Ngày 15 tháng 6 đánh dấu kỷ niệm hai năm cuộc đụng độ Trung Quốc-Ấn Độ ở Galwan, một khu vực hẻo lánh ở Ladakh dọc theo biên giới Trung-Ấn. Hai năm sau vụ đụng độ dẫn đến cái chết của 20 quân nhân Ấn Độ và ít nhất 4 binh sĩ Trung Quốc, căng thẳng dọc biên giới vẫn tồn tại và tiến trình tương lai của quan hệ song phương vẫn bất định. Hai bên đã tiếp tục hội đàm, cả thông qua các kênh ngoại giao và quân sự, nhưng một giải pháp về tình trạng bất ổn và chia cắt lực lượng dường như không có khả năng xảy ra trong tương lai gần. Không có bước đột phá nào trong việc đạt được một thỏa thuận được cả hai đồng ý để rút quân tại một số điểm trên Đường kiểm soát thực tế (LAC), bao gồm Điểm tuần tra 15 gần Kongka La, Depsang Bulge ở khu vực Daulet Beg Oldi và Giao lộ Charding Nullah (CNJ ) ở Demchok.

Đã có 15 vòng đàm phán giữa quân đội hai nước ở cấp tư lệnh quân đoàn. Các cuộc đàm phán này đã thành công một phần trong việc chia cắt lực lượng, nhưng việc có khoảng 60.000 quân mỗi bên biên giới là một minh chứng cho sự không có tiến bộ thực sự trong hai năm qua. Căng thẳng thường trực trên biên giới là một triệu chứng của cuộc cạnh tranh chiến lược rộng lớn hơn giữa hai nước láng giềng châu Á.

Điều thú vị là, Trung Quốc cho rằng, có thể tổ chức cuộc họp của Cố vấn An ninh Quốc gia nhóm BRICS (NSA) vào ngày kỷ niệm hai năm xung đột Galwan. Đáng ngạc nhiên là mặc dù đã tổ chức lễ kỷ niệm, nhưng NSA Ấn Độ đã tham dự cuộc họp mà không có sự dè dặt, nhấn mạnh đến hợp tác chống khủng bố. Ấn Độ khó có thể hài lòng về điều này bởi vì Trung Quốc đã một lần nữa ngăn chặn một đề nghị chung giữa Ấn Độ và Mỹ đưa ra tại Liên hợp quốc trong đó có liệt kê tên khủng bố Abdul Rehman Makki có trụ sở tại Pakistan là kẻ khủng bố toàn cầu theo ISIL (Da’esh) và Ủy ban trừng phạt Al-Qaida của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Bình luận về cuộc họp NSA của nhóm BRICS, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng, thế giới đang trải qua "những thay đổi sâu sắc trong bối cảnh quốc tế đan xen với một đại dịch chưa từng thấy trong một thế kỷ", dẫn đến "một giai đoạn hỗn loạn và chuyển đổi mới", và Trung Quốc sẽ làm việc với các nước BRICS để “củng cố hơn nữa sự tin cậy lẫn nhau về chính trị, làm sâu sắc hơn hợp tác chính trị và an ninh, duy trì lợi ích an ninh và phát triển của năm nước, đồng thời đóng góp vào hòa bình và ổn định thế giới”. Liệu Ấn Độ có đồng ý với những quan điểm này hay không vẫn chưa rõ ràng, vì New Delhi dường như không cùng quan điểm với Nga và Trung Quốc về những thay đổi quan trọng đang diễn ra trong các vấn đề quốc tế. Xem xét những khác biệt này, BRICS - bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - sẽ tăng cường hợp tác chính trị và an ninh như thế nào vẫn còn được xem xét. Mặt khác, BRICS luôn là một nơi để "bàn tán" hơn là một tổ chức nghiêm túc, và đây có thể là câu chuyện ngoại giao bình thường mà không có nhiều nội dung.

Ngoài ra còn có cuộc họp an ninh biên giới của các nước thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Pakistan và các nước Trung Á (trừ Turkmenistan). Cuộc họp an ninh biên giới SCO được tổ chức bởi Lực lượng An ninh Biên giới của Ấn Độ (BSF), nơi đăng cai tổ chức cuộc họp lần thứ 21 của Nhóm chuyên gia và cuộc họp lần thứ tám của những người đứng đầu cơ quan biên giới của các cơ quan có thẩm quyền của các nước thành viên SCO tại New Delhi.

