Nhận xét về báo cáo này, Lesia Vasylenko, Chủ tịch Văn phòng Nữ nghị sĩ của IPU, cho biết: “Mỗi phụ nữ được bầu vào nghị viện sẽ đưa các nghị viện tiến một bước gần hơn để trở nên toàn diện và đại diện hơn. Và thật tuyệt khi thấy sự đa dạng hơn trong năm nay trong nhiều cuộc bầu cử trên khắp thế giới. Nhưng tiến bộ tổng thể còn quá chậm, phụ nữ chiếm hơn một nửa thế giới nhưng vẫn chưa có tiếng nói đại diện đầy đủ. Từ đó nảy sinh nhu cầu cấp thiết là phải thay đổi điều này để củng cố nền dân chủ ở khắp mọi nơi"

Những phát hiện trong báo cáo thường niên Phụ nữ trong Quốc hội năm 2022 dựa trên con số của 47 quốc gia tổ chức bầu cử vào năm 2022. Trong các cuộc bầu cử đó, phụ nữ chiếm trung bình 25,8% số ghế trúng cử hoặc được bổ nhiệm. Điều này thể hiện mức tăng 2,3 điểm phần trăm so với những lần trước.

Brazil chứng kiến kỷ lục 4.829 phụ nữ tự nhận là người da đen ra tranh cử (trong tổng số 26.778 ứng cử viên). Ở Mỹ, một số lượng kỷ lục phụ nữ da màu (263) tham gia cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Đại diện nhóm LGBTQI+ ở Colombia đã tăng gấp ba lần từ hai lên sáu thành viên trong Quốc hội. Tại Pháp, 32 ứng cử viên có nguồn gốc thiểu số đã được bầu vào Quốc hội mới, tỷ lệ cao nhất mọi thời đại, chiếm 5,8% trên tổng số đại biểu.

Các xu hướng tích cực khác trong báo cáo bao gồm các chuyển đổi về công nghệ và hoạt động, phần lớn là do đại dịch COVID-19, đã làm tăng khả năng các nghị viện trở nên nhạy cảm hơn về giới và thân thiện hơn với gia đình. Ảnh hưởng của các vấn đề giới đối với kết quả bầu cử, với nhận thức ngày càng tăng về phân biệt đối xử và bạo lực trên cơ sở giới, cũng như liên minh với các phong trào xã hội khác, cũng giúp mang lại kết quả mạnh mẽ cho phụ nữ trong một số cuộc bầu cử quốc hội.

Tuy nhiên, tiến bộ tổng thể đối với bình đẳng giới toàn cầu vẫn còn chậm một cách đáng kinh ngạc: tỷ lệ phụ nữ trong quốc hội toàn cầu ở mức 26,5% vào ngày 1 tháng 1 năm 2023, chỉ tăng 0,4 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng trưởng chậm nhất trong sáu năm.

Chủ tịch IPU Duarte Pacheco lưu ý: "Cách duy nhất để đạt được tiến bộ thực sự trong việc có bình đẳng giới trong nghị viện là chia sẻ trách nhiệm giữa nam và nữ. Tôi kêu gọi các đồng nghiệp nam tại mọi nghị viện trên thế giới cùng hợp tác với các đồng nghiệp nữ để tiến lên phía trước và đẩy nhanh tốc độ thay đổi."

Tổng thư ký IPU Martin Chungong cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy vẫn còn quá nhiều rào cản ngăn cản phụ nữ tham gia nghị viện hoặc thực sự buộc họ phải rời bỏ chính trị, như chúng tôi đã thấy gần đây. Chúng tôi có dữ liệu, công cụ và giải pháp để đạt được bình đẳng giới, ví dụ, làm cho các nghị viện trở nên nhạy cảm về giới và không có phân biệt giới tính, quấy rối và bạo lực. Điều chúng ta cần bây giờ là ý chí chính trị ở cấp cao nhất để biến điều đó thành hiện thực.”

Kết quả trong khu vực

Báo cáo cho thấy, mặc dù có những xu hướng đáng khích lệ, nhưng khi xem xét kỹ hơn sẽ thấy rằng về tổng thể, sáu quốc gia hiện có tỷ lệ bình đẳng giới (hoặc tỷ lệ phụ nữ nhiều hơn nam giới) trong Hạ viện hoặc Thượng viện từ ngày 1 tháng 1 năm 2023. Trong đó có New Zealand mới tham gia nhóm những nước này, gồm Cuba, Mexico, Nicaragua, Rwanda và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Đây là sáu nước đứng đầu bảng xếp hạng toàn cầu về số phụ nữ trong quốc hội.

Những thành tựu đáng chú ý khác về tỷ lệ đại diện của phụ nữ được ghi nhận ở Úc (kết quả mạnh nhất trong năm với kỷ lục 56,6% số ghế thuộc về phái nữ trong Thượng viện), Colombia, Guinea Xích đạo, Malta và Slovenia.

