viksit Bharat (Ấn Độ Phát triển) 2047,[3] DIM đã nổi lên như một nỗ lực chính sách nền tảng, gắn kết sự phát triển quốc gia với tiến bộ công nghệ và hướng tới mục tiêu đảm bảo quyền truy cập kỹ thuật số công bằng cho tất cả mọi người. Bằng cách tận dụng cơ sở hạ tầng và dịch vụ kỹ thuật số nền tảng, sứ mệnh này đã đặt nền móng cho sự nổi lên của Ấn Độ như một quốc gia dẫn đầu toàn cầu về quản trị và đổi mới kỹ thuật số.

Nguồn gốc của DIM có thể bắt nguồn từ một số sáng kiến ​​trước đây. Kế hoạch Quản trị điện tử Quốc gia 2006[4] (NeGP) đã khởi xướng những nỗ lực cung cấp dịch vụ công điện tử thông qua nhiều Dự án Sứ mệnh khác nhau,[5] mở đường cho cải cách thể chế. Việc thành lập các Trung tâm Dịch vụ phổ thông [6] (CSC) nhằm mục đích tăng cường kết nối chặng cuối ở các vùng nông thôn bằng cách dân chủ hóa quyền truy cập vào các công cụ kỹ thuật số và dịch vụ của chính phủ. Năm 2011, Mạng cáp quang Quốc gia, sau này đổi tên thành BharatNet,[7] đã tìm cách cung cấp kết nối băng thông rộng cho hơn 200.000 gram panchayat,[8] để trao quyền cho vùng nông thôn Ấn Độ thông qua y tế điện tử, giáo dục điện tử và quản trị điện tử. Cơ quan Nhận dạng Duy nhất của Ấn Độ (UIDAI),[9] thành lập vào năm 2009, đã cho phép phát hành Aadhaar: một danh tính kỹ thuật số sinh trắc học kể từ đó đã tiếp cận hơn 1,39 tỷ cư dân.[10] Những sáng kiến ​​này đã thúc đẩy một nền tảng kỹ thuật số mạnh mẽ và toàn diện cho việc khái niệm hóa DIM.

DIM được kiến trúc xây dựng xung quanh chín trụ cột,[11] mỗi trụ cột giải quyết một thành phần quan trọng của phát triển số. Các trụ cột này bao gồm ‘Đường cao tốc băng thông rộng’, nhằm đảm bảo internet tốc độ cao trên khắp các vùng nông thôn và thành thị; ‘Truy cập phổ cập vào kết nối di động’, nhằm mục đích mở rộng mạng lưới di động ở các khu vực chưa được kết nối; và ‘Chương trình Truy cập Internet Công cộng’, nhằm củng cố các Trung tâm Dịch vụ Công (CSC) và bưu điện như các điểm cung cấp dịch vụ số. Trụ cột Chính phủ điện tử thúc đẩy cải cách thông qua việc đơn giản hóa và tích hợp thông qua các nền tảng như Aadhaar và PayGov. Sáng kiến ​​e-Kranti đảm bảo việc cung cấp dịch vụ công số trên khắp các lĩnh vực, bao gồm y tế, giáo dục và nông nghiệp.

Trong khi đó, chương trình “Thông tin cho Mọi người” hướng đến việc thúc đẩy tính minh bạch và sự tham gia của người dân thông qua các nền tảng như “MyGov.in”. Chương trình “Sản xuất Điện tử” thúc đẩy sản xuất trong nước và hướng tới mục tiêu đạt mức nhập khẩu ròng bằng 0. Chương trình “CNTT cho Việc làm” tập trung vào việc đào tạo kỹ năng số và tạo việc làm, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và vùng khó khăn. Cuối cùng, chương trình “Gặt hái Sớm” hướng đến việc mang lại kết quả nhanh chóng thông qua các sáng kiến ​​như wifi tại các trường đại học, hệ thống chấm công sinh trắc học và dịch vụ chúc mừng được số hóa.

Hình 1: Các trụ cột của chương trình ‘Sứ mệnh Ấn Độ số’

Trong thập kỷ qua, DIM đã phát triển cả về quy mô lẫn tác động. Cơ sở hạ tầng Công cộng Kỹ thuật số (DPI) của Ấn Độ đã trưởng thành từ các mô hình truy cập thô sơ thành một hệ sinh thái tinh vi, có khả năng tương tác, cho phép cung cấp dịch vụ kỹ thuật số có thể mở rộng quy mô. Theo dữ liệu của chính phủ, Aadhaar hiện đã tiếp cận 99,9% người trưởng thành[12] và khoảng 93% dân số cả nước.[13] Aadhaar được sử dụng rộng rãi để truy cập cả dịch vụ công và tư.

Với hơn 1,14 tỷ thuê bao di động,[14] 1,39 tỷ danh tính,[15] và kỷ lục 181,21 tỷ giao dịch kỹ thuật số trong giai đoạn 2024-2025,[16] Ấn Độ hiện được xếp hạng là nền kinh tế số hóa lớn thứ ba trên toàn cầu.[17] Sự ra đời của công nghệ 5G,[a] việc mở rộng băng thông rộng tốc độ cao và khả năng chi trả dữ liệu được cải thiện đã làm tăng khả năng thâm nhập kỹ thuật số và cải thiện việc cung cấp dịch vụ. Các nền tảng như UPI, DigiLocker, COWIN và e-Sanjeevani đã cách mạng hóa các tương tác kỹ thuật số giữa chính phủ và người dân, đồng thời thể hiện năng lực của Ấn Độ trong việc xây dựng các nền tảng linh hoạt và có khả năng mở rộng.

Nhìn chung, nền kinh tế số đóng góp 11,74% GDP của Ấn Độ trong giai đoạn 2022-2023;[18] tỷ lệ này có thể đạt 20% vào giai đoạn 2029-2030[19] và tạo ra sự chuyển dịch, theo đó các lĩnh vực số sẽ vượt qua các lĩnh vực truyền thống như nông nghiệp về mặt đóng góp kinh tế. Trong bối cảnh này, sứ mệnh này hỗ trợ tham vọng của Ấn Độ trở thành nền kinh tế số trị giá 1 nghìn tỷ đô la Mỹ vào năm 2028.[20]

Nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập DIM, báo cáo phân tích sự phát triển của sứ mệnh này về phạm vi chương trình, khuôn khổ chính sách và cam kết tài chính. Ngân sách phân bổ cho các sáng kiến ​​số đã tăng lên, tỷ lệ sử dụng internet tăng vọt, việc sở hữu và sử dụng điện thoại di động đang gia tăng ngay cả ở các vùng nông thôn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều rào cản, bao gồm khoảng cách số tồn tại kéo dài, lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu và an ninh mạng, những hạn chế về mặt thể chế trong việc triển khai dự án, các rào cản đối với việc chuyển giao và bản địa hóa công nghệ. Những vấn đề này ảnh hưởng đến niềm tin và khả năng áp dụng của người dùng, đồng thời đặt ra rủi ro cho tính bền vững lâu dài của các mô hình quản trị số.

Một thập kỷ chuyển đổi
DIM đã ghi nhận những thành tựu đáng chú ý trong thập kỷ đầu tiên về cải thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, cung cấp dịch vụ công và trao quyền kỹ thuật số.[21] Kết nối tốc độ cao, ID kỹ thuật số, nền tảng chính phủ điện tử và thanh toán không dùng tiền mặt đã đạt đến quy mô ngoài sức tưởng tượng vào năm 2015.[22]

Sự phát triển của DIM
Trong những năm đầu, trọng tâm của Sứ mệnh là các yếu tố nền tảng như xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, cung cấp nhận dạng kỹ thuật số thông qua Aadhaar và cho phép truy cập thông qua các CSC. Những sáng kiến ​​này được thiết kế để thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số và đưa các dịch vụ cơ bản đến tận tay người dùng. Khi đạt tầm quy mô, Sứ mệnh được phát triển để bao gồm các mục tiêu rộng hơn, bao gồm đổi mới sáng tạo, tinh thần kinh doanh, quản trị dữ liệu và các công nghệ tiên tiến.[23]

Ngày nay, DIM bao gồm nhiều chương trình chủ lực xuyên suốt các lĩnh vực: DigiLocker để truy cập tài liệu an toàn, Giao diện thanh toán hợp nhất (UPI) cho các giao dịch không dùng tiền mặt, Ứng dụng di động hợp nhất cho quản trị thời đại mới (UMANG) để quản trị di động tích hợp, CoWIN để quản lý vắc-xin và Chợ điện tử của chính phủ (GeM) để minh bạch hóa mua sắm.[24] India Stack[25] - một tập hợp Giao diện lập trình ứng dụng (API) cho phép cung cấp dịch vụ không cần giấy tờ, không cần hiện diện và không dùng tiền mặt - đã trở thành xương sống của cả đổi mới kỹ thuật số công và tư. Kỹ năng số và xây dựng năng lực là những lĩnh vực trọng tâm chính khác. Sáng kiến ​​FutureSkills Prime,[26] là sáng kiến ​​kế thừa của Pradhan Mantri Gramin Digital Saksharta Abhiyan (PMGDISHA),[27] và các chương trình hỗ trợ các công ty khởi nghiệp trên khắp đất nước cho thấy Sứ mệnh đã phát triển như thế nào từ khả năng tiếp cận đến khả năng hỗ trợ.

Dựa trên Ngân sách 2025-2026, DIM bao gồm những nội dung sau trong phạm vi của mình: Quản trị điện tử, Mạng tri thức quốc gia, Thúc đẩy sản xuất phần cứng điện tử và CNTT, Thúc đẩy các ngành công nghiệp CNTT/ITeS, Dự án an ninh mạng, Nghiên cứu và phát triển CNTT/Điện tử/CCBT, Thúc đẩy thanh toán kỹ thuật số, Chương trình xây dựng năng lực và phát triển kỹ năng và Thúc đẩy giao dịch kỹ thuật số.[28]

Hoạt động mở rộng ngân sách của Chính phủ

Sự phát triển của Sứ mệnh không chỉ được phản ánh ở số lượng chương trình mà còn ở các cam kết tài chính mà chính phủ đã thực hiện. Năm 2015, Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin (DeitY) được phân bổ ngân sách khoảng 26,3 tỷ INR.[29] Sau đó, vào năm 2016, DeitY đã được chuyển thành một bộ chính thức được gọi là Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin (MeitY), tách ra khỏi Bộ Truyền thông và Công nghệ Thông tin. Theo thời gian, ngân sách phân bổ cho MeitY tăng lên, đạt 260,26 tỷ INR vào năm 2025-2026. Hình 2 theo dõi sự tăng trưởng của ngân sách Bộ MeitY từ năm 2017-2025 và Hình 3 cho thấy ngân sách phân bổ cho DIM từ năm 2017-2025.