Bất chấp những dấu hiệu bình thường về ngoại giao này, cũng có những dấu hiệu mâu thuẫn cho thấy Ấn Độ và Trung Quốc đang rời xa nhau. Ngay sau các cuộc đụng độ, Ấn Độ nghiêng về Bộ tứ - một nhóm gồm Mỹ, Úc, Nhật và Ấn - với nhiều cuộc họp thượng đỉnh và các cam kết khác. Cho đến thời điểm đó, Ấn Độ không muốn gọi Quad là Quad, thay vào đó sử dụng nhóm Ấn Độ-Úc-Nhật Bản-Hoa Kỳ cồng kềnh. Kể từ đó, Ấn Độ ít nhất cũng sẵn sàng sử dụng "Quad" trong các tuyên bố chính thức. Ấn Độ cũng mở rộng các cuộc tập trận hải quân Malabar bao gồm Úc, quốc gia mà New Delhi đã ngăn chặn trong nhiều năm vì lo ngại về phản ứng của Trung Quốc. Ngoài ra, Ấn Độ đã tăng cường quan hệ không chỉ với các nước Nhóm Quad mà còn với các cường quốc châu Âu như Pháp.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, mặc dù vẫn là một thành viên của sáng kiến Quad, Ấn Độ dường như đang xem nhẹ khía cạnh an ninh của nhóm, mà tập trung vào các yếu tố khác của hợp tác Quad như phân phối vắc-xin, các công nghệ quan trọng và mới nổi, và biến đổi khí hậu.  Thật vậy, bản thân tên của nhóm dường như đã thay đổi từ Đối thoại An ninh Bốn bên thành Đơn giản là Bộ tứ. Không rõ liệu việc phi an ninh hoá này của Bộ tứ có phải là vì sự khó chịu của Ấn Độ hay không, nhưng nếu xét rằng ba thành viên còn lại là các đối tác an ninh, thì đây sẽ là một phỏng đoán hợp lý. Việc phi an ninh hoá này, như các nhà phân tích khác đã chỉ ra, là điều không may và có thể có vấn đề trong đó.

Tương tự, Trung Quốc dường như đang xích lại gần Nga, tạo ra mối quan hệ đối tác của các nền chuyên quyền, nhằm vào Mỹ và các đối tác như Ấn Độ. Vào tháng 2, trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Putin tới Bắc Kinh, Nga và Trung Quốc đã ký một tuyên bố chung gồm 99 đoạn thể hiện lập trường chung và tầm nhìn chung về một số vấn đề khu vực và toàn cầu. Tuyên bố chung nói rằng quan hệ đối tác của họ "không giới hạn" và "không có lĩnh vực hợp tác nào bị cấm."  Cuộc gặp giữa Tập Cận Bình và Putin gửi đi thông điệp rằng không thể có bất kỳ bất đồng lớn nào giữa hai bên trong khung thời gian trước mắt. Về cuộc xung đột Ukraine, mặc dù Trung Quốc ban đầu có lập trường trung lập hơn, nhưng giờ đây dường như đã xích lại gần Nga hơn, với Tân Hoa xã đưa tin rằng “Trung Quốc sẵn sàng cùng với Nga tiếp tục hỗ trợ lẫn nhau trong các vấn đề liên quan đến lợi ích cốt lõi và những mối quan tâm lớn như chủ quyền và an ninh ”.

Trong hai năm gần đây, Ấn Độ khẳng định sẽ không bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc trừ khi các vấn đề biên giới hiện tại được giải quyết. Thay vào đó, Trung Quốc đề nghị hai bên gác lại vấn đề biên giới và phát triển các khía cạnh khác của mối quan hệ song phương. Mặc dù quân đội vẫn ở biên giới, nhưng Ấn Độ dường như đang dần tiến tới bình thường hóa trên thực tế với việc tăng cường trao đổi ngoại giao đa phương liên quan đến Trung Quốc. Đó có lẽ được coi là một chiến thắng nhỏ của Trung Quốc.

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