50 năm Pokhran-1: Ấn Độ thực hiện vụ thử bom hạt nhân đầu tiên như thế nào

Thư viện

Copy

Sự thay đổi trong lãnh đạo và môi trường địa chính trị: Những thay đổi trong lãnh đạo sau những năm 1960, kết hợp với căng thẳng với Trung Quốc và Pakistan, đã ảnh hưởng đến việc theo đuổi năng lực hạt nhân của Ấn Độ. Các vụ thử hạt nhân của Trung Quốc năm 1964 cũng góp phần dẫn tới quyết định này.

02:00 31-05-2024 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Vào ngày 18 tháng 5 năm 1974, Ấn Độ đã tiến hành vụ thử hạt nhân mang tính bước ngoặt đầu tiên ở Pokhran, Rajasthan, như một phần của chiến dịch “Phật Cười”. Sự kiện này được giữ bí mật cho đến khi nó thực sự xảy ra, vì nhiều cường quốc thế giới vào thời điểm đó đang cố gắng ngăn chặn sự phổ biến vũ khí hạt nhân.

Sau đó, Thủ tướng Indira Gandhi mô tả vụ thử là một “vụ nổ hạt nhân hòa bình”, có khả năng xoa dịu cộng đồng quốc tế, đặc biệt là 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (P-5): Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, và Nga.

Vì sao Ấn Độ quyết định thử hạt nhân?

Ấn Độ chọn tiến hành thử nghiệm hạt nhân vì nhiều lý do. Ấn Độ cho rằng hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) thiên vị một cách không công bằng các quốc gia có hạt nhân so với các quốc gia phi hạt nhân như Ấn Độ, khiến nước này tiến hành các vụ thử hạt nhân độc lập.

Ngoài ra, các nhà khoa học Ấn Độ, bao gồm Homi J Bhabha và Vikram Sarabhai, đã đặt nền móng cho năng lượng hạt nhân ở Ấn Độ, dẫn đến việc thành lập Cục Năng lượng nguyên tử (DAE) vào năm 1954.

Thử nghiệm Pokhran-1 diễn ra như thế nào?

Ấn Độ đã tiến hành vụ thử hạt nhân năm 1974 tại Pokhran mà không có thông báo trước, trong số những người ra quyết định chủ chốt có sự bất ổn trong nội bộ. Thủ tướng Indira Gandhi đã phê duyệt cuộc thử nghiệm bất chấp sự phản đối của một số cố vấn, thể hiện quyết tâm của Ấn Độ.

Cuộc thử nghiệm, được gọi là “Phật cười”, diễn ra vào ngày 18 tháng 5 năm 1974, tại Pokhran ở Rajasthan, được chọn vì địa điểm hẻo lánh. Cuộc thử nghiệm nêu bật khả năng hạt nhân và khả năng phòng thủ của Ấn Độ, mặc dù việc trang bị vũ khí ngay lập tức không được theo đuổi. Việc chọn biểu tượng Phật Jayanti cho vụ thử hạt nhân đã tăng thêm tầm quan trọng mang tính biểu tượng.

Raja Ramanna, kiến trúc sư đằng sau sáng kiến này với tư cách là Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Nguyên tử, đã vấp phải sự phản đối từ hai cố vấn chủ chốt của Indira Gandhi, PN Haksar và PN Dhar, những người ủng hộ việc hoãn vụ thử. Homi Sethna, Chủ tịch Ủy ban Năng lượng Nguyên tử, vẫn giữ im lặng về vấn đề này. D Nag Chaudhuri, Cố vấn khoa học của Bộ trưởng Quốc phòng, bắt đầu phân tích ưu nhược điểm nhưng bị thủ tướng cắt ngang. “Tiến sĩ Ramanna,” bà Thủ tướng nói “Xin hãy tiếp tục vụ thử. Nó sẽ có lợi cho quốc gia. Sáng hôm sau, Đức Phật mỉm cười,” ông viết.

Hậu ấn tượng của thử nghiệm Pokhran-1

Sau khi tiến hành thành công cuộc thử nghiệm Pokrhan-1, Ấn Độ đã vấp phải phản ứng dữ dội và các lệnh trừng phạt từ nhiều quốc gia, bao gồm cả Mỹ. Mỹ thực hiện Đạo luật không phổ biến vũ khí hạt nhân vào năm 1978, ngừng hỗ trợ hạt nhân cho Ấn Độ.

Bất chấp những chỉ trích của quốc tế, Ấn Độ vẫn khẳng định vị thế là một quốc gia có năng lực hạt nhân, đặt nền móng cho những nỗ lực trong tương lai như Pokhran-II vào năm 1998. Ấn Độ đặt mục tiêu được công nhận là một cường quốc hạt nhân có trách nhiệm và tìm kiếm tư cách thành viên trong các tổ chức quốc tế như Nhóm các nhà cung cấp hạt nhân. (NSG), vấp phải sự phản đối của một số quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc.

Các vụ thử hạt nhân của Ấn Độ thể hiện bước ngoặt quan trọng trong chính sách quốc phòng và đối ngoại của nước này, ảnh hưởng đến cách tiếp cận các vấn đề hạt nhân và vị thế của nước này trong chính sách ngoại giao hạt nhân toàn cầu.

Nguồn:

https://www.newsx.com/national/50-years-of-pokhran-1-how-did-india-pull-off-its-first-nuclear-bomb-test/