Chuyến thăm thay đổi cuộc chơi của Kishida tới Ấn Độ

Thư viện

Copy

Ba lý do khiến chuyến đi của Thủ tướng Nhật mang tính lịch sử

04:18 24-04-2023 Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ

Trong chuyến thăm Ấn Độ vào tháng trước, Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã đạt được một bước tiến quan trọng trong quan hệ song phương. Có ba yếu tố đặc biệt cần lưu ý.

Đầu tiên, ông Kishida đã tái kích thích động lực cho Ấn Độ. Ông đã làm điều này bằng cách công bố “Kế hoạch mới cho một ‘Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương: Tự do và Cởi mở’” ở Ấn Độ, và nhấn mạnh tầm quan trọng của nó. Việc sử dụng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ban đầu nhằm thay thế “Châu Á-Thái Bình Dương” và bao gồm cả Ấn Độ. Đó là lý do tại sao người tiền nhiệm của Kishida, Abe Shinzo, người đầu tiên đề xuất ý tưởng này, đã đề xuất khái niệm này (hay đúng hơn là nền tảng cho nó trong cái gọi là “Nơi hợp lưu của hai đại dương”) trước Quốc hội Ấn Độ vào năm 2007.

Tuy nhiên, kể từ khi cuộc chiến Ukraine bùng nổ, sự hợp tác với Ấn Độ đã bị ảnh hưởng. Lập trường của Ấn Độ đối với Nga trái ngược với lập trường của Nhật Bản (cũng như của Mỹ và Australia). Trong khi đó, ông Abe, người chiếm được cảm tình của người Ấn Độ với đề xướng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đã bị ám sát. Hợp tác với Nhật Bản do đó đã bị đình trệ do thiếu động lực.

Để vượt qua điều này, ở Ấn Độ ông Kishida đã công bố một kế hoạch cụ thể dựa trên khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Thực tế là thông báo được đưa ra ở Ấn Độ – nơi khái niệm Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần đầu tiên được đưa ra – mang lại niềm tự hào cho địa phương và khiến Ấn Độ có lý do để cảm thấy có động lực trở lại.

Thứ hai, điều quan trọng cần chú ý là, kế hoạch của ông Kishida là nhằm đưa Nam bán cầu đứng về phía Quad. Cùng với sự tăng trưởng kinh tế, Nam bán cầu có ảnh hưởng ngày càng tăng và không còn có thể bị bỏ qua. Nó đứng ở tiền tuyến trong cuộc cạnh tranh Trung-Mỹ, với việc Trung Quốc đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng thông qua một chương trình xây dựng cơ sở hạ tầng cực kỳ tham vọng với Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), cùng với chính sách ngoại giao vắc-xin. Trong khi đó, kể từ khi cuộc chiến Ukraine nổ ra, Nga đã đấu tranh với phương Tây để giành được sự ủng hộ của Nam bán cầu.

Sự hỗ trợ này có thể là một yếu tố quan trọng trong việc xác định kết quả trong tương lai. Sau Thế chiến I, có 32 quốc gia bên thắng trận và 4 bên thua trận. Sau Thế chiến II, có 54 quốc gia chiến thắng và 8 thua cuộc. Trong Chiến tranh Lạnh, 54 quốc gia là một phần của phương Tây đắc thắng và 26 quốc gia liên minh với Liên Xô cũ. Rõ ràng, có xu hướng là bên nhận được sự ủng hộ của nhiều quốc gia nhất sẽ là bên chiến thắng.

Trong khi đó, năm nay Nhật Bản chủ trì G-7 còn Ấn Độ chủ trì G-20. Vậy thì, Nhật Bản và Ấn Độ sẽ cùng nhau đóng vai trò lãnh đạo, bao gồm cả việc thuyết phục Nam bán cầu. Đó là lý do tại sao Ấn Độ rất nghiêm túc với G-20 năm nay, tổ chức hơn 200 sự kiện tại hơn 50 thành phố.

Vậy mà Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Hayashi Yoshimasa đã vắng mặt tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao G-20 ở Ấn Độ vào đầu tháng 3, làm bẽ mặt Delhi vốn đã chuẩn bị nghiêm túc cho sự kiện này. Nếu Nhật Bản mời thủ tướng Ấn Độ với tư cách là khách mời của G-7 trong tình huống đó, thì ông ấy có thể đã không đến.

Chuyến thăm Ấn Độ của Kishida đã khắc phục điều này. Thủ tướng Nhật Bản thăm Ấn Độ, và thủ tướng Ấn Độ đáp lại bằng chuyến thăm Nhật Bản. Nhật Bản và Ấn Độ đã có thể làm việc cùng nhau để xây dựng lại hệ thống thực hiện các biện pháp Nam bán cầu bằng cách liên kết G-7 và G-20.

Lý do thứ ba khiến chuyến thăm Ấn Độ của ông Kishida là một bước tiến lớn liên quan đến chuyến thăm Ukraine của ông. Ông Kishida ban đầu thông báo sẽ thăm Ấn Độ từ ngày 19 đến ngày 22 tháng 3. Trên thực tế, ông đã rời Ấn Độ đến Ukraine qua Ba Lan vào ngày 20 tháng 3. Điều này sẽ yêu cầu Nhật Bản giải thích trước về kế hoạch của thủ tướng cho Ấn Độ. Khi ông Kishida rời Ấn Độ vào ngày 20 tháng 3, Ấn Độ vẫn phải chịu trách nhiệm về an ninh. Nói cách khác, chuyến thăm Ukraine của Kishida là hoạt động ngoại giao bí mật đầu tiên có sự hợp tác giữa Nhật Bản và Ấn Độ kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu. Điều này xây dựng lòng tin.

Những lý do này kết hợp lại khiến chuyến thăm Ấn Độ của ông Kishida trở thành một chuyến thăm có tầm quan trọng lịch sử. Nếu Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương phát triển dựa trên sự hợp tác giữa Nhật Bản và Ấn Độ, thì chuyến thăm này sẽ được coi là đóng một vai trò quan trọng.

Nguồn:

https://thediplomat.com/2023/04/kishidas-game-changing-visit-to-india/