Hình 2: Phân bổ ngân sách cho Bộ Điện tử và Công nghệ thông tin (MeitY) của Chính phủ Liên bang (2017-2025)

Nguồn: Tác giả tự sử dụng thông tin có sẵn trên trang web Ngân sách của Chính phủ Liên bang.[30]

Hình 3: Phân bổ ngân sách cho chương trình sứ mệnh Ấn Độ số (2015-2025)

Nguồn: Tác giả tự sử dụng thông tin được cung cấp trên trang web ngân sách của Chính phủ Liên bang.[31]

* nhiều tiểu mục của Digital India đã tách thành các mục riêng biệt trong ngân sách của Bộ MeitY, điều này giải thích cho sự sụt giảm rõ rệt trong việc phân bổ ngân sách cho mục 'Digital India' (Số hóa Ấn Độ).

Từ khởi đầu khiêm tốn,[32] chương trình hiện đang sở hữu một ngân sách hàng năm đáng kể. Quỹ đạo tăng trưởng ổn định về tài trợ - từ 16,73 tỷ INR trong năm tài chính 2017-2018 lên hơn 100 tỷ INR trong năm tài chính 2022-2023 cho Bộ MeitY - cho thấy cam kết của chính phủ trong việc mở rộng cơ sở hạ tầng kỹ thuật số, dịch vụ công dân và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Tuy nhiên, sự sụt giảm ngân sách từ sau năm 2022 có thể là do việc tái cấu trúc nhiều cấu phần thành các chương trình riêng biệt.

Phạm vi của DIM cũng đã được mở rộng qua các năm, với việc bổ sung PMGDISHA và thanh toán kỹ thuật số vào năm 2018-19, Chương trình Khu vực Dịch vụ Vô địch vào năm 2019 - 20, và Chương trình Khuyến khích Liên kết Sản xuất (PLI) cho ngành điện tử vào năm 2022-23. Các ngân sách gần đây đã giúp giới thiệu các chương trình xây dựng năng lực và thúc đẩy giao dịch kỹ thuật số.

Cơ cấu phân bổ ngân sách cho Bộ MeitY cũng đã có sự thay đổi. Xu hướng giảm rõ rệt trên biểu đồ sau năm 2022, cho đến gần đây, là do hầu hết các chương trình kỹ thuật số đều được gộp chung vào chương trình Ấn Độ Kỹ thuật số trong ngân sách Bộ MeitY. Tuy nhiên, kể từ Ngân sách Liên bang 2023–24, các thành phần chính từng là một phần của dự án Sứ mệnh này đã được phân bổ ngân sách riêng. Điều này bao gồm các chương trình ưu tiên cao, chẳng hạn như Sứ mệnh IndiaAI, chương trình PLI cho chất bán dẫn, và các khoản phân bổ dành riêng cho an ninh mạng, siêu máy tính và đào tạo kỹ năng. Các mục này hiện được phân bổ riêng biệt trong ngân sách thay vì gộp chung vào chương trình Ấn Độ Kỹ thuật số.

Sự thay đổi này đánh dấu sự trưởng thành của dự án DIM. Điều đó cũng phản ánh sự phức tạp ngày càng tăng về mặt tài chính và hành chính trong các nỗ lực chuyển đổi số của Ấn Độ. Mặc dù việc phân loại lại các chương trình theo các tiêu chí riêng biệt khiến việc so sánh giữa các năm trở nên khó khăn hơn, nhưng cốt lõi vẫn rõ ràng: chính phủ đang mở rộng tham vọng số hóa, và cơ cấu ngân sách đang được tái cấu trúc để dành riêng trọng tâm và nguồn lực cho các chương trình này.

Sự gia tăng tài trợ này không chỉ liên quan đến cơ sở hạ tầng. Một quyết định quan trọng của Nội các vào năm 2023 đã dành riêng 149,03 tỷ INR trong vòng 5 năm để mở rộng phạm vi của Ấn Độ Kỹ thuật số.[33] Khoản tiền này đang được chuyển hướng sang việc xây dựng lực lượng lao động sẵn sàng cho tương lai (với mục tiêu đào tạo hơn 625.000 chuyên gia), mở rộng giáo dục an ninh mạng và triển khai 540 dịch vụ mới trên UMANG.[34] Nguồn hỗ trợ tài chính này đã cho phép chương trình phát triển trên hầu hết mọi lĩnh vực quản trị và cung cấp dịch vụ.

Trọng tâm cập nhật của chương trình DIM

Theo thời gian, trọng tâm của DIM cũng đã phát triển và các ưu tiên mới có thể được hiểu từ các trụ cột được cập nhật của Ấn Độ kỹ thuật số, như được Thủ tướng Ấn Độ nêu rõ vào tháng 10 năm 2024. Tại Đại hội Di động Ấn Độ 2024, ông đã liệt kê bốn trụ cột cốt lõi,[35] được mô tả trong Hình 4.

Hình 4: Bốn trụ cột của chương trình Sứ mệnh Ấn Độ số

Mục tiêu ban đầu của dự án DIM chủ yếu là sự hòa nhập: đảm bảo mọi công dân đều có quyền truy cập vào các công cụ, nền tảng và dịch vụ kỹ thuật số cho dù vị trí của họ có xa đến đâu. Trọng tâm là phạm vi tiếp cận và quy mô, trong đó chính phủ đóng vai trò là người xây dựng hàng hóa kỹ thuật số công cộng với sự hỗ trợ từ các tổ chức tư nhân. Theo thời gian, dự án Sứ mệnh đã phát triển để trở nên tích hợp và tập trung hơn vào công dân, hướng đến mục tiêu làm cho trải nghiệm của họ trở nên ý nghĩa và liền mạch.[36] Trong giai đoạn gần nhất, đặc biệt là hậu COVID-19, các ưu tiên đã chuyển sang sự sẵn sàng cho tương lai và đổi mới.[37]

Tác động của chương trình Sứ mệnh Ấn Độ số hóa
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập, đây là thời điểm thích hợp để đánh giá tiến độ và tác động của Chương trình trong thập kỷ qua. Mặc dù việc đánh giá toàn diện gặp nhiều thách thức do nhiều yếu tố, bao gồm việc tái cấu trúc chín trụ cột ban đầu thành một khuôn khổ mới gồm bốn lĩnh vực dọc, cũng như quy mô và phạm vi của DIM, một bộ chỉ số đại diện đang được sử dụng để đánh giá hiệu quả của chương trình trên các khía cạnh chính như kết nối, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số và dịch vụ công, và xây dựng năng lực. Phần này cũng trình bày tóm tắt những phát hiện chính về số hóa từ khảo sát mô-đun.

Tính kết nối
Dựa trên các trụ cột chính như Xa lộ băng thông rộng, Tiếp cận phổ cập kết nối di động và Chương trình Truy cập Internet công cộng, chương trình Sứ mệnh đã tập trung vào việc mở rộng phạm vi phủ sóng internet và di động tốc độ cao đến các khu vực chưa được phục vụ đầy đủ của đất nước. Trong thập kỷ qua, một số chương trình đã được triển khai để tăng cường kết nối kỹ thuật số chặng cuối. Hợp phần này xem xét tác động của những nỗ lực thông qua các chỉ số như sự tăng trưởng thuê bao băng thông rộng và điện thoại, những cải thiện về cơ sở hạ tầng nông thôn và sự thay đổi về mật độ viễn thông trên toàn quốc và khu vực. Khi được tổng hợp lại, các chỉ số này giúp đánh giá phạm vi và hiệu quả của các sáng kiến ​​kết nối hiện tại và làm nổi bật các ưu tiên cho hành động chính sách trong tương lai.

Bharat Nidhi số hóa

Cam kết của Ấn Độ trong việc mở rộng kết nối kỹ thuật số ở các vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa đã phát triển kể từ Chính sách Viễn thông Mới năm 1999,[38] khi khái niệm Nghĩa vụ Dịch vụ Phổ cập (USO) lần đầu tiên được đưa ra. Quỹ USO được thành lập để cung cấp quyền truy cập rộng rãi vào các dịch vụ viễn thông cơ bản với giá cả phải chăng.[39] Với Đạo luật Điện báo Ấn Độ (sửa đổi) năm 2006, phạm vi của quỹ đã được mở rộng để bao gồm các dịch vụ di động, băng thông rộng và cơ sở hạ tầng CNTT.[40]

Trong một sự thay đổi chính sách đáng chú ý, Đạo luật Viễn thông năm 2023[41] và Quy định về Viễn thông (Quản lý Ấn Độ Kỹ thuật số Bharat Nidhi) năm 2024[42] đã định nghĩa lại sáng kiến ​​này bằng cách đổi tên Quỹ USO thành Ấn Độ số hóa Bharat Nidhi (DBN), phù hợp hơn với các mục tiêu số hóa của Ấn Độ. Trong khuôn khổ này, đã có những bước tiến triển với hơn 214.000 gram panchayat kết nối qua BharatNet, 693.000 km cáp quang (OFC) được lắp đặt và 1.286.000 kết nối FTTH[b] được đưa vào sử dụng.[43] Ngoài ra, 100.000 điểm truy cập wi-fi đã được lắp đặt tại các gram panchayat, 110.000 km cáp quang tối được thuê, 258.000 Mbps băng thông được phân phối và 144.000 terabyte dữ liệu hàng tháng được sử dụng theo BharatNet, chứng minh những bước tiến rõ rệt trong việc cho phép kết nối chặng cuối.[44]

Mạng BharatNet

BharatNet là một trong những sáng kiến ​​viễn thông nông thôn lớn nhất thế giới, do Chính phủ Ấn Độ khởi xướng nhằm cung cấp kết nối băng thông rộng tốc độ cao cho tất cả các gram panchayat trên khắp cả nước.[45] Mục tiêu của sáng kiến ​​này là cung cấp cơ sở hạ tầng băng thông rộng không phân biệt đối xử cho các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông và internet, nhà điều hành truyền hình cáp và nhà cung cấp nội dung, qua đó trao quyền cho các cộng đồng nông thôn và mở rộng việc cung cấp dịch vụ chặng cuối.

Tính đến năm 2025, BharatNet đã cung cấp dịch vụ cho hơn 200.000 gram panchayat, với việc triển khai rộng rãi cơ sở hạ tầng băng thông rộng.[46] Theo dự án, 692.000 km OFC đã được lắp đặt, với tổng chiều dài mạng lưới đạt hơn 4,213 triệu km. Ngoài ra, 1,221 triệu kết nối FTTH đã được đưa vào sử dụng và 104.000 điểm truy cập Wi-Fi công cộng đã được lắp đặt trên khắp các làng.[47] Mặc dù những cột mốc này đánh dấu sự tiến bộ trong việc củng cố xương sống kỹ thuật số nông thôn của Ấn Độ và cho phép tiếp cận kỹ thuật số trên quy mô lớn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Những thách thức này bao gồm các vấn đề về chất lượng dịch vụ, việc thay đổi thời hạn ảnh hưởng đến các mục tiêu của dự án và sự hợp tác không đầy đủ hoặc chậm trễ với khu vực tư nhân.[48]

Tăng số lượng thuê bao băng thông rộng ở Ấn Độ

Cơ quan quản lý viễn thông Ấn Độ (TRAI) công bố dữ liệu đăng ký hàng tháng, minh họa trong Hình 5.

