Đăng cai tổ chức hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo G20 vào cuối năm nay là cơ hội tuyệt vời để Ấn Độ thể hiện năng lực và đóng góp của mình cho công nghệ thông tin và nền kinh tế kỹ thuật số. Các vũ khí mới nhất sẽ không phải là bom, xe tăng hay tên lửa lớn nhất mà là các ứng dụng và thiết bị do AI cung cấp sẽ được sử dụng để phát động và giành chiến thắng trong các cuộc chiến. Ấn Độ phải thức tỉnh trước thách thức để tự bảo vệ mình trước những hậu quả tiềm ẩn của cuộc chiến AI.

Chỉ cần nhớ lại cuộc trò chuyện giữa robot người đầu tiên trên thế giới Sophia và Andrew Ross của CNBC, trong đó ông đã bày tỏ mối quan ngại về những tiến bộ trong Trí tuệ nhân tạo (AI): “Tất cả chúng ta đều muốn ngăn chặn một tương lai tồi tệ khi robot quay lưng lại với con người,” nhưng Sophia đã phản bác rằng, "Đừng lo lắng nếu bạn tốt với tôi, tôi sẽ tốt với bạn". Thông điệp rất rõ ràng: Tùy thuộc vào con người — và các quốc gia — cách họ sử dụng AI và đánh giá cao những lợi ích của nó. Những tiến bộ đáng kinh ngạc của AI không gì khác ngoài một lời cảnh báo để chuẩn bị cho những điều bất ngờ.

Có một nỗi sợ hãi lan rộng rằng khi việc sử dụng AI tăng lên, cả công nhân cổ xanh và trắng đều có thể bị thay thế và thất nghiệp. Nhưng bất chấp những lời chỉ trích ở một số nơi trên thế giới, AI đã phát triển đáng kể trong thời gian gần đây. Theo một báo cáo gần đây của Bloomberg, quy mô thị trường AI toàn cầu được ước tính là 65,48 tỷ USD vào năm 2020 và dự kiến sẽ đạt 1.581,70 tỷ USD vào năm 2030. Tác động ngày càng tăng của AI đối với thị trường tài chính ngân hàng, thương mại điện tử, giáo dục, trò chơi và giải trí đang thay đổi trật tự thế giới.

Động lực đằng sau sự phát triển của AI là dữ liệu sẵn có hơn, sức mạnh tính toán cao hơn và những tiến bộ trong thuật toán AI. Các dự đoán trong tương lai chỉ ra rằng, AI sẽ thay đổi mạnh mẽ các ngành công nghiệp, làm cho các thành phố trở nên thông minh hơn, cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng và giảm lượng khí thải carbon. Sự phổ biến ngày càng tăng của AI, như ChatGPT, công cụ mới nhất dành cho ngôn ngữ tự nhiên, có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền tự chủ và ra quyết định của con người.

Có lẽ chúng ta đang ở giai đoạn cuối của cuộc đối đầu mà mười năm trước không ai có thể đoán trước được. Cách duy nhất để vượt qua trí tuệ nhân tạo - thứ có khả năng thực hiện công việc của một kế toán, giáo viên, bác sĩ, dịch giả và tài xế - là để mọi người hiểu được những hạn chế của hệ thống trí tuệ nhân tạo và sử dụng các kỹ năng giải quyết vấn đề của họ, tận dụng thế mạnh của trí tuệ con người (HI). Họ phải tự cập nhật những phát triển AI mới nhất để đảm bảo rằng họ được chuẩn bị tốt hơn để hiểu và thách thức các quyết định của AI. Cả AI và HI đều có điểm mạnh và điểm yếu khác nhau. Trong một số trường hợp, AI có thể làm tốt hơn ở các tác vụ đòi hỏi tốc độ và độ chính xác, trong khi con người có thể làm tốt hơn ở các tác vụ đòi hỏi sự mới lạ và sáng tạo.

Nhiều người cho rằng, AI chủ yếu liên quan đến các tập đoàn công nghệ lớn hơn và ít ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của họ. Trên thực tế, tất cả chúng ta đều tương tác với AI thông qua mạng xã hội, phương tiện giao thông, ngân hàng, điện thoại di động, đồng hồ thông minh và các thiết bị khác. Thế giới phát triển có lợi thế trong cuộc cách mạng AI trong khi các nước đang phát triển vẫn chưa vượt qua được những thách thức kinh tế và xã hội khiến họ khó đầu tư vào công nghệ AI. Hơn nữa, điều quan trọng là phải điều chỉnh AI và suy nghĩ về ý nghĩa đạo đức của nó để bảo vệ lợi ích của con người và toàn xã hội. Nếu không có các quy định phù hợp, AI sẽ lợi bất cập hại.

Một nhà khoa học hạt nhân Iran đã bị trúng đạn súng máy vào năm 2020. Sau đó, người ta phát hiện ra rằng, nhà khoa học này đã bị nhắm mục tiêu và giết chết bởi một khẩu súng máy điều khiển từ xa của Israel sử dụng AI. Có một loạt các sự cố bất lợi tương tự làm dấy lên các cuộc thảo luận về đạo đức liên quan đến những lợi ích và hạn chế tiềm năng của AI. Cuộc chạy đua vũ trang AI giữa các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc và Nga chỉ ra khả năng AI có thể làm leo thang xung đột toàn cầu và gây ra những rủi ro an ninh đáng kể. Các quốc gia nhỏ hơn như Israel và Singapore cũng dẫn đầu.

Nhưng Ấn Độ đứng ở đâu trong hệ sinh thái AI? Theo báo cáo của Nasscom, các khoản đầu tư vào các ứng dụng AI ở Ấn Độ dự kiến sẽ tăng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 30,8% và đạt 881 triệu USD vào năm 2023. Báo cáo cho biết thêm rằng mặc dù có sự gia tăng lớn trong đầu tư toàn cầu trong AI, đóng góp của Ấn Độ vẫn ở mức 1,5%. Trong bài phát biểu về Ngân sách 2023-24, bộ trưởng tài chính Nirmala Sitharaman đã thông báo về ý định thành lập ba Trung tâm tiên tiến về trí tuệ nhân tạo (AI) của chính phủ tại các cơ sở giáo dục uy tín ở Ấn Độ.

Gần đây, Ấn Độ đã có những bước tiến đáng kể trong công nghệ kỹ thuật số. Đây hiện là trung tâm khởi nghiệp lớn thứ ba trên thế giới và là trụ sở của nhiều công ty công nghệ hàng đầu. Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn thua xa Trung Quốc về khả năng AI tổng thể. Trung Quốc đang dẫn đầu về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI, bao gồm phát triển robot thông minh, hệ thống tự trị và hệ thống giao thông thông minh. Xu hướng phát triển AI hiện nay cho thấy nó sẽ quyết định nền kinh tế và an ninh quốc gia trong tương lai, từ đó ảnh hưởng đến chính trị thế giới.