Vai trò ngày càng gia tăng của Hội nghị An ninh Colombo

Thư viện

Copy

Khi khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương phát triển nổi bật, tất cả các thành viên của CSC, vốn là các nước dân chủ, sẽ tiếp tục chơi bài dựa trên lợi ích trong và ngoài nước

05:00 29-12-2023 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Đầu tháng 12, Cố vấn An ninh Quốc gia Ấn Độ (NSA), Ajit Doval, đã tham gia cuộc họp NSA lần thứ sáu của Hội nghị An ninh Colombo (CSC). Cuộc họp đã xem xét những phát triển và tiến bộ mà CSC đạt được trong năm qua và thống nhất lộ trình cho năm 2024 nhằm thúc đẩy một Ấn Độ Dương an toàn, an ninh và ổn định. Hội nghị bao gồm các quốc gia thành viên, Mauritius và Sri Lanka, và các quốc gia quan sát viên, Bangladesh và Seychelles. Maldives, với chính quyền mới, là quốc gia thành viên duy nhất vắng mặt, điều này nhấn mạnh tác động của chính trị trong nước đối với sự hợp tác khu vực. Ấn Độ buộc phải tiếp tục thúc đẩy một CSC chủ động để giải quyết các thách thức ở Ấn Độ Dương.

Những động lực đang thay đổi

CSC nhấn mạnh động lực phát triển liên tục của Ấn Độ Dương. Tổ chức này được thành lập vào năm 2011, với việc Sri Lanka cùng Ấn Độ và Maldives ở trong một nhóm an ninh hàng hải ba bên nhưng đã ngừng hoạt động sau năm 2014 do căng thẳng gia tăng giữa Ấn Độ và Maldives. Năm 2020, Ấn Độ không chỉ thúc đẩy sự hồi sinh và thể chế hóa tổ chức này mà còn bày tỏ sự quan tâm đến việc mở rộng CSC sang Mauritius, Seychelles và Bangladesh. Việc thúc đẩy CSC thể hiện tầm nhìn chiến lược đang phát triển của Ấn Độ đối với Ấn Độ Dương. Ấn Độ Dương là trung tâm của một thế giới đa cực đang phát triển ngày nay, với các cường quốc ngoài khu vực đang cạnh tranh để xâm nhập vào khu vực. Sự cạnh tranh này sẽ còn gia tăng hơn nữa khi tầm quan trọng của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ngày càng tăng.

Đối với Ấn Độ, một cường quốc truyền thống trong khu vực, CSC mang đến cơ hội tăng cường khả năng lãnh đạo và cấu trúc an ninh của mình. Kể từ khi giành được độc lập, Ấn Độ đã đóng vai trò ngày càng tăng trong việc thúc đẩy an ninh ở Ấn Độ Dương. Việc các quốc đảo thiếu năng lực để đảm bảo an ninh biển và chống lại các mối đe dọa xuyên quốc gia đã tiếp tục thúc đẩy Ấn Độ hỗ trợ họ xây dựng năng lực liên quan đến quốc phòng và an ninh, phát triển cơ sở hạ tầng và cung cấp thiết bị. Ấn Độ cũng đóng vai trò quan trọng với tư cách là nước phản ứng đầu tiên trong khu vực, ngăn chặn các cuộc đảo chính hoặc cung cấp hỗ trợ nhân đạo và kinh tế trong thời kỳ dịch bệnh Covid-19 và các cuộc khủng hoảng nhiều mặt. CSC mang đến cho Ấn Độ cơ hội thể chế hóa vai trò của mình, định hình cấu trúc an ninh khu vực và giải quyết tốt hơn các mối đe dọa hiện có và mới nổi.

Sự hồi sinh gắn liền với yếu tố Trung Quốc

Trung Quốc là một lý do quan trọng khác cho sự hồi sinh của CSC. Kể từ đầu những năm 2000, Bắc Kinh đã đầu tư đáng kể vào Ấn Độ Dương với các dự án Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), giúp nước này tiếp cận Ấn Độ Dương. Việc Bắc Kinh tiếp cận Ấn Độ Dương là để kiểm soát các tuyến đường biển quan trọng liên lạc và thương mại, đồng thời hạn chế ảnh hưởng và sự hiện diện của Ấn Độ. Ngày nay, Trung Quốc không chỉ tăng cường năng lực hải quân; nước này cũng duy trì mối quan hệ phòng thủ chặt chẽ với các quốc gia trong khu vực Ấn Độ Dương và cũng tiến hành các cuộc tập trận hàng hải thường xuyên ở Đại Dương. Trung Quốc đã thiết lập một căn cứ ở Djibouti và kiểm soát cảng Hambantota của Sri Lanka. Nước này tiếp tục sử dụng các tàu khoa học để lập bản đồ lòng Ấn Độ Dương. Cuối cùng, Trung Quốc cũng thể chế hóa sự hiện diện của mình thông qua các nền tảng như Diễn đàn Hợp tác Phát triển Khu vực Ấn Độ Dương.

Ảnh hưởng của chính trị

Tuy nhiên, CSC, với tư cách là một tổ chức non trẻ, vẫn dễ bị tổn thương trước những thay đổi chính trị trong nước ở các quốc gia thành viên. Sự vắng mặt của Maldives trong cuộc họp gần đây là một ví dụ về điểm yếu này. Hai lý do có thể góp phần dẫn đến quyết định của nước này: thứ nhất, muốn có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc, hoặc thứ hai, đáp ứng kỳ vọng của chiến dịch dân tộc chủ nghĩa đã cam kết tách Maldives khỏi Ấn Độ về lĩnh vực hợp tác quốc phòng. Tuy nhiên, việc sử dụng lá bài theo chủ nghĩa dân tộc và thân Trung Quốc này không chỉ xảy ra ở Maldives. Tất cả các thành viên của CSC đều là các nước dân chủ, các quốc gia này chơi và sẽ tiếp tục sử dụng cả hai quân bài vì lợi ích trong nước và bên ngoài khi khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương phát triển nổi bật. Đối với New Delhi, nơi có tham vọng, trách nhiệm và các mối đe dọa đã tăng lên đáng kể trong thập kỷ qua, CSC sẽ vẫn là một công cụ quan trọng giúp nước này củng cố vai trò lãnh đạo khu vực của mình.

Nguồn:

CIS