Hình 5: Số lượng thuê bao băng thông rộng tại Ấn Độ (2015-2025)

 Nguồn: Tác giả tự biên soạn, dựa trên dữ liệu từ thông cáo báo chí của TRAI[c]

Biểu đồ cho thấy số lượng thuê bao băng thông rộng tại Ấn Độ đã tăng vọt từ 99 triệu vào năm 2015 lên khoảng 944 triệu vào năm 2025 - mức tăng gấp mười lần nhờ dữ liệu giá rẻ và cơ sở hạ tầng đang được mở rộng. Mặc dù tăng trưởng nhanh chóng trong giai đoạn 2015-2020, nhưng kể từ đó đã chậm lại, cho thấy nhu cầu giải quyết các thách thức kỹ thuật số thế hệ thứ hai. Trọng tâm chính sách hiện nay cần chuyển từ mở rộng khả năng tiếp cận sang tăng cường sử dụng, xây dựng năng lực kỹ thuật số và đảm bảo kết nối dẫn đến trao quyền toàn diện và công bằng cho tất cả mọi người.

Tăng số lượng thuê bao điện thoại

Hình 6 tóm tắt dữ liệu từ TRAI về xu hướng thuê bao điện thoại ở Ấn Độ.

Hình 6: Số thuê bao điện thoại tại Ấn Độ (2015-2025)

Nguồn: Tổng hợp dựa trên dữ liệu từ thông cáo báo chí của TRAI[d]

Dữ liệu cho thấy số lượng thuê bao điện thoại tăng từ khoảng 996 triệu vào năm 2015 lên khoảng 1,2 tỷ vào năm 2025, thể hiện qua mô hình tăng trưởng không đồng đều. Thuê bao thành thị tăng đáng kể từ 577 triệu vào năm 2015 lên 666 triệu vào năm 2025, với mức tăng trưởng nhanh chóng vào khoảng năm 2017, sau đó trì trệ do thị trường bão hòa. Thuê bao nông thôn tăng đều đặn từ 419 triệu vào năm 2015 lên mức đỉnh điểm là 537 triệu vào năm 2021. Có một sự sụt giảm nhẹ trước khi ổn định ở mức khoảng 535 triệu vào năm 2025. Mặc dù thu hẹp theo thời gian, khoảng cách dai dẳng giữa thành thị và nông thôn làm nổi bật những thách thức về công bằng trong tiếp cận viễn thông.

Mật độ viễn thông

Mật độ viễn thông có thể được định nghĩa rộng rãi là “số lượng kết nối điện thoại trên 100 dân”[49] và là một chỉ số quan trọng về mức độ thâm nhập viễn thông trong một khu vực. Hình 7 và 8 lần lượt theo dõi các mô hình mật độ viễn thông trong nước từ năm 2015-2025 và mật độ viễn thông tổng thể theo khu vực dịch vụ được cấp phép (tính đến ngày 28 tháng 2 năm 2025).

Hình 7: Mật độ viễn thông tại Ấn Độ (2015-2025, tính theo %)

 
Nguồn: Tổng hợp dựa trên dữ liệu từ thông cáo báo chí của TRAI[e]

Từ năm 2015 đến năm 2025, mật độ viễn thông chung của Ấn Độ đã tăng từ 79,38 phần trăm lên khoảng 85 phần trăm, đạt đỉnh 92,98 phần trăm vào năm 2017 trước khi ổn định. Xu hướng này phản ánh một thị trường viễn thông đang trưởng thành với các kết nối mới hiện được bù đắp phần lớn bởi việc mất khách hàng và hợp nhất. Mật độ viễn thông đô thị đạt mức cao 171,80 phần trăm vào năm 2017 nhưng giảm dần xuống còn 131,45 phần trăm vào năm 2025 khi thị trường trải qua tình trạng bão hòa và hợp lý hóa. Sự gia tăng này cũng cho thấy việc sử dụng nhiều SIM rộng rãi. Ngược lại, mật độ viễn thông nông thôn cho thấy sự tăng trưởng dần dần nhưng có khả năng phục hồi, tăng từ 48,37 phần trăm vào năm 2015 lên 59,06 phần trăm vào năm 2025. Mặc dù có tiến bộ, kết nối nông thôn vẫn thấp hơn đáng kể so với mức đô thị, cho thấy sự phân chia kỹ thuật số dai dẳng. Khoảng cách ngày càng lớn đòi hỏi phải tập trung chính sách đổi mới vào cơ sở hạ tầng nông thôn, khả năng tiếp cận giá cả phải chăng và các biện pháp hòa nhập có mục tiêu để đảm bảo phát triển kỹ thuật số công bằng.

Hình 8: Mật độ viễn thông tổng thể (theo Khu vực dịch vụ được cấp phép, tính đến ngày 28 tháng 2 năm 2025)

Nguồn: Trích từ Cục Thông tin Báo chí[50]

Hình 8 cho thấy mật độ viễn thông chung của Ấn Độ đạt 84,85%, nhưng mức trung bình toàn quốc lại giấu đi sự chênh lệch giữa các vùng. Ví dụ, các bang như Bihar (56,9%), Uttar Pradesh (66,45%) và Madhya Pradesh (69,26%) thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn quốc. Các bang trung bình như Assam, Odisha, Rajasthan và Tây Bengal dao động quanh mức hoặc thấp hơn một chút so với mức trung bình toàn quốc, cho thấy khả năng tiếp cận không đồng đều nhưng đang được cải thiện. Ngược lại, các bang phía Nam và phía Tây, bao gồm Maharashtra (100,68%), Tamil Nadu (102,27%), Karnataka (105,44%) và Gujarat (90,47%), cho thấy mức độ thâm nhập viễn thông mạnh mẽ, có thể là do cơ sở hạ tầng tốt hơn, đô thị hóa cao hơn và mức độ sẵn sàng số hóa cao hơn. Các khu vực như Kerala (119,57 phần trăm), Himachal Pradesh (119,96 phần trăm) và Delhi (274,59 phần trăm) báo cáo mật độ điện thoại cực kỳ cao, phản ánh việc sử dụng nhiều SIM rộng rãi và mức độ bão hòa của viễn thông hiện đại.

Những biến động này đòi hỏi các can thiệp chính sách cụ thể theo từng khu vực, bao gồm tập trung vào việc mở rộng cơ sở hạ tầng và nâng cao năng lực số ở các quốc gia có khả năng tiếp cận dịch vụ thấp, đồng thời ưu tiên chất lượng dịch vụ và khả năng số hóa tiên tiến ở các thị trường đã bão hòa. Để tăng cường phân phối công bằng và đảm bảo các khu vực chưa được phục vụ đầy đủ được tiếp cận, có thể áp dụng các chương trình tập trung vào giải ngân theo phạm vi phủ sóng hoặc tài trợ dựa trên hiệu suất.

Cơ sở hạ tầng số và dịch vụ công
Mục tiêu cốt lõi của DIM là thể chế hóa cơ sở hạ tầng kỹ thuật số để cung cấp dịch vụ công hiệu quả và toàn diện. Các trụ cột về Quản trị điện tử và Cung cấp Dịch vụ Điện tử phản ánh sự chuyển dịch chính sách rõ ràng theo hướng cho phép quản trị không giấy tờ, không hiện diện và phi tiền mặt. Trong thập kỷ qua, các nền tảng như CSC, e-KYC hỗ trợ Aadhaar, UPI, DigiLocker và UMANG đã đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng khả năng tiếp cận của người dân đối với các dịch vụ chính phủ. Phần này đánh giá sự phát triển và ứng dụng của các nền tảng này như những chỉ số đo lường tiến bộ trong việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật số.

CSCs

CSC là trụ cột trong chiến lược quản trị điện tử của Ấn Độ, triển khai theo Chương trình Chính phủ điện tử quốc gia Ấn Độ (NeGP) năm 2006. Được thiết kế để hoạt động như các điểm truy cập chặng cuối, CSC cung cấp các dịch vụ thiết yếu từ chính phủ đến người dân thông qua cơ sở hạ tầng Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) phi tập trung, giảm bớt các rào cản hành chính và tăng cường tính minh bạch.

Tính đến tháng 4 năm 2025, Ấn Độ có 534.000 CSC đang hoạt động, bao gồm 417.000 ở khu vực nông thôn và 116.000 ở khu vực thành thị.[51] Các trung tâm này đã tạo điều kiện cho hơn 33,58 triệu giao dịch, với 14,079 triệu giao dịch thông qua Nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật số (DSP) và 19,5 triệu giao dịch thông qua các kênh không phải DSP, phản ánh vai trò ngày càng tăng của họ trong việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật số toàn diện.[52]

Lựa chọn Aadhaar và e-KYC

Aadhaar, nền tảng của chương trình Sứ mệnh Ấn Độ Số, là chương trình nhận dạng số lớn nhất thế giới, với hơn 1,39 tỷ[53] hồ sơ sinh trắc học và nhân khẩu học. Nền tảng này hỗ trợ xác thực trực tuyến an toàn, thời gian thực và được thiết kế để loại bỏ các danh tính trùng lặp và giả mạo.[54] Hình 9 cho thấy sự tăng trưởng của Aadhaar theo từng năm kể từ năm 2010.

Hình 9: Tăng trưởng của Aadhaar (2010-2024)

 
Nguồn: Chuyển thể từ Báo cáo thường niên 2023 – 24 của UIDAI[55]

Trong giai đoạn 2015–16 và 2023–24, số lượng đăng ký Aadhaar tại Ấn Độ đã tăng từ khoảng 0,99 tỷ lên 1,39 tỷ, bổ sung gần 40 crore danh tính kỹ thuật số trong thập kỷ Ấn Độ số hóa. Mặc dù sự mở rộng này phản ánh sự củng cố Aadhaar như một lớp nền tảng của cơ sở hạ tầng kỹ thuật số Ấn Độ, tốc độ đăng ký đã giảm dần qua các năm. Từ 194,5 triệu số Aadhaar mới trong giai đoạn 2015–16, số lượng bổ sung hàng năm đã giảm xuống còn 29,1 triệu vào giai đoạn 2023–24, cho thấy tình trạng gần bão hòa khi DPI hiện bao phủ hơn 99% dân số.[56]

Hệ thống Nhận biết Khách hàng Điện tử (e-KYC) dựa trên Aadhaar đã góp phần đẩy nhanh quá trình số hóa của Ấn Độ bằng cách cho phép xác minh danh tính tức thì, không cần giấy tờ. Hệ thống này đã hợp lý hóa việc cung cấp dịch vụ trên các hệ thống ngân hàng, viễn thông và chính phủ, giúp giảm chi phí và thời gian đăng ký. Hình 10 minh họa sự tăng trưởng của các giao dịch e-KYC từ năm 2013.