Các cuộc bầu cử quan trọng ở Angola, Kenya and Senegal đều chứng kiến những bước tiến tích cực đối với phụ nữ. Kết quả có sự chia rẽ rộng rãi là đặc trưng ở châu Á: số lượng kỷ lục phụ nữ được bầu vào Thượng viện vốn do nam giới thống trị ở Nhật Bản nhưng ở Ấn Độ, chỉ có 15,1% số ghế dành cho phụ nữ trong thượng viện, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu và khu vực.

Khu vực Thái Bình Dương chứng kiến tốc độ tăng trưởng cao nhất về tỷ lệ đại diện của phụ nữ trong số tất cả các khu vực, tăng 1,7 điểm phần trăm để đạt mức trung bình chung là 22,6% phụ nữ trong quốc hội. Mỗi quốc hội trong khu vực Thái Bình Dương hiện có ít nhất một phụ nữ tham gia.

Trong 15 nghị viện ở châu Âu vào thời điểm cuối năm 2022, có rất ít thay đổi về tỷ lệ đại diện của phụ nữ, duy trì ở mức 31%.

Ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi, bảy nghị viện đã được đánh giá vào năm 2022. Trung bình, phụ nữ được bầu vào 16,3% số ghế trong các viện này, và đây là khu vực có tỷ lệ phụ nữ trúng cử ít nhất trong các cuộc bầu cử được tổ chức trong năm 2022. Ba quốc gia có tỷ lệ nữ tham gia nghị viện  dưới 10% là Algeria (thượng viện: 4,3%), Kuwait (6,3%) và Lebanon (6,3%).

Bahrain là một ngoại lệ trong khu vực với kỷ lục tám phụ nữ được bầu vào hạ viện, trong đó có nhiều người lần đầu trúng cử. 73 phụ nữ tranh cử vào hạ viện (trong tổng số 330 ứng cử viên) so với 41 phụ nữ tranh cử trong cuộc bầu cử trước vào năm 2018. Mười phụ nữ cũng được bổ nhiệm vào thượng viện gồm 40 thành viên.

Hạn ngạch theo luật một lần nữa là yếu tố quyết định trong việc gia tăng tỷ lệ đại diện của phụ nữ. Hạn ngạch theo luật định được quy định trong hiến pháp và/hoặc luật bầu cử yêu cầu số lượng ứng cử viên tối thiểu là phụ nữ (hoặc thuộc giới tính ít được đại diện). Mỗi viện trong quốc hội có hạn ngạch do luật định hoặc kết hợp với hạn ngạch do các đảng chính trị đặt ra đã mang lại tỷ lệ phụ nữ cao hơn đáng kể so với những viện không có hạn ngạch trong cuộc bầu cử năm 2022 (30,9% so với 21,2%).

Phụ nữ lãnh đạo trong vấn đề biến đổi khí hậu

Báo cáo đưa ra một số ví dụ về phụ nữ lãnh đạo trong vấn đề biến đổi khí hậu, bao gồm Thủ tướng Sanna Marin của Phần Lan, người đã thúc đẩy tầm nhìn phát thải ròng bằng 0 vào năm 2035, và Thủ tướng Mia Mottley của Barbados, người đang đặt mục tiêu loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch vào năm 2030.

Báo cáo lưu ý rằng tại COP27, Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc, Thượng nghị sĩ Sherry Rehman, Bộ trưởng Bộ biến đổi khí hậu của Pakistan, là một trong những người ủng hộ mạnh mẽ nhất, dẫn đến việc thành lập thành công quỹ tổn thất và thiệt hại để hỗ trợ các quốc gia nghèo hơn đang gặp rất nhiều khó khan do chịu ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Tuy nhiên, bất chấp vai trò lãnh đạo này, phụ nữ vẫn tiếp tục ít được đại diện trong các vị trí ra quyết định về khí hậu. Chẳng hạn, phụ nữ chiếm chưa đến 34% trong các đoàn đàm phán quốc gia và chỉ có 7 trong số 110 nguyên thủ quốc gia có mặt tại COP27 là nữ.

IPU là tổ chức toàn cầu của nghị viện các quốc gia. IPU được thành lập hơn 133 năm trước với tư cách là tổ chức chính trị đa phương đầu tiên trên thế giới, khuyến khích hợp tác và đối thoại giữa tất cả các quốc gia. Ngày nay, IPU bao gồm 178 Nghị viện thành viên quốc gia và 14 cơ quan nghị viện khu vực.

IPU thúc đẩy dân chủ và giúp các nghị viện trở nên mạnh hơn, trẻ hơn, cân bằng giới tính hơn và mang tính đại diện hơn. IPU cũng bảo vệ nhân quyền của các nghị sĩ thông qua ủy ban chuyên trách bao gồm các nghị sĩ từ khắp nơi trên thế giới.

Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