Hình 10: Giao dịch e-KYC (2013-2024)

Nguồn: Chuyển thể từ Báo cáo thường niên 2023 – 24 của UIDAI[57]

Giao dịch e-KYC Aadhaar đã tăng vọt từ chỉ 100.000 giao dịch trong giai đoạn 2013–2014 lên hơn 4,16 tỷ giao dịch trong giai đoạn 2023–2024, với tổng giá trị tích lũy gần 1.887 tỷ crore. Sự tăng trưởng theo cấp số nhân này phản ánh vị trí trung tâm của Aadhaar trong quá trình số hóa. Mặc dù tốc độ tăng trưởng có chậm lại một chút sau phán quyết của Tòa án Tối cao năm 2018 trong vụ Thẩm phán K.S. Puttaswamy (đã nghỉ hưu) kiện Liên bang Ấn Độ,[58] vốn hạn chế việc sử dụng của khu vực tư nhân, việc áp dụng e-KYC đã phục hồi mạnh mẽ trong những năm hậu đại dịch, nhờ vào việc mở rộng cung cấp dịch vụ số hóa.

Tuy nhiên, vẫn còn những lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu và quản trị công bằng. Cần phải đảm bảo trách nhiệm giải trình thông qua kiểm toán thường xuyên và thực thi chặt chẽ hơn các nguyên tắc về quyền riêng tư để duy trì niềm tin của người dùng vào các giải pháp như vậy.

Ứng dụng UPI

UPI là một hệ thống thanh toán thời gian thực, liên kết nhiều tài khoản ngân hàng với một ứng dụng di động duy nhất, cho phép chuyển tiền, thanh toán hóa đơn và giao dịch với người bán ngay lập tức 24/7.[59] Với ID ảo an toàn và xác thực một cú nhấp chuột, UPI loại bỏ nhu cầu cung cấp thông tin thẻ hoặc tài khoản. UPI cũng hỗ trợ thanh toán bằng mã QR, yêu cầu ngang hàng và mua hàng trong ứng dụng, mang đến một giải pháp thay thế nhanh chóng, an toàn và tiện lợi cho tiền mặt. Hình 11 và 12 theo dõi sự phát triển của UPI qua các năm.

Hình 11: Khối lượng giao dịch UPI (tính bằng triệu)

Nguồn: Chuyển thể từ dữ liệu NPCI [60],[f]

Hình 12: Giá trị giao dịch UPI (tính bằng Crore)

Nguồn: Chuyển thể từ dữ liệu của NPCI[61][g]

UPI đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng vượt bậc trong thập kỷ qua, từ chỉ 7,2 triệu giao dịch trị giá 22,71 tỷ INR lên gần 17,9 tỷ giao dịch với tổng giá trị hơn 23,9 nghìn tỷ INR vào năm 2025. Sự tăng trưởng đột biến này phản ánh sự chuyển đổi của UPI từ một công cụ chuyển tiền ngang hàng sang một giải pháp thanh toán số hóa được áp dụng rộng rãi cho cả người tiêu dùng và nhà bán lẻ. Sự tăng tốc mạnh mẽ sau năm 2019 được thúc đẩy bởi các yếu tố như số hóa do COVID-19, việc sử dụng điện thoại thông minh ngày càng tăng và sự hỗ trợ của chính phủ đối với thanh toán không dùng tiền mặt.

Năm trước đã chứng kiến ​​sự gián đoạn và ngừng hoạt động của UPI, bộc lộ những lỗ hổng hệ thống tiềm ẩn.[62] Ngoài ra còn có những lo ngại về khoảng cách giới tính trong việc sử dụng UPI ở nước này.[63]

Sự thành công vượt bậc của công nghệ này tại Ấn Độ cũng đã dẫn đến việc áp dụng nó ở các khu vực địa lý khác. Hiện nay, UPI đã có mặt tại ít nhất bảy quốc gia phát triển và đang phát triển khác, và Ấn Độ đang đàm phán với một số quốc gia châu Phi và Nam Mỹ để giúp họ xây dựng hệ thống thanh toán tương tự UPI.[64] Tuy nhiên, để duy trì sự tăng trưởng này, điều quan trọng là phải tăng cường áp dụng ở nông thôn, phát hiện gian lận và tạo ra các sản phẩm liên quan như các giải pháp tập trung vào tín dụng vi mô.

Sử dụng DigiLocker

DigiLocker là một sáng kiến ​​quan trọng của Bộ MeitY, cho phép truy cập an toàn, dựa trên sự thống nhất các tài liệu số hóa xác thực, có giá trị pháp lý tương đương với bản sao vật lý.[65] Sáng kiến ​​này hỗ trợ xác minh thời gian thực, giảm chi phí hành chính và thúc đẩy quản trị không giấy tờ, hợp lý hóa việc cung cấp dịch vụ trên nhiều lĩnh vực. Hình 13 minh họa sự gia tăng số lượng người dùng đã đăng ký trong thập kỷ qua.

Hình 13: Lượng người dùng đăng ký hàng năm trên DigiLocker

Nguồn: DigiLocker[66]

DigiLocker đã chứng kiến ​​sự tăng trưởng vượt bậc về số lượng người dùng trong thập kỷ qua, từ gần 1 triệu (10 lakh) lượt đăng ký vào năm 2015 lên hơn 200 triệu (20 crore) vào năm 2024. Mặc dù số lượng đăng ký còn khiêm tốn trong những năm đầu, nhưng từ năm 2019 trở đi, số lượng đăng ký đã bắt đầu tăng tốc đáng kể, trùng với việc tích hợp sâu hơn các tài liệu quan trọng như giấy phép lái xe, hồ sơ học tập và hợp đồng bảo hiểm. Đại dịch COVID-19 càng thúc đẩy việc sử dụng bằng cách củng cố nhu cầu truy cập số hóa vào các tài liệu chính thức.

Xu hướng này nhấn mạnh vai trò ngày càng tăng của DigiLocker như một trụ cột chính của DPI Ấn Độ. Việc liên kết với Aadhaar và e-KYC đã đơn giản hóa quy trình đăng ký, trong khi việc truy cập tài liệu được xác minh theo thời gian thực đã cho phép cung cấp dịch vụ nhanh hơn trên nhiều lĩnh vực như giáo dục, giao thông vận tải và y tế. Cho đến nay DigiLocker đã phát hành hơn 8,46 tỷ tài liệu.[67] Tuy nhiên, vẫn còn những lo ngại về quyền riêng tư và việc thiếu cơ chế chỉ định.[68]

UMANG

UMANG, do Bộ MeitY và Chương trình Chính phủ Điện tử NeGD phát triển, là sáng kiến ​​chủ lực nhằm thúc đẩy quản trị di động tại Ấn Độ. UMANG cung cấp cho người dân một nền tảng thống nhất để truy cập đa dạng các dịch vụ quản trị điện tử từ trung ương, tiểu bang đến địa phương thông qua một ứng dụng di động duy nhất và tiện lợi. Tính đến tháng 6 năm 2025, UMANG đã nổi lên như một cổng thông tin kỹ thuật số quan trọng cho việc cung cấp dịch vụ công tại Ấn Độ, với cơ sở người dùng lên tới 82 triệu người.[69] Nền tảng này tích hợp hơn 2.300 dịch vụ, bao gồm 3.543 chương trình của chính phủ và cho phép truy cập 1.426 loại văn bản chính thức. Quy mô này phản ánh vai trò ngày càng tăng của UMANG trong việc đơn giản hóa sự tiếp cận các dịch vụ quản trị điện tử đa dạng trên nhiều lĩnh vực.

Xây dựng năng lực
Xây dựng năng lực là một trọng tâm quan trọng khác của Chương trình DIM. Để đánh giá Tác động của DIM đối với việc xây dựng năng lực, phần này sẽ phân tích các chương trình PMDISHA và FutureSkills Prime.

PMDISHA

PMGDISHA được triển khai vào tháng 2 năm 2017 như một chương trình chủ lực nhằm thúc đẩy kiến ​​thức số cho người dân nông thôn. Với mục tiêu đầy tham vọng là trao quyền số cho 6 triệu hộ gia đình nông thôn, chương trình này cung cấp các kỹ năng số cơ bản để giúp người dân sử dụng máy tính, điện thoại thông minh, truy cập các dịch vụ chính phủ điện tử, lướt internet và thực hiện các giao dịch không dùng tiền mặt. Tầm nhìn rộng hơn là trang bị cho người dân nông thôn công nghệ và kiến ​​thức cần thiết để chủ động tham gia vào nền kinh tế số và phát triển quốc gia.

Để đảm bảo phạm vi tiếp cận và hiệu quả, chính phủ đã triển khai một phương pháp tiếp cận đa hướng bao gồm các chiến dịch nâng cao nhận thức, xe tải kỹ thuật số di động, đào tạo thông qua các trường học nông thôn, sự tham gia của cộng đồng thông qua các đại biểu quốc hội và cán bộ địa phương, cùng với hỗ trợ cơ sở hạ tầng như các hội thảo Wi-Fi ở các vùng sâu vùng xa. Đến thời điểm chương trình kết thúc vào năm 2024, hơn 74,2 triệu người đã đăng ký, 64,5 triệu người đã được đào tạo và 48,3 triệu người đã được chứng nhận thành công, đưa PMGDISHA trở thành một trong những sáng kiến ​​về kỹ năng số lớn nhất thế giới và là một yếu tố quan trọng thúc đẩy trao quyền số toàn diện ở Ấn Độ.[70]

FutureSkills Prime

FutureSkills Prime, một sáng kiến ​​chung của Bộ MeitY và NASSCOM, là chương trình đào tạo kỹ năng số hàng đầu của Ấn Độ, nhằm xây dựng lực lượng lao động sẵn sàng cho tương lai và chuyển đổi đất nước thành một trung tâm tài năng số. Được thiết kế như một hệ sinh thái học tập năng động, gắn kết với ngành, chương trình cung cấp các khóa học tiên tiến về công nghệ mới nổi, phù hợp với Tiêu chuẩn Nghề nghiệp Quốc gia và Khung Trình độ Kỹ năng Quốc gia.[71] Sáng kiến ​​này tập trung vào việc trang bị cho cá nhân những năng lực số có nhu cầu cao, liên quan trực tiếp đến các cơ hội việc làm trong nhiều lĩnh vực.

Tính đến năm 2025, FutureSkills Prime đã hỗ trợ hơn 2,2 triệu người học, với hơn 1,3 triệu lượt đăng ký khóa học trên hơn 2.200 lộ trình học tập được chứng nhận.[72] Chương trình có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các tổ chức, hợp tác với 15 chính quyền tiểu bang, hơn 2.100 tổ chức học thuật và hơn 160 tổ chức doanh nghiệp.[73] Điều quan trọng là chương trình đã tiếp cận được 720 thành phố cấp 2 và cấp 3.[74] Với hơn 15 triệu huy hiệu kỹ thuật số được trao, 640.000 người sở hữu huy hiệu duy nhất và 41,2 phần trăm người học là phụ nữ, FutureSkills Prime là một nỗ lực mang tính chuyển đổi cấp quốc gia trong việc nâng cao kỹ năng kỹ thuật số toàn diện và có thể mở rộng.[75]

Khảo sát mô-đun toàn diện: Viễn thông, 2025

Khảo sát toàn diện theo mô-đun: Viễn thông, 2025 (CMST) [76] do Bộ Thống kê và Triển khai Chương trình thực hiện nêu bật sự tiếp thu mạnh mẽ các công nghệ kỹ thuật số trong giới trẻ Ấn Độ. Đây là cuộc khảo sát tập trung đầu tiên đánh giá việc sử dụng điện thoại di động, truy cập internet và kỹ năng ICT tại quốc gia này. Theo Khảo sát, trong số những người ở độ tuổi 15–29, 97,1 phần trăm báo cáo đã sử dụng điện thoại di động (bao gồm cả điện thoại thông minh) trong ba tháng qua. Tuy nhiên, việc sở hữu điện thoại thông minh cho thấy một khoảng cách dai dẳng giữa thành thị và nông thôn: ở khu vực nông thôn, 79,2 phần trăm nam giới và 75,6 phần trăm nữ giới từ 15 tuổi trở lên sở hữu điện thoại di động báo cáo sử dụng điện thoại thông minh, so với 89,4 phần trăm và 86,2 phần trăm tương ứng ở khu vực thành thị.

Việc sử dụng Internet trong giới trẻ cũng rất phổ biến, với 92,7% ở nông thôn và 95,7% ở thành thị báo cáo đã sử dụng trong ba tháng trước cuộc khảo sát. Tuy nhiên, chỉ có 68,7% thanh thiếu niên cho biết có thể thực hiện các giao dịch ngân hàng trực tuyến, với sự phân chia rõ nét hơn giữa những người trả lời ở nông thôn (63,4%) và thành thị (79,7%). Về kỹ năng giao tiếp, 85,1% thanh thiếu niên có thể gửi tin nhắn có tệp đính kèm, mặc dù vẫn tồn tại khoảng cách giới tính khi 88,8% nam giới so với 81,1% nữ giới cho biết họ thành thạo. Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng khả năng tiếp cận bằng các đầu tư sâu hơn vào kiến ​​thức số cho chương trình giảng dạy CNTT cơ bản và nâng cao, đặc biệt là các kỹ năng tài chính và vận hành, giải quyết sự chênh lệch dai dẳng giữa nông thôn và giới tính.

Mặc dù khảo sát cung cấp những thông tin chi tiết thú vị, nhưng cần lưu ý rằng khảo sát này dựa trên việc tự đánh giá mức độ sử dụng và kỹ năng CNTT mà không có bài kiểm tra thực tế, điều này có thể phóng đại năng lực thực tế. Ngoài ra, thời gian thu thập thông tin ba tháng có thể bỏ sót các mô hình sử dụng kỹ thuật số theo mùa hoặc không thường xuyên.

Thách thức
Một số thách thức cản trở phạm vi và hiệu quả của chương trình DIM tại Ấn Độ.

Khoảng cách số
Như đã lưu ý trong các phần trước, vẫn tồn tại sự phân chia giữa khu vực thành thị và nông thôn về số lượng thuê bao điện thoại và mật độ sử dụng điện thoại.

Trong 1,46 tỷ dân của Ấn Độ, chỉ có khoảng 37 phần trăm (khoảng 540 triệu người) sống ở khu vực thành thị.[77] Mặc dù vậy, các khu vực thành thị có mật độ điện thoại và thuê bao điện thoại lớn hơn. Hình 7 chứng minh rằng trong khi mật độ điện thoại ở thành thị là khoảng 131,45 phần trăm vào năm 2025, thì mật độ điện thoại ở nông thôn chỉ là 59,06 phần trăm vào năm 2025. Tương tự, Hình 6 chứng minh rằng trong khi có hơn 666 triệu thuê bao điện thoại ở thành thị vào năm 2025, thì chỉ có 535 triệu thuê bao điện thoại ở nông thôn. Xu hướng này có thể là do một số yếu tố, chẳng hạn như các gia đình ở nông thôn sở hữu một thiết bị dùng chung, trong khi các gia đình ở thành thị sở hữu các thiết bị riêng lẻ, cũng như việc người dùng thành thị sử dụng nhiều SIM. Ngoài ra, việc có thuê bao điện thoại không nhất thiết chuyển thành thành thạo kỹ thuật số.

Tương tự, các quan sát từ CMST cho thấy khoảng cách trong việc áp dụng. Hình sau đây mô tả những phát hiện chính từ khảo sát.

Hình 14: Những quan sát chính từ CMST

Nguồn: CMST[78]

Những phát hiện từ CMST, như minh họa trong Hình 14, nhấn mạnh mức độ thâm nhập công nghệ số ngày càng cao ở cả thành thị và nông thôn Ấn Độ, đặc biệt là trong nhóm dân số trẻ. Tuy nhiên, mặc dù khả năng tiếp cận cơ sở hạ tầng kỹ thuật số đã được mở rộng đáng kể, vẫn còn nhiều dư địa để phát triển hơn nữa. Điều quan trọng là phải phân biệt giữa khả năng tiếp cận và mức độ sử dụng thực tế, vì đây không phải lúc nào cũng là những thước đo thống nhất. Mặc dù mức độ thâm nhập internet chắc chắn đang gia tăng, nhưng cần có thêm các cuộc khảo sát và phân tích chuyên sâu để hiểu rõ hơn về các mô hình sử dụng, đặc biệt là giữa các phân khúc kinh tế xã hội và nhân khẩu học khác nhau.

Cuộc khảo sát nhấn mạnh sự chênh lệch dai dẳng về giới trong việc tiếp cận và sử dụng kỹ thuật số ở cả nông thôn và thành thị Ấn Độ. Trong số những người từ 15 tuổi trở lên, tỷ lệ sở hữu điện thoại di động ở phụ nữ nông thôn chỉ là 48,4%, so với 80,7% ở nam giới. Ở khu vực thành thị, khoảng cách thu hẹp hơn nhưng vẫn rõ ràng, với 71,8% phụ nữ sở hữu điện thoại di động so với 90% nam giới. Xu hướng tương tự cũng được quan sát thấy trong việc sử dụng internet và các hoạt động truyền thông kỹ thuật số. Ví dụ, chỉ 57,6% phụ nữ nông thôn sử dụng internet trong ba tháng trước cuộc khảo sát, trái ngược với 72,1% nam giới nông thôn. Những con số này nhấn mạnh sự cần thiết của các can thiệp chính sách có mục tiêu để giải quyết các rào cản về cấu trúc hạn chế sự tham gia của phụ nữ vào hệ sinh thái kỹ thuật số.

Quyền riêng tư dữ liệu và khoảng cách pháp lý

Ấn Độ đang dần hướng tới một khuôn khổ quản trị dữ liệu có cấu trúc và an toàn hơn, với những tiến bộ đáng chú ý trong những năm gần đây và những cải cách có ý nghĩa đang được tiến hành. Đạo luật Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân Kỹ thuật số (DPDPA) 2023[79] sẽ định hình lại đáng kể việc xử lý dữ liệu cá nhân tại Ấn Độ. Đạo luật này sẽ đưa ra các quy tắc rõ ràng hơn về sự đồng ý, sử dụng dữ liệu và trách nhiệm giải trình, mở đường cho việc bảo vệ quyền riêng tư mạnh mẽ hơn và các hoạt động kỹ thuật số có trách nhiệm hơn trên khắp các lĩnh vực. Vào tháng 1 năm 2025, Bộ MeitY đã thúc đẩy đà phát triển này bằng cách công bố Dự thảo Quy tắc DPDP,[80] trong đó nêu rõ các cơ chế thiết yếu, chẳng hạn như sự đồng ý chi tiết của người dùng, nghĩa vụ thông báo rõ ràng, yêu cầu báo cáo vi phạm dữ liệu và việc thành lập Hội đồng Bảo vệ Dữ liệu.

Mặc dù việc thiếu các mốc thời gian triển khai cố định và nhu cầu tuân thủ ngày càng tăng đặt ra nhiều thách thức, nhưng xu hướng này phản ánh cam kết ngày càng tăng của các tổ chức trong việc tăng cường bảo vệ dữ liệu. Điều quan trọng là các bên liên quan trong khu vực công và tư nhân đang ngày càng nhận thức rõ hơn về nhu cầu xây dựng khuôn khổ quyền riêng tư mạnh mẽ và các biện pháp quản lý dữ liệu có trách nhiệm. Ngoài ra, còn có những lo ngại xung quanh cơ cấu của Hội đồng Bảo vệ Dữ liệu và tính độc lập của cơ quan này.[81]

Kinh nghiệm của Ấn Độ với các vụ vi phạm, chẳng hạn như sự cố Aadhaar năm 2018,[82] đã thúc đẩy quá trình tự vấn nghiêm túc và điều chỉnh chính sách. Những sự kiện này, mặc dù đáng lo ngại, đã thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc cải cách an ninh mạng, trách nhiệm giải trình của nhà cung cấp và việc áp dụng các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ hơn trên toàn bộ cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. Để duy trì tiến trình này, Ấn Độ phải ưu tiên vận hành Hội đồng Bảo vệ Dữ liệu (DIM) và thúc đẩy việc xây dựng quy định minh bạch, có sự tham gia của người dân. Với những cải cách gia tăng, nâng cao nhận thức cộng đồng và hợp tác liên ngành, quốc gia này đang xây dựng một hệ sinh thái kỹ thuật số bền vững: một hệ sinh thái đề cao quyền riêng tư, xây dựng niềm tin và phù hợp với các mục tiêu rộng lớn hơn của DIM.

Mối đe dọa an ninh mạng ngày càng gia tăng

Bối cảnh đe dọa an ninh mạng của Ấn Độ đã gia tăng mạnh mẽ trong những năm gần đây. Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, các cuộc tấn công mạng[83] vào các cơ quan chính phủ Ấn Độ đã tăng vọt 138% từ năm 2019 đến năm 2023, từ 85.797 vụ lên 204.844 vụ. Đội Ứng phó Máy tính Khẩn cấp (CERT) của Ấn Độ đã phải xử lý ngày càng nhiều các sự cố an ninh mạng và đã xử lý 15.92.917 sự cố an ninh mạng trong năm 2023, như được thể hiện trong Bảng 1. Các cuộc tấn công này ngày càng bao gồm các mối đe dọa lừa đảo, mã độc tống tiền và phần mềm độc hại, hiện đang lan rộng sâu trong cả khu vực công và tư nhân.

Bảng 1: Các sự cố an ninh mạng được CERT-In xử lý (2020-2023)

Nguồn: Dữ liệu tổng hợp từ CERT-In; Bảng này lần đầu tiên xuất hiện trong Patil et al.,‘”Tăng cường ngoại giao quản lý của Quad về an ninh mạng”[84]

Mặc dù có những tiến bộ đáng kể trong việc mở rộng khả năng tiếp cận kỹ thuật số trên khắp Ấn Độ, nhận thức về an ninh mạng, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, vẫn còn hạn chế. Theo các sáng kiến ​​của chính phủ như PMGDISHA, trong khi hơn 47 triệu công dân nông thôn đã được chứng nhận là có hiểu biết về kỹ thuật số, phần lớn chương trình đào tạo nhấn mạnh vào việc sử dụng thiết bị cơ bản hơn là các thực hành an ninh mạng. Các nghiên cứu từ Bộ MeitY[85] đã liên tục nhấn mạnh rằng những người dùng internet mới, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và trong các doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt dễ bị tổn thương do ít quen thuộc với các thực hành vệ sinh mạng như xác định các nỗ lực lừa đảo, sử dụng mật khẩu mạnh hoặc bảo mật thông tin cá nhân. Khoảng cách này làm nổi bật nhu cầu cấp thiết về đào tạo có mục tiêu, tập trung vào an ninh mạng được tích hợp vào các chiến dịch nâng cao hiểu biết về kỹ thuật số, đảm bảo rằng sự mở rộng kỹ thuật số không vượt quá an toàn kỹ thuật số.

Tác động kinh tế là đáng kể. Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ đã báo cáo[86] rằng chi phí trung bình của một vụ vi phạm dữ liệu ở Ấn Độ đã tăng 28 phần trăm từ năm 2020 đến năm 2023, đạt mức thiệt hại trung bình là 2,18 triệu đô la Mỹ. Các báo cáo[87] chỉ ra rằng các vectơ đe dọa chiếm ưu thế trong bối cảnh an ninh mạng của Ấn Độ tiếp tục phát triển, với mã độc ngựa thành Troy chiếm khoảng 43,38 phần trăm trong số tất cả các phát hiện đe dọa. Trong lĩnh vực bảo mật di động, phần mềm độc hại vẫn là mối quan tâm hàng đầu, chiếm 42 phần trăm các mối đe dọa đã xác định, tiếp theo là các chương trình có khả năng không mong muốn (PUP) ở mức 32 phần trăm và phần mềm quảng cáo ở mức 26 phần trăm. Đáng chú ý, một phần đáng kể trong số các mối đe dọa này được phát hiện thông qua phân tích dựa trên hành vi, chỉ ra sự xuất hiện của các phương pháp đe dọa mới và chưa được xác định trước đây. Xu hướng này minh họa cho sự tinh vi ngày càng tăng của các mối đe dọa mạng và nhu cầu về các cơ chế phòng thủ thích ứng và chủ động.

Những nút thắt của thể chế và phối hợp thất bại

Chương trình DIM, bao gồm các tổ chức chủ chốt như Bộ MeitY, Bộ Viễn thông (DoT) và Bộ UIDAI, nhằm mục đích tạo ra một khuôn khổ gắn kết cho quản trị điện tử và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số. Sự phối hợp của các tổ chức tiếp tục đặt ra những thách thức trong việc triển khai cơ sở hạ tầng công cộng kỹ thuật số ở Ấn Độ. Các nhiệm vụ chồng chéo, trách nhiệm hành chính bị phân mảnh và năng lực không đồng đều giữa các bộ trung ương và các cơ quan địa phương thường cản trở việc thực hiện. Do bản chất của các ưu tiên và sự tham gia của các bộ và nhóm khác nhau, trọng tâm có thể khác nhau; một số có thể nhấn mạnh vào các nền tảng cung cấp dịch vụ trong khi những người khác tập trung vào các hệ thống nhận dạng. Sự khác biệt này có thể dẫn đến sự chậm trễ trong việc triển khai các dịch vụ tích hợp như giải ngân lương hưu và cơ chế giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, với sự thống nhất ngày càng tăng về tầm quan trọng của quản trị kỹ thuật số gắn kết, có sự lạc quan thận trọng rằng sự phối hợp được cải thiện và các khuôn khổ chung sẽ thúc đẩy các kết quả hiệu quả và toàn diện hơn trong tương lai gần.

Nếu không có sự tái cấu trúc thể chế, chương trình Ấn Độ Số có nguy cơ duy trì tình trạng kiến ​​trúc phân mảnh và dịch vụ chậm trễ. Việc thống nhất các nhiệm vụ, đầu tư vào xây dựng năng lực địa phương và chính thức hóa quản trị liên ngành có thể tăng tốc độ triển khai, giảm trùng lặp và cải thiện kết quả người dùng. Sự tái cấu trúc hệ thống này rất quan trọng để chuyển đổi cơ sở hạ tầng số của Ấn Độ từ một tập hợp các sáng kiến ​​rời rạc thành một hệ sinh thái tích hợp, lấy người dân làm trung tâm, có khả năng hiện thực hóa lời hứa chuyển đổi của chương trình Ấn Độ Số.

Chuyển giao công nghệ và đổi mới địa phương

Sáng kiến ​​Ấn Độ Số đã thúc đẩy thành công quan hệ đối tác công-tư và triển khai các công nghệ tiên tiến như AI, blockchain và IoT. Tuy nhiên, năng lực sản xuất và đổi mới tại địa phương vẫn còn chậm trễ. Chính phủ gần đây đã công bố[88] một chương trình PLI trị giá 2,7 tỷ đô la Mỹ nhằm vào sản xuất đồ điện tử, thể hiện ý định mạnh mẽ nhằm tăng cường năng lực trong nước, đặc biệt là các linh kiện như mô-đun camera, PCB, tấm nền hiển thị và pin. Tuy nhiên, các nút thắt về hành chính và quy định đang đe dọa việc hiện thực hóa toàn bộ sáng kiến ​​này. Đồng thời, dữ liệu của RBI[89] cho thấy sản lượng điện tử tăng vọt từ 37 tỷ đô la Mỹ trong năm 2015-16 lên 115 tỷ đô la Mỹ trong năm 2023–24, đóng góp khoảng 3% vào GDP của Ấn Độ và đưa nước này trở thành nhà sản xuất điện thoại di động lớn thứ hai thế giới.

Tương tự, trong khi sáng kiến Ấn Độ Số thúc đẩy việc áp dụng AI, có những báo cáo[90] cho thấy Ấn Độ vẫn còn thiếu hụt về nhân tài, cơ sở hạ tầng dữ liệu và năng lực R&D - những yếu tố thiết yếu cho đổi mới sáng tạo nội địa. Bất chấp những nỗ lực chính sách trong khuôn khổ Sứ mệnh AI Ấn Độ, hệ sinh thái vẫn thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan công quyền và các công ty công nghệ để nuôi dưỡng các công ty khởi nghiệp trở thành đối thủ cạnh tranh công nghệ chuyên sâu. Sự mất cân bằng này duy trì một mô hình đổi mới nặng về việc áp dụng dựa trên giấy phép và ít chú trọng đến việc tạo ra và thương mại hóa IP mới.

Về mặt kinh tế, động lực này chưa tối ưu. Nếu không có R&D trong nước, Ấn Độ có nguy cơ bị rò rỉ giá trị, khi các công ty nước ngoài nắm giữ lợi nhuận và quyền sở hữu trí tuệ, trong khi các doanh nghiệp trong nước chủ yếu đóng vai trò cung cấp dịch vụ. Theo thời gian, điều này làm suy yếu chủ quyền công nghệ và giảm khả năng phục hồi của hệ sinh thái. Để đảo ngược xu hướng này, Ấn Độ cần xây dựng các Nền tảng Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, tăng tài trợ cho các trung tâm nghiên cứu, khuyến khích R&D của khu vực tư nhân và tăng cường liên kết giữa các trường đại học, công ty khởi nghiệp và ngành công nghiệp. Việc tập trung vào các kênh thương mại hóa, chứ không chỉ đơn thuần là triển khai, sẽ định vị Ấn Độ là một nhà đổi mới kỹ thuật số thực sự, thay vì chỉ là một người áp dụng kỹ thuật số.

Con đường phía trước
Trong thập kỷ qua, DIM đã đặt nền móng cho DPI, cải thiện kết nối và thúc đẩy hòa nhập số. Tuy nhiên, việc triển khai vẫn còn nhiều hạn chế do các yếu tố như triển khai rời rạc, ngân sách liên tục điều chỉnh, các chính sách chưa được triển khai như DPDPA, và các công nghệ mới nổi chưa được quản lý.

Thập kỷ qua đã chứng kiến ​​sự ra đời của các DPI quan trọng như Aadhaar, UPI và DigiLocker, nhưng những năm 2030 cần tập trung vào việc phát huy những đổi mới này, đồng thời đảm bảo quản trị mạnh mẽ và tiếp cận công bằng. Những điều này có thể bao gồm việc định vị vị thế dẫn đầu của Ấn Độ trong các diễn đàn AI toàn cầu, mở rộng UPI ra bên ngoài Ấn Độ, hoặc định vị Ấn Độ là quốc gia dẫn đầu trong các Trung tâm Năng lực Toàn cầu.

Sự tương tác giữa quá trình số hóa nhanh chóng và các lỗ hổng ngày càng gia tăng, bao gồm các mối đe dọa mạng, loại trừ kỹ thuật số và lạm dụng dữ liệu, đòi hỏi các khuôn khổ chính sách chủ động, hướng tới tương lai và đổi mới thể chế. Khi bối cảnh kỹ thuật số toàn cầu phát triển nhanh chóng, thập kỷ tới mang đến cho Ấn Độ cơ hội định hình các đường nét phát triển công nghệ không chỉ vì phúc lợi trong nước mà còn vì lợi ích toàn cầu.

10 năm tới sẽ là giai đoạn then chốt để chuyển đổi nền tảng kỹ thuật số này thành vị thế dẫn đầu toàn cầu trong việc triển khai công nghệ có đạo đức, bao trùm và lấy đổi mới làm động lực. Giai đoạn này được dự đoán sẽ đóng vai trò then chốt trong việc định hình vị thế dẫn đầu kỹ thuật số toàn cầu của Ấn Độ; việc gắn kết phát triển với tiến bộ công nghệ có đạo đức và bao trùm là một nhu cầu cấp thiết. Khát vọng trở thành trung tâm toàn cầu của "Công nghệ vì cộng đồng" của Ấn Độ phụ thuộc vào các khoản đầu tư bền vững vào các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử, blockchain, chất bán dẫn và công nghệ vũ trụ.

Việc tập trung đổi mới vào kỹ năng số, tinh thần khởi nghiệp và quan hệ đối tác công-tư-xã hội dân sự sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đảm bảo lợi ích của số hóa lan tỏa đến mọi miền đất nước. Việc xây dựng một hệ sinh thái pháp lý nhất quán và thuận lợi, hỗ trợ đổi mới sáng tạo cũng như đảm bảo an toàn và an ninh cho người dân, cũng rất quan trọng.

Vị thế lãnh đạo tương lai của Ấn Độ sẽ phụ thuộc vào khả năng không chỉ xuất khẩu các khuôn khổ DPI mà còn tạo dựng niềm tin thông qua quản trị minh bạch, thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu và xây dựng năng lực tại Nam Bán cầu. Ấn Độ cần đầu tư vào phát triển AI theo hướng nhiệm vụ, gắn liền với phúc lợi công cộng: chẩn đoán chăm sóc sức khỏe, hệ thống tư vấn nông nghiệp và các mô hình ngôn ngữ bản địa. Chương trình Quốc gia về AI của Bộ MeitY và khuôn khổ AI có trách nhiệm của NITI Aayog cung cấp các bản thiết kế chi tiết, nhưng việc triển khai thực tế sẽ đòi hỏi phải xây dựng năng lực, hệ sinh thái dữ liệu địa phương và các hệ thống bảo mật theo thiết kế.

Thông qua Công nghệ Lượng tử thuộc Sứ mệnh Quốc gia về Công nghệ và Ứng dụng Lượng tử (NM-QTA), Ấn Độ đang có những bước tiến ban đầu. Thập kỷ tới sẽ chứng kiến ​​sự chuyển dịch nghiên cứu lượng tử sang các ứng dụng thương mại và công cộng, bao gồm mật mã lượng tử cho truyền thông an toàn và các công cụ tối ưu hóa cho hậu cần và tài chính.

Với các khoản đầu tư chiến lược thông qua chương trình Khuyến khích Liên kết Sản xuất (PLI), Ấn Độ đặt mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái sản xuất chip nội địa. Nghiên cứu và Phát triển (R&D) tập trung, phát triển lực lượng lao động lành nghề và môi trường pháp lý ổn định sẽ là những yếu tố then chốt để đưa Ấn Độ trở thành một mắt xích vững chắc trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu. Khi Sứ mệnh Bán dẫn Ấn Độ hướng đến xây dựng một hệ sinh thái bán dẫn và màn hình vững mạnh, quốc gia này cũng cần tăng cường phát triển và sở hữu Sở hữu Trí tuệ.

Câu chuyện số của Ấn Độ không còn chỉ là việc bắt kịp; mà là định hình tương lai. Thập kỷ tới mang đến cơ hội để định hình một nền kinh tế số thực sự toàn diện, có đạo đức và phù hợp với xu hướng toàn cầu. Bằng cách khai thác sự đổi mới, củng cố các thể chế và đặt công bằng lên hàng đầu, Ấn Độ có thể đảm bảo rằng một Ấn Độ Số không chỉ dành cho đất nước mà còn là hình mẫu cho thế giới.

Chú thích cuối trang
[a] “Thủ tướng Modi cho biết việc triển khai 5G của Ấn Độ là một trong những tốc độ nhanh nhất thế giới, với 4,81 triệu trạm gốc được lắp đặt chỉ trong hai năm. Thủ tướng cho biết internet tốc độ cao không chỉ phủ sóng các trung tâm đô thị mà còn đến các tiền đồn quân sự, bao gồm Galwan, Siachen và Ladakh.” Xem: https://www.newsonair.gov.in/indias-5g-rollout-among-fastest-globally-digital-economy-empowering-millions-pm-modi/

[b] Cáp quang đến tận nhà là công nghệ kết nối internet băng thông rộng sử dụng cáp quang để cung cấp internet trực tiếp đến từng hộ gia đình hoặc doanh nghiệp.

[c] TRAI phát hành Dữ liệu Đăng ký Viễn thông hàng tháng. Để đơn giản hóa việc trực quan hóa, dữ liệu của tháng 3 năm tương ứng đã được sử dụng.

[d] TRAI phát hành Dữ liệu Đăng ký Viễn thông hàng tháng. Để đơn giản hóa việc trực quan hóa, dữ liệu của tháng 3 năm tương ứng đã được sử dụng.

[e] TRAI phát hành Dữ liệu Đăng ký Viễn thông hàng tháng. Để đơn giản hóa việc trực quan hóa, dữ liệu của tháng 3 năm tương ứng đã được sử dụng.

[f] Để đơn giản hóa biểu đồ, dữ liệu của tháng 4 năm tương ứng đã được sử dụng.

[g] Để đơn giản hóa biểu đồ, dữ liệu của tháng 4 năm tương ứng đã được sử dụng.

[h] Ví dụ, dự án BharatNet (thuộc Sở Viễn thông) nhằm mục đích kết nối các gram panchayat với băng thông rộng tốc độ cao. Các CSC (thuộc MeitY) cung cấp các điểm cung cấp dịch vụ kỹ thuật số ở các vùng nông thôn, cung cấp các dịch vụ như ngân hàng, chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Sáng kiến ​​PM-WANI (thuộc Bộ Giao thông Vận tải) nhằm mục đích tạo ra một hệ sinh thái mạng Wi-Fi công cộng để đảm bảo kết nối internet giá cả phải chăng và dễ tiếp cận ở các vùng xa xôi.

[1] Ấn Độ Kỹ thuật số, “Ấn Độ Kỹ thuật số: Quyền lực để Trao quyền”, Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, https://www.digitalindia.gov.in/about-us/

[2] G. Narsimulu, “Trao quyền cho Công dân thông qua Ấn Độ Kỹ thuật số: Tổng quan”, Tạp chí Quốc tế về Công nghệ Kỹ thuật và Khoa học Quản lý, số 8 (2024), https://ijetms.in/Vol-8-issue-3/Vol-8-Issue-3-4.pdf

[3] MyGov, Viksit Bharat@ 2047, Chính phủ Ấn Độ,

https://innovateindia.mygov.in/viksitbharat2047/

[4] Tổng Kiểm toán và Kiểm toán Nhà nước Ấn Độ, Chính phủ Ấn Độ, https://saiindia.gov.in/uploads/media/PC-03-National-e-gov-plan-20210331115146.pdf

[5] Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=68736#:~:text=The%20National%20e%2DGovernance%20Plan,and%20are%20delivering%20services%20electronically

[6] “Chào mừng đến với Trung tâm Dịch vụ Chung”, MeitY, https://www.csc.gov.in/

[7] Digital Bharat Nidhi, “Dự án BharatNet”, Chính phủ Ấn Độ, https://usof.gov.in/en/ongoing-schemes

[8] Digital Bharat Nidhi, “Dự án BharatNet”, Chính phủ Ấn Độ, https://usof.gov.in/en/bharatnet-project

[9] Cơ quan Nhận dạng Duy nhất Ấn Độ, “Giới thiệu về UIDAI”, Chính phủ Ấn Độ, https://uidai.gov.in/en/about-uidai/unique-identification-authority-of-india.html#:~:text=UIDAI%20was%20created%20to%20issue,easy%2C%20cost%2Deffective%20way

[10] UIDAI, “Báo cáo thường niên 2023 – 24.” https://uidai.gov.in/images/2023-24_Final_English_Final.pdf

[11] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, “9 trụ cột của Ấn Độ số”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.digitalindia.gov.in/our-pillars/#:~:text=9%20Pillars%20of%20Digital%20India,Broadband%20for%20all%20(Rural)

[12] Cơ quan Nhận dạng Duy nhất của Ấn Độ, Chính phủ Ấn Độ, Nhận dạng Duy nhất cho Người dân, (2022), https://www.uidai.gov.in/images/Aadhaar_Brochure_July_22.pdf . [13] Aman Sharma, “99,9% người lớn ở Ấn Độ có số Aadhaar và ‘sử dụng ít nhất một lần mỗi tháng’, theo UIDAI,” Firstpost, ngày 23 tháng 7 năm 2022, https://www.firstpost.com/india/99-9-adults-in-india-have-aadhaar-number-and-use-it-at-least-once-a-month-says-uidai-10948761.html.

[14] Bộ Ngoại giao, “Các công ty viễn thông bổ sung 6,2 triệu thuê bao 4G mới trong tháng 3: TRAI,” Chính phủ Ấn Độ, https://indbi.gov.in/telcos-add-6-2-mn-new-4g-subscriptions-in-march-trai/.

[15] UIDAI, “Báo cáo thường niên 2023 – 24”, https://uidai.gov.in/images/2023-24_Final_English_Final.pdf .

[16]Bộ Tài chính, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2110405.

[17] Bộ Điện tử và CNTT, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2097125#:~:text=Theo%20to%20the%20State%20of%20India’s%20Digital,

[18] Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2098487

[19] Hội đồng Nghiên cứu Quan hệ Kinh tế Quốc tế Ấn Độ, Ước tính và Đo lường Nền kinh tế Số của Ấn Độ, tháng 1 năm 2025, New Delhi, Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, Chính phủ Ấn Độ, 2025,

https://www.meity.gov.in/static/uploads/2025/01/5ff397f9e8152d5562ed4cef1a6b767b.pdf

[20] “Ấn Độ sẽ trở thành nền kinh tế số 1 nghìn tỷ đô la vào năm 2028,” Economic Times, ngày 2 tháng 10 năm 2024, https://economictimes.indiatimes.com/news/economy/indicators/india-to-become-1-tn-digital-economy-by-2028-enabled-by-internet-4g-5g-and-digitalisation/articleshow/113875328.cms?from=mdr

[21] Tiến sĩ Shruti Mantri và Ramesh Kotnana, “Chương trình Ấn Độ số: Hành trình chuyển đổi”, Forbes Ấn Độ, 2024, https://www.forbesindia.com/article/isbinsight/digital-india-programme-a-journey-of-transformation/93677/1 .

[22] Đơn vị Nghiên cứu, PIB,

https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?id=154635&NoteId=154635&ModuleId=3

[23] Đơn vị Nghiên cứu, PIB,

https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?id=154635&NoteId=154635&ModuleId=3

[24] Đơn vị Nghiên cứu, PIB,

https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?id=154635&NoteId=154635&ModuleId=3

[25] Chương trình Ấn Độ Số. “India Stack – Toàn cầu.” Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.digitalindia.gov.in/initiative/india-stack-global/ .

[26] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin,

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=1885962.

[27] Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?id=154635&NoteId=154635&ModuleId=3.

[28] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, "Ghi chú về Nhu cầu Tài trợ, 2025-2026", https://www.indiabudget.gov.in/doc/eb/sbe27.pdf

[29] Bộ Truyền thông và Công nghệ Thông tin, "Ngân sách của Bộ 2015-2016", Chính phủ Ấn Độ, https://www.indiabudget.gov.in/budget2015-2016/ub2015-16/eb/sbe16.pdf.

[30] Bộ Tài chính, “Ngân sách Liên bang trước đây”,

https://www.indiabudget.gov.in/previous_union_budget.php.

[31] Bộ Tài chính, “Ngân sách Liên bang trước đây”,

https://www.indiabudget.gov.in/previous_union_budget.php.

[32] Trisha Ray, “6 năm Ấn Độ số: Kế hoạch của Thủ tướng Modi đã thành công như thế nào?”, ORF, 2021, https://www.orfonline.org/research/6-years-of-digital-india-how-successful-has-pm-modis-plan-been.

[33] Nội các, https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1949426.

[34] IndiaAI, “Nội các Liên bang phê duyệt việc mở rộng Chương trình Ấn Độ Kỹ thuật số”, https://indiaai.gov.in/news/union-cabinet-approves-expansion-of-the-digital-india-programme.

[35] Văn phòng Thủ tướng, https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2064936.

[36] Viện McKinsey Toàn cầu, Công nghệ Ấn Độ Kỹ thuật số để Chuyển đổi Quốc gia Kết nối - Ấn Độ, Viện McKinsey Toàn cầu, 2019,

https://www.mckinsey.com/~/media/mckinsey/business%20functions/mckinsey%20digital/our%20insights/digital%20india%20technology%20to%20transform%20a%20connected%20nation/digital-india-technology-to-transform-a-connected-nation-full-report.pdf .

[37] Arundhati Bhattacharya, “Ngân sách Liên bang 2025: Đẩy nhanh Ấn Độ số thông qua đổi mới”, The Hindu, 2025, https://www.thehindu.com/business/budget/union-budget-2025-accelerating-digital-india-through-innovation/article69168713.ece.

[38] Bộ Viễn thông, Chính sách Viễn thông Mới – 1999, Chính phủ Ấn Độ, 1999,

https://dot.gov.in/new-telecom-policy-1999.

[39] Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleaseIframePage.aspx?PRID=2078392.

[40] Bộ Viễn thông, Digital Bharat Nidhi, “Genesis”, Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ, https://usof.gov.in/en/genesis.

[41] Luật Viễn thông, 2023, https://egazette.gov.in/WriteReadData/2023/250880.pdf

[42] Quy định về Viễn thông (Quản lý Digital Bharat Nidhi), 2024,

https://dot.gov.in/sites/default/files/Gazette%20Notification%20Telecommunications%20%28Administration%20of%20Digital%20Bharat%20Nidhi%29%20Rules%2C%202024.pdf

[43] Cục Viễn thông, Digital Bharat Nidhi, “Giới thiệu – Digital Bharat Nidhi”, Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ, https://usof.gov.in/en/home.

[44] “Giới thiệu – Digital Bharat Nidhi”, Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://usof.gov.in/en/home.

[45] Cục Viễn thông, Digital Bharat Nidhi, “Dự án Bharat Net”, Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ, https://usof.gov.in/en/bharatnet-project.

[46] Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2123137.

[47] Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2123137.

[48] Anirban Sarma, “Thắp sáng nhà cửa ở các làng quê”: Liệu BharatNet có thực hiện được lời hứa? 2021, ORF, https://www.orfonline.org/expert-speak/lighting-up-homes-in-villages-will-bharatnet-live-up-to-its-promise

[49] Lok Sabha, “Câu hỏi không có dấu sao của Lok Sabha số AU1554”, Bộ Truyền thông, Cục Viễn thông, Phụ lục. Quốc hội Ấn Độ,

https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/172/AU1554.pdf?source=pqals.

[50] Cơ quan Quản lý Viễn thông Ấn Độ, “Điểm nổi bật của Dữ liệu Thuê bao Viễn thông tính đến ngày 28 tháng 2 năm 2025”, Bộ Truyền thông, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2124081.

[51] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, “Các Trung tâm Dịch vụ Chung”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.csc.gov.in/.

[52] “Các Trung tâm Dịch vụ Chung”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.csc.gov.in/.

[53] Chính phủ Ấn Độ, Báo cáo thường niên 2023-24, Ấn Độ, Cơ quan Nhận dạng Duy nhất của Ấn Độ (UIDAI), 2024, https://uidai.gov.in/images/2023-24_Final_English_Final.pdf.

[54] Lok Sabha, “Câu hỏi không có dấu sao số 307 của Lok Sabha – Sứ mệnh Ấn Độ Kỹ thuật số tại Tamil Nadu”, Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin,

https://sansad.in/getFile/loksabhaquestions/annex/183/AU307_QptDVb.pdf?source=pqals.

 [55] Báo cáo thường niên 2023-24, UIDAI, 2024, https://uidai.gov.in/images/2023-24_Final_English_Final.pdf.

[56] Chính phủ Ấn Độ, “Khoảng 99% dân số trưởng thành đã đăng ký Aadhar”, UIDAI, Chính phủ Ấn Độ,

https://uidai.gov.in/en/media-resources/media/aadhaar-telecast/13708-approximately-99-pc-adult-population-has-been-enrolled-in-aadhaar-uidai-ceo.html.

[57] Báo cáo thường niên 2023-24, UIDAI, 2024, https://uidai.gov.in/images/2023-24_Final_English_Final.pdf.

[58] (2019) 1 SCC 1

[59] Tổng công ty Thanh toán Quốc gia Ấn Độ, “Tổng quan về Sản phẩm UPI”,

https://www.npci.org.in/what-we-do/upi/product-overview.

[60] Tổng công ty Thanh toán Quốc gia Ấn Độ, “Thống kê Sản phẩm UPI”,

https://www.npci.org.in/what-we-do/upi/product-statistics.

[61] Tổng công ty Thanh toán Quốc gia Ấn Độ, “Thống kê Sản phẩm UPI”,

https://www.npci.org.in/what-we-do/upi/product-statistics.

[62] Tanusha Tyagi, “UPI quy mô lớn: Sự cố gián đoạn và nỗ lực thúc đẩy các hệ thống phục hồi”, ORF, 2025, https://www.orfonline.org/expert-speak/upi-at-scale-outages-and-the-push-for-resilient-systems

[63] Basu Chandola, “Thu hẹp khoảng cách giới trong việc áp dụng UPI”, ORF 2025,

https://www.orfonline.org/expert-speak/bridging-the-gender-gap-in-upi-adoption

[64] https://timesofindia.indiatimes.com/technology/tech-news/india-to-help-countries-in-africa-and-south-america-to-build-upi-like-payments-systems-launches-expected-in/articleshow/113639458.cms#:~:text=India%20is%20engaging%20in%20discussions,a%20launch%20b

[65] Ban Quản trị Điện tử Quốc gia, “Giới thiệu về DigiLocker,” Chính phủ Ấn Độ, https://www.digilocker.gov.in/web/about/about-digilocker.

[66] Ban Quản trị Điện tử Quốc gia, “Thống kê Quốc gia DigiLocker”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.digilocker.gov.in/web/statistics

[67] Ban Quản trị Điện tử Quốc gia, “Thống kê Quốc gia DigiLocker”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.digilocker.gov.in/web/statistics.

[68] “Ấn Độ sẽ giúp các quốc gia ở Châu Phi và Nam Mỹ xây dựng hệ thống thanh toán tương tự UPI”, Times of India, ngày 4 tháng 9 năm 2024,

http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/113639458.cms?utm_source=contentofinterest&utm_medium=text&utm_campaign=cppst

[69] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, “UMANG – Dashboard”, Chính phủ Ấn Độ,

https://web.umang.gov.in/landing/dashboard.

[70] Chính phủ Ấn Độ, “PMGDISHA”, https://www.pmgdisha.in/

[71] “FutureSkills Prime”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.futureskillsprime.in/.

[72] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin và Nasscom, “FutureSkills Prime”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.futureskillsprime.in/.

[73] “FutureSkills Prime”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.futureskillsprime.in/.

[74] “FutureSkills Prime”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.futureskillsprime.in/.

[75] “FutureSkills Prime”, Chính phủ Ấn Độ, https://www.futureskillsprime.in/.

[76] Chính phủ Ấn Độ, Khảo sát Mô-đun Toàn diện: Viễn thông, 2025, Ấn Độ, Bộ Thống kê và Triển khai Chương trình, 2025,

https://mospi.gov.in/sites/default/files/publication_reports/CMST_report_m.pdf.

[77] Worldometer, “India Population Live,” https://www.worldometers.info/world-population/india-population/

[78] Chính phủ Ấn Độ, Khảo sát Mô-đun Toàn diện: Viễn thông, 2025, Ấn Độ, Bộ Thống kê và Triển khai Chương trình, 2025,

https://mospi.gov.in/sites/default/files/publication_reports/CMST_report_m.pdf.

[79] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, Đạo luật Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân Kỹ thuật số, 2023, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.meity.gov.in/static/uploads/2024/06/2bf1f0e9f04e6fb4f8fef35e82c42aa5.pdf.

[80] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, Chính phủ Ấn Độ,

https://www.pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2090271

[81] Basu Chandola và cộng sự, “Quy định về Bảo vệ Dữ liệu Cá nhân Kỹ thuật số, 2025: Khuyến nghị cho MeitY,” Observer Research Foundation, 2025,

https://www.orfonline.org/research/digital-personal-data-protection-rules-2025-recommendations-to-meity

[82] MoneyControl News, “1,2 tỷ hồ sơ Aadhaar bị xâm phạm trong nửa đầu năm 2018: Báo cáo Gemalto,” MoneyControl, 2018, https://www.moneycontrol.com/news/india/1-2-billion-aadhaar-records-were-compromised-in-the-first-half-of-2018-gemalto-3053001.html.

[83] Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược & Nghiên cứu Quốc tế, “Các Sự cố An ninh Mạng Đáng kể”, CSIS, https://www.csis.org/programs/strategic-technologies-program/significant-cyber-incidents

[84] Sameer Patil, Anirban Sarma và Basu Chandola, “Tăng cường Ngoại giao Quy định của Bộ Tứ về An ninh Mạng”, tháng 3 năm 2025, Quỹ Nghiên cứu Quan sát.

https://www.orfonline.org/research/strengthening-the-quad-s-regulatory-diplomacy-on-cybersecurity

[85] Bộ Điện tử và Công nghệ Thông tin, Báo cáo Thường niên 2022-23, Ấn Độ, Chính phủ Ấn Độ, 2023,

https://www.meity.gov.in/static/uploads/2024/02/AR_2022-23_English_24-04-23-1.pdf.

[86] Anjali Kumari, “Chi phí trung bình của các vụ vi phạm dữ liệu ở Ấn Độ lên tới 2,18 triệu đô la: Báo cáo của Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ”, Business Standard, 2024, https://www.business-standard.com/finance/news/average-cost-of-data-breaches-in-india-hits-2-18-million-rbi-report-124072900610_1.html.

[87] Hội đồng An ninh Dữ liệu Ấn Độ, Báo cáo về Mối đe dọa An ninh mạng Ấn Độ năm 2025, Ấn Độ, Hội đồng An ninh Dữ liệu Ấn Độ, 2025, https://www.dsci.in/resource/content/india-cyber-threat-report-2025.

[88] Financial Times, “Ngành sản xuất thiết bị điện tử Ấn Độ đạt mức tăng trưởng 2,7 tỷ đô la”, Financial Times, https://www.ft.com/content/def3e2bf-d2a6-44be-9876-4d71f0f0326c.

[89] Văn phòng trực tuyến, “Ấn Độ sẽ tăng gấp ba sản lượng điện tử vào năm 2025-26: RBI,” Chính phủ ET, 2024, https://government.economictimes.indiatimes.com/news/economy/india-to-triple-its-electronic-production-by-2025-26-rbi/111876639.

[90] Anirudh Suri, “Những mảnh ghép còn thiếu trong câu đố AI của Ấn Độ: Tài năng, Dữ liệu và R&D”, Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, 2025,

https://carnegieendowment.org/research/2025/02/the-missing-pieces-in-indias-ai-puzzle-talent-data-and-randd